4 دلیل اصلی برای موج تروریسم در ترکیه

به گزارش خبرداغ،روزنامه شرق در گزارشی نوشت: ترکیه سه‌ شنبه‌ شب هدف یک حمله تروریستی مرگ‌بار دیگر قرار گرفت تا کشتار مسافران حاضر در فرودگاه آتاتورک استانبول، فرودگاه پررفت‌وآمد اروپا، بار دیگر به همه ما یادآوری کند ترکیه تا چه میزان از جایگاه پیشین خود به عنوان یکی از الگوهای ثبات منطقه‌ای و مقاصد عمده توریستی دور شده است.

روند روبه‌افزایش حملات تروریستی که بسیاری از آنان کلان‌شهر استانبول و جمعیت ١٤میلیونی آن را هدف قرار می‌دهند، نرخ ورود توریست‌ها به خاک ترکیه را که از لحاظ تاریخی همواره به عنوان محل تلاقی قاره‌های اروپا و آسیا قلمداد می‌شده، در سال گذشته به یک‌سوم کاهش داده بود. اما به‌راستی ترکیه چرا و چگونه دچار چنین مخمصه‌ای شده است؟

١- جنگ در سوریه

وقتی دولت سوریه در سال ٢٠١١ به مقابله با شورش‌هایی برخاست که از سوی بسیاری ادامه‌ای بر بهار عربی خوانده می‌شد، رجب طیب اردوغان، نخست‌وزیر وقت ترکیه که اکنون رئیس‌جمهور آن کشور است، بدون هیچ‌گونه اتلاف وقتی خواستار استعفای «بشار اسد»، رئیس‌جمهوری سوریه، شد و حکومت او را با نازی‌های آلمان مقایسه کرد. جنگ داخلی خونین سوریه اکنون برای بیش از پنج سال است که با اتکا به نیروی محرکه و آشوبگر انبوهی از گروه‌های مسلح قربانی می‌گیرد.

 در این میان، ترکیه نیز که حدود ٥٠٠ مایل با سوریه مرز مشترک دارد، گذشته از همه دردسرهای امنیتی، متهم به آن است که با بازگذاشتن کانال‌ها، به جنگجویان خارجی اجازه می‌دهد به گروه‌های تروریستی‌ای همچون داعش بپیوندند. در جهت معکوس، حجم این جابه‌جایی حتی بیشتر از این هم می‌شود؛ چنان‌که درحال‌حاضر برآورد شده بیش از ٢,٥ میلیون آواره و پناه‌جوی سوری در خاک ترکیه زندگی می‌کنند.

٢- شورش کردها

نقش ترکیه در میدان جنگ سوریه وقتی پیچیده‌تر می‌شود که بدانیم این کشور خود درگیر نزاعی بلندمدت با شورش قومی کردهایی است که در مناطق شرقی ترکیه و البته بخش‌هایی از خاک سوریه، عراق و ایران سکونت دارند. دولت ترکیه مدعی است شبه‌نظامیان کردی که صف اول مبارزه با تروریست‌های داعش را تشکیل می‌دهند، در حقیقت بسط و ادامه حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) هستند که از دهه ٧٠ میلادی برای کسب خودمختاری دست به سلاح برده‌اند.

تمرکز ترکیه بر مبارزه با نیروهای کرد حاضر در سوریه از طریق حملات هوایی به مواضع آنان، آنکارا را نه‌فقط با مبارزان کرد اکنون متحدشده با ایالات متحده دچار تعارض کرده، بلکه کشمکش‌هایی هم با دمشق که تحت حمایت روسیه است، به دنبال داشته است. رهبران کرد بر این باورند که چنین رویکردی درواقع ترکیه را در منازعه کنونی، هم‌سنگر تروریست‌های داعش قرار داده است.

٣- داعش

همان‌طور که شمار حملات تروریستی در خاک ترکیه روند رو به افزایشی را تجربه کرده و فقط در سال گذشته جان صدها نفر را گرفته است، دولت آن کشور همچنان مسئولیت برخی از آنان را متوجه گروه‌های شورشی کرد می‌داند. اما در این میان، برخی مقامات بر این باورند که داعش مسئول انجام چنین حملات پردامنه‌ای است. همین حالا نیز برخی مقامات اظهار کرده‌اند به باور آنان، داعش پشت پرده حمله سه‌شنبه‌شب به فرودگاه استانبول است؛ حمله‌ای که یادآور حمله ماه مارس گذشته به فرودگاه بروکسل بود که به این سازمان نسبت داده شده بود. ناظران می‌گویند این سازمان تروریستی پیش‌تر تصمیم گرفته مسئولیت حملاتی که در خاک ترکیه صورت می‌دهد را بر عهده نگیرد.

٤- موقعیت ژئوپلیتیک

حمله اخیر در استانبول تنها چند روز پس از آن به وقوع پیوست که ترکیه از عادی‌سازی روابط دیپلماتیک خود با اسرائیل خبر داده بود؛ روابطی که از سال ٢٠١٠ و پس از آن رو به وخامت گذاشته که فعالان ترک سوارشده بر کشتی ماوی مرمره که قصد شکستن محاصره غزه را داشتند، به‌دست نیروهای امنیتی اسرائیلی کشته شدند.

 از طرف دیگر، آن‌طور که پیداست اردوغان به دنبال آن است تا به انزوای بین‌المللی خود که در نتیجه سیاست‌های اعمالی دولتش در سوریه حاصل شده، پایان دهد و به این منظور با ارسال یک نامه عذرخواهی در قبال سرنگون‌شدن هواپیمایی روسی به دست نیروهای ترکیه در نزدیکی مرز سوریه، درصدد آب‌کردن یخ روابط خود با مسکو برآمده است.

 در این میان، «مصطفی آکیول»، یکی از روزنامه‌نگاران و تحلیلگران چهره ترکیه، در توییتر خود مدعی شده زمان‌بندی حمله سه‌شنبه‌شب به فرودگاه استانبول احتمالا تصادفی نبوده و آن را می‌توان پاسخ داعش به توافق ترکیه با اسرائیل تعبیر کرد. همچنین گزارش‌ها حکایت از آن دارند ترکیه به‌تازگی در مناطق مرزی خود با سوریه، عملیات بازداشت‌ گسترده‌ای علیه مظنونان به عضویت در داعش انجام داده که این هم می‌تواند یکی دیگر از دلایل انتقام‌جویی تروریست‌ها باشد.