اگرچه تا نیمه امسال یکی از دلایل اصلی گرانی برنج ایرانی، کاهش سطح زیر کشت این محصول اعلام شد و هر کیلو برنج ایرانی از ۲۷ تا ۳۵ هزار تومان در ابتدای امسال به حدود ۵۰ تا ۶۰ هزار تومان رسید، اما در هفته گذشته برنج ایرانی رکورد زد و با قیمت ۹۰ هزار تومان فروخته شد، اگرچه در برخی فروشگاهها قیمت این محصول تا ۱۰۰ هزار تومان هم به مشتریان گفته شده است.
این بار فروشندگان برنج، کشاورزان را متهم اصلی گرانی عجیب برنج میدانند. این درحالی است که آذرماه امسال مخبر، معاون اول رئیس جمهور بر ضرورت تشدید نظارت از سوی سازمان تعزیرات و سایر دستگاههای نظارتی تأکید کرد و گفت: نباید اجازه دهیم که هر کسی قیمت کالاها را براساس خواست خود افزایش دهد. مخبر همچنین در ۲۹ دیماه تأکید کرد که تا پایان سال درخواست هیچ افزایش قیمتی در ستاد تنظیم بازار بررسی نخواهد شد.
گزارش جدید مرکز آمار ایران در رابطه با قیمت برنج نشان میدهد که برنج ایرانی در دیماه امسال نسبت به ماه مشابه سال قبل ۶۸.۵ درصد گران شده در حالیکه در سال جاری تاکنون چنین درصد افزایش قیمتی برای برنج ثبت نشده بود.
براساس این گزارش قیمت هر کیلو برنج ایرانی دیماه پارسال بهطور متوسط ۳۳.۷ هزار تومان بوده که در آذرماه امسال به ۵۱.۶ هزار تومان رسید، اما در دیماه متوسط قیمت تا ۵۷ هزار تومان پیش رفته و حتی تا بیش از ۶۴ هزار تومان هم نرخ رسمی برای آن ثبت شده، همچنین برنج ایرانی نسبت به آذرماه امسال بیش از ۱۰ درصد گران شده است.
براساس این گزارش نیز قیمت برنج خارجی در دیماه پارسال هر کیلو بهطور متوسط ۲۳.۷ هزار تومان بوده و در آذرماه امسال به متوسط تا ۳۰ هزار تومان رسیده است. در دیماه برنج خارجی در هر کیلو بهطور متوسط بیش از ۲۸.۸ هزار تومان و تا ۳۳.۳ هزار تومان هم قیمت خورده است. بر این اساس برنج خارجی وارداتی نسبت به آذرماه ۳.۴ و درمقایسه با دیماه پارسال ۲۱.۸ درصد افزایش قیمت دارد.
اما گزارش میدانی خبرنگار ایسنا از برخی فروشگاههای برنج در اصفهان، حکایت از سیر صعودی دوباره قیمت برنج دارد تا جایی که برخی مغازهها نرخ هر کیلو برنج ایرانی را در محدوده ۹۰ تا ۱۰۰ هزار تومان اعلام کردهاند.
یکی از فروشندگان برنج به ایسنا، توضیح داد که کشت برنج امسال نسبت به سال گذشته کاهش داشته و از سوی دیگر کشاورزان حاضر به فروش همین میزان محصول خود نیستند.
فروشنده دیگری هم گفت: اگرچه زمان کشت و برداشت برنج به اتمام رسیده، اما کشاورزان عنوان میکنند به دلیل افزایش هزینههای خود حاضر نیستد برنج را با قیمت قبلی وارد بازار کنند، از سوی دیگر هیچ نظارتی بر این رویه برنجکاران شمال و جنوب کشور نیست.
یکی دیگر از فروشندگان برنج هم به ایسنا گفت: امروز فروشندگان برنج از وضعیت قیمت این محصول دچار سردرگمی شدهاند و قیمت برنج، روزانه مشخص میشود و ناچاریم بر اساس نرخ روز، فروش داشته باشیم تا بتوانیم در خرید جدید فروشگاه، محصولی را جایگزین قبلی کنیم.
برنجفروش دیگری در اصفهان نیز در توضیح افزایش قیمت برنج در بازار به ایسنا، توضیح داد: فرد واسطهای که در شمال کشور برنج را از وی، خریداری میکنیم، عنوان کرده که کشاورزان و تولیدکننده دستاول بازار، اعلام کردهاند تا قیمت برنج ۱۰۰ هزار تومان نشود، حاضر به عرضه آن در بازار نیستند.
وی با اعتقاد بر اینکه برای جلوگیری از این وضعیت دولت باید نسبت به خریداری برنج از کشاورزان اقدام و سپس بار را وارد بازار میکرد، اظهار کرد: از سوی دیگر زمانی که تب گرانی یک محصول ازجمله برنج در بازار میافتد، مردم از ترس گرانی بیشتر شروع به خرید میکنند، در حالیکه در روال عادی مردم اینگونه خرید نمیکنند.
