| |
جمعه ۰۲ آذر ۱۴۰۳ - ۰۳:۲۴
بروزرسانی ۱ روز پیش
به گزارش خبرداغ ، انتشار تصویری از علی لاریجانی در حال تدریس در دانشگاه تهران بعد از ۱۲ سال ریاست مجلس و رد صلاحیت توسط شورای نگهبان چه بسا نشان دهنده جایگاه متزلزل سیاسیون در ایران باشد. البته لاریجانی تنها شخصیتی نیست که به این سرنوشت دچار شده. از محمدجواد ظریف تا آیت الله موسوی اردبیلی، جزو چهره هایی بودند که بعد از کناره گیری از قدرت به محیط های علمی پناه آوردند.
لاریجانی؛ بازگشت به ایام کانت خوانی
علی لاریجانی آیت الله زاده ای است که دکتری فلسفه خود را در دانشگاه تهران اخذ کرد. او داماد شهید مطهری است و در طبقه بندی سیاسیون ایران ابتدا جزو نیروهای اصولگرا محسوب می‌شد و در کنار ناطق نوری و برخی چهره‌های دیگر حلقه اصلی این جریان سیاسی را تشکیل می‌دادند. ظهور احمدی نژاد باعث حذف عقلای قوم در میان اصولگرایان شد. برخی چهره ها مانند ناطق نوری به حاشیه رانده شدند اما لاریجانی به سمت نیروهای معتدل گرایش پیدا کرد و این امر منجر به خصومت بیشتر دوستان سابقش با او شد. این درگیری‌ها تا جایی ادامه پیدا کرد که در نهایت حتی مجوز رقابت در انتخابات ریاست جمهوری را نتوانست کسب کند. او بعد از رد صلاحیت، به دانشگاه رو آورد و اکنون در رشته فلسفه دانشگاه تهران به تدریس می‌پردازد.
سیاستمدارانی که به دانشگاه پناه آوردند
پناه بردن به دانشگاه تنها مختص علی لاریجانی نیست بلکه خیلی از چهره‌های سیاسی بعد از بازنشستگی، حذف یا کناره گیری از سیاست به محیط های آکادمیک رفتند.
محمد جواد ظریف
ظریف در دهه پنجاه، به دلیل نگرانی پدرش از احتمال دستگیری او، به آمریکا فرستاده شد. پس از انقلاب، از همان روزهای نخست در کنسولگری ایران در سانفراسیسکو برای کمک حقوقی به دانشجویان گرفتار در پی بحران گرونگاگیری، حاضر شد. پله پله رشد کرد و در اواسط دهه شصت تبدیل به مذاکره کننده اصلی ایران در مذاکرات منتج به قطعنامه ۵۹۸ تبدیل شد. او در دولت حسن روحانی به عنوان وزیر خارجه انتخاب شد تا اصلی ترین شعار روحانی که گسترش روابط با دنیا بود را محقق کند. او با به ثمر نشاندن برجام، توانایی و تجربه خود بالای خود را نشان داد اما مخالفان داخلی و خارجی در اتحادی نانوشته دستاوردهای او را از بین بردند. در داخل زمینه برای کنار گذاشتن او از سیاست را در حالی که کاندیدای اصلاح طلبان برای انتخابات ریاست جمهوری بود فراهم کردند. ظریف ترجیح داد دوران کناره گیری از سیاست را در دانشگاه بگذراند. او هم اکنون در دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران به تدریس می‌پردازد
علی اکبر صالحی
صالحی، دانشمندی که در سال ۱۳۵۶ دکتری خود را از دانشگاه ماساچوست آمریکا در رشته مهندسی هسته‌ای گرفت و ریاست دانشگاه شریف جزو اولین مسئولیت های او بود. صالحی مسئولیت های مهمی مانند ریاست سازمان انرژی اتمی و وزارت خارجه را در کارنامه خود دارد. یکی از مهمترین اقدامات او آغاز مذاکرات با آمریکایی ها در عمان بود که سنگ بنای مذاکرات برجام در دولت حسن روحانی شد. صالحی در زمانی پا به مذاکرات عمان گذاشت که محمود احمدی نژاد به عنوان رئیس جمهور و سعید جلیلی به عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی با مذاکرات مخالف بودند و به تنهایی توانست این کار را پیش ببرد. صالحی در سال ۱۳۹۴ که برای توضیح به سوالات نمایندگان در مجلس حضور یافته بود توسط روح الله حسینیان و برخی نمایندگان تهدید به قتل شد. او با پایان ریاست جمهوری حسن روحانی در دانشگاه صنعتی شریف به تدریس مشغول شد.
علی مطهری
علی مطهری نماینده ادوار مجلس بود. مطهری ابتدا با لیست اصولگرایان وارد مجلس شد اما هر چه زمان گذشت به اصلاح طلبان نزدیک شد. تا جایی که به دلیل مواضعش در مورد رفع حصر و ... مورد غضب تندروها قرار گرفت. از حمله در شیراز تا استراق سمع در دفتر او تنها بخشی از مشکلات ایجاد شده برای فرزند شهید مطهری بود. با رد صلاحیت در انتخابات مجلس و ریاست جمهوری، علی مطهری که دکتری خود را در رشتهٔ فلسفه و کلام اسلامی از دانشگاه تهران اخذ کرده در دانشگاه به تدریس مشغول شد.
سیاستمدارانی که خانه امن خود را در حوزه پیدا کردند
رفت و آمد سیاستمداران به محیط های علمی فقط مختص دانشگاه نیست. بلکه برخی از چهره ها با خداحافظی از سیاست به حوزه علمیه رفتند و به کار حوزوی پرداختند.
آیت الله موسوی اردبیلی
آیت الله موسوی اردبیلی بعد از شهید بهشتی تا سال ۱۳۶۸ رئیس دیوان عالی کشور بود. بعد از رحلت امام خمینی از سیاست کناره گیری کرد و به قم بازگشت. آیت الله اردبیلی در سال ۸۰ رساله علمیه منتشر خود را منتشر کرد. موسوی اردبیلی سال ۱۳۹۱ در سخنانی در درس خارج از فقه خود، از مردم طلب حلالیت کرد و گفت: «من از طرف خودم حرف می‌زنم، به دیگران کاری ندارم. من از کارهای کرده و نکرده خودم نگرانم. اگر همه ما درست عمل کرده بودیم وضع این نبود. ولی گمان می‌کنم همه ما، همه مسئولین، از سابق تاکنون، باید از مردم عذرخواهی کنیم»
آیت الله صافی گلپایگانی
آیت الله صافی در سال ۱۳۵۹ از سوی امام خمینی به عضویت شورای نگهبان منصوب شد و هشت سال دبیر شورای نگهبان بود. آیت الله صافی سال ۱۳