گام های بلند شستا و صندوق بازنشستگی کشوری در اصلاح ساختار

به گزارش خبرداغ به نقل از مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت تعاون ، کارورفاه اجتماعی به نقل از صندوق بازنشستگی کشوری، حجت الله میرزایی در نشست اعضای هیات مدیره شرکت های تابعه هلدینگ صباانرژی (هلدینگ صندوق بازنشستگی کشوری) شفافیت اقتصادی را یکی از برنامه‌های مهم وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی عنوان و اظهار کرد: شفافیت مسیر ناگزیر برای ما است و بخش بزرگی از فساد و ناکارآمدی که با آن مواجه هستیم به دلیل عدم شفافیت است.
وی با بیان اینکه «در گام نخست سامانه‌های خوبی برای شفافیت اقتصادی ایجاد شده است»، گفت: با این حال، این گام اول است. شفافیت گام‌های طولانی دارد. بورسی شدن شرکت‌ها هم یک گام بسیار خوبی برای شفافیت است. بورسی‌شدن شرکت‌ها را پشت ویترین می‌آورد و مسائلی را برای آنها الزام‌آور می‌کند که در نهایت به توسعه آن‌ها منجر می‌شود.
میرزایی تاکید کرد: هم در تکمیل زنجیره ارزش، هم در شفافیت و هم در تجدید سازماندهی، دو مجموعه شستا و صندوق بازنشستگی کشوری گام‌های بلندی برداشته‌اند؛ بورسی کردن، انحلال، ادغام، واگذاری و تملک برخی شرکت‌ها اقدامات بسیار خوبی در این دو مجموعه بوده است.
وی با تاکید بر اینکه «باید بازار حرفه‌ای مدیران متخصص در بنگاه‌ها ایجاد شود»، گفت: مبنای انتصابات باید عملکرد و دستاوردهای قبلی افراد باشد نه رزومه‌های چند صفحه‌ای. باید قبل از هر اقدامی، رزومه افراد ارزیابی و عملکرد افراد در گذشته بررسی شود و از هر گونه استخدام بی‌رویه و رانت دادن به دیگران پرهیز شود.