فروشنده دیگری هم به ایسنا، گفت: هنوز ما برنج ۱۰۰ هزارتومانی نفروختهایم و با توجه به اینکه بار را بهطور مستقیم وارد میکنیم، اکنون هر کیلو برنج ایرانی (کشت دوم فریدونکنار) را با قیمت ۸۵ هزار تومان به مشتری میدهیم، اما بهطورقطع ما نیز ناچار شویم برنج را در محدوده ۹۰ هزار تومان بفروشیم.
فروشنده دیگری هم درباره تغییر قیمت روزانه برنج در بازار به ایسنا، توضیح داد: اگر امروز فروشندهای برنج را با قیمت ۹۰ هزار تومان عرضه کند حتی با سود آن نمیتواند محصول جدید را جایگزین برنج قبلی در مغازه کند، چراکه قیمت برنج روزانه تغییر میکند.
برنجفروش دیگری هم با تعجب گفت: اصلاً تصور نمیکردیم قیمت هر کیلو برنج به ۹۰ هزار تومان و بیشتر برسد و به نظر میرسد افزایش و تثبیت نرخ برنج تا پایان سال در عدد ۱۰۰ هزار تومان قطعی باشد.
رئیس اتحادیه خواروبار و آجیلفروش اصفهان درباره افزایش بیرویه قیمت برنج ایرانی در بازار به ایسنا، توضیح داد: امسال کشت برنج داخلی بین ۲۰ تا ۳۰ درصد کاهش یافته بود، همچنین هزینههای کشاورزان نسبت به سال گذشته بین ۲ تا ۲.۵ برابر افزایش یافته است.
مصطفی بحق ادامه داد: از سوی دیگر شرکتهای بزرگ همچون طبیعت، گلستان و ... با ورود به بازار و انجام خریدهای سنگین، باعث جهش قیمت در بازار میشوند.
وی همچنین دلیل چهارم و اصلی گرانی برنج به ۹۰ تا ۱۰۰ هزار تومان را کشاورزان دانست و گفت: امسال اوضاع کشاورزان به نسبت سالهای گذشته خوب شده و بار برنج تنها دست کشاورزان است و هیچ بار برنجی دست بنکدار، کارخانهدار و انباردار نیست و بهنوعی دولت توان برخورد با کشاورزان را ندارد.
رئیس اتحادیه خواروبار و آجیلفروش اصفهان اظهار کرد: به دنبال سیر صعودی نرخ برنج از تمام استانها به شمال کشور و بهخصوص فریدونکنار، نامهنگاری برای برخورد با کشاورزان انجام شده، اما متولیان در شمال کشور عنوان کردهاند که توان برخورد با کشاورزان را ندارند، چراکه برنجکاران ایران خردهمالک هستند و امکان برخورد با آنها وجود ندارد.
وی گفت: کشاورزان در توضیح اینکه چرا برنج را وارد بازار میکنند، عنوان کردهاند که هزینههایشان دو یا سه برابر بیشتر شده و کسی جوابگوی آنها نیست.
بحق با اشاره به کمبود برنج داخلی در بازار، تصریح کرد: کشاورزان دلیل گرانی برنج به بالای ۹۰ هزار تومان هستند و آنها با انبار کردن محصول خود در انبارها، روزانه قیمتها را بالا میبرند.
وی درباره عدم برخورد سیستمهای نظارتی در بازار، گفت: اگر این گرانی دست انباردار، بنکدار و ... بود امکان برخورد از سوی تعزیرات و دیگر دستگاههای ناظر و توقیف محصول وجود داشت، اما هیچ نهادی نمیتواند با کشاورزان مقابله کند و امروز تجار برنج از وضعیت کنونی این محصول گلایه دارند.
رئیس اتحادیه خواروبار و آجیلفروش اصفهان افزود: به گفته تجار برنج، کشاورزان بر افزایش قیمت برنج پافشاری میکنند و محصول خود را وارد بازار نمیکنند.
وی با تأکید بر اینکه امروز افزایش قیمت برنج داخلی سرسامآور است، اظهار کرد: البته برنج خارجی در بازار فراوان است و اکنون حدود ۱۰ درصد اصفهانیها تمایل به خرید برنج ایرانی با این قیمت را دارند و روز به روز از تعداد مشتریان برنج داخلی کاسته میشود و ۹۰ درصد خریداران ناچار به خرید برنج خارجی هستند.
بحق افزود: در حال حاضر قیمت برنج ایرانی در محدوده ۹۰ هزار تومان است، اما پیشبینی بازار برنج غیرممکن است و اگر خریدار برای همین برنج ۹۰ و ۱۰۰ هزار تومانی باشد، نه تنها قیمتها کاهش نمییابد، بلکه روند افزایشی نیز خواهد داشت.