معاون امور اقتصادی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی تصریح کرد: ما از برنامه‌های توسعه‌ای هلدینگ‌ها حمایت می‌کنیم و موظف به توسعه بنگاه‌ها و رشد سودآوری هستیم، بنابراین، از پروژه‌های پربازده شرکت‌ها استقبال می‌کنیم.
میرزایی، با ابراز رضایت از عملکرد هلدینگ انرژی صندوق بازنشستگی کشوری (وصندوق) اظهار داشت: هلدینگ صباانرژی حدود 80 درصد درآمد حاصل از سود صندوق بازنشستگی را تامین می‌کند. با اینکه تعداد شرکت‌های این هلدینگ نسبت به هلدینگ‌های دیگر کمتر است ولی در ایجاد سود، سهم بسیاربیشتری دارد.
وی با تاکید بر اینکه «برند وصندوق برند خوشنامی است» گفت: این مجموعه جزو رهبران بازار سرمایه محسوب می‌شود و شرکت‌های ممتازی را در اختیار دارد که از جمله آنها پتروشیمی جم است که در حوزه پتروشیمی سرآمد است یا فولاد اکسین که هم از حیث فناوری و هم از حیث برند بسیار خوشنام است. علاوه بر این، پروژه‌های بزرگی مثل پتروشیمی مسجدسلیمان، سهام معتبری از شرکت‌های بزرگ مثل ایران‌خودرو نیز در اختیار «وصندوق» است.
میرزایی با بیان اینکه «مسائل ساختاری و نهادی هلدینگ صباانرژی از مسائل کشور جدا نیست»، گفت: مهمترین مساله ساختاری در اقتصاد کشور ما، کوچک‌مقیاس بودن بنگاه‌های اقتصادی است. برای مثال، مقیاس ما در فولاد در مقایسه با کشورهای دیگر، بسیار کوچک است و اصلا مقرون به صرفه نیست. امروزه در دنیا تولید سالانه کمتر از پنج میلیون تن فولاد برای بنگاهها اقتصادی نیست، در حالی که در ایران برخی کارخانه‌های فولادی تنها پانصد هزار تن در سال تولید دارند. در حوزه‌های دیگر صنعت هم همین وضعیت حاکم است.
میرزایی، یکی دیگر از ساختارهای اشتباه در صنعت کشور را، مکان یابی طرح ها و پروژه های صنعتی عنوان کرد و اظهار داشت: متاسفانه تحت فشارهای مختلف، مکان استقرار برخی پروژه‌ها بسیار نادرست و غیراقتصادی است که تاثیر بدی روی صنایع ما گذاشته و هزینه‌های توزیع و تولید را نسبت به بنگاه‌های رقیب افزایش داده است.
این استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی، در ادامه فرسوده بودن ماشین آلات و تجهیزات صنعتی را مشکل دیگر اقتصاد ایران عنوان کرد و افزود: به‌خاطر تحریم و نرخ بالای ارز، فناوری ما نوسازی نشده و هم‌اکنون در بسیاری از بنگاه‌ها با وضعیت فرسوده مواجه هستیم. متاسفانه امکان نوسازی صنایع بسیار سخت است. به‌خصوص عمر کوتاه مدیریت باعث می‌شود نتوانند به نوسازی دست بزنند چون نوسازی صنعتی امر زمان بری است.
معاون امور اقتصادی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، «خصوصی‌سازیِ کژکارکردی» را ضعف مهم دیگر اقتصاد ایران دانست و گفت: خصوصی‌سازی کژکاردی باعث شده صنعت رها شود و نظام تصمیم‌گیری تک‌لایه به نظام تصمیم‌گیری چند لایه تبدیل شد و مکانیزم دقیق تصمیم‌گیری در حوزه مالی، فنی، نیروی انسانی و بازار مخدوش شده است.
میرزایی از ناقص بودن زنجیره ارزش در بنگاه‌‌های اقتصادی به عنوان یکی دیگر از مشکلات ساختاری یاد کرد و اظهار داشت: در بسیاری از بنگاه‌ها زنجیره ارزش ایجاد نشده است. بسیاری از شرکت‌ها یک حلقه رها شده از صنعت هستند و در تامین خوراک و فروش محصول مشکل دارند. باید برای مدیریت این بنگاه‌ها رابطه جدیدی با بنگاه‌های مشابه تعریف شود تا سودآور شوند.
وی با بیان اینکه «در بنگاه‌ها ساختار بازرگانی و فروش معیوب هستند»، گفت: شبکه‌های فساد و روابط رانتی باعث می‌شود شرکت‌ها، قدرت مانور را در بازار از دست بدهند. متاسفانه ساختار سرمایه انسانی در شرکت‌ها دچار اشکال است. باید جایگاه‌های اصلی را به متخصصین سپرد. عملکرد بنگاه‌ها کاملا به مدیرانی که آن را اداره می‌کنند، وابسته است. با تغییر مدیران اوضاع شرکت‌ها می‌تواند بسیار بهتر با بدتر بشود. حتی کارشناس‌ها هم در این زمینه بسیار موثر هستند تاجایی که گاهی برخی بنگاه‌ها حتی نمی‌توانند گزارش عملکرد ارائه کنند.

میرزایی با تاکید بر اینکه «ساختار مالی شرکت‌ها هم باید اصلاح شود» گفت: نظام بودجه‌ریزی در شناسایی درست عملکرد بنگاه ها بسیار مهم است.
معاون امور اقتصادی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با بیان اینکه «آینده‌نگری یکی از ضرورت‌های بنگاه‌داری است» اظهار داشت: آینده با امروز متفاوت است. ما با ابزارهای گذشته نمی‌توانیم برای آینده تصمیم‌گیری کنیم. در آینده بازدهی سود در بنگاه‌هایی است که احتمالا بنگاه‌های فعلی جزو آن‌ها نیستند. باید روش ایجاد سود در آینده مطالعه شود. قطعا برخی صنایع سهم خوبی در ساخت سود خواهند داشت که باید این بنگاه ها را شناسایی کنیم.
میرزایی خام‌فروشی را یک مشکل جدی برای بنگاه‌های اقتصادی دانست و گفت: نباید به درآمد حاصله از خام‌فروشی صنایع بزرگی مثل پتروشیمی دل خوش کنیم. این شیوه در آینده برای ما مشکل ایجاد خواهد کرد. ما می‌توانیم زنجیره تولید صدها محصول پایین‌دستی بر پایه تولیدات خام موجود را ایجاد کنیم که در آینده، هم ارزش افزوده و هم اشتغال در گرو ایجاد این حلقه‌ها هست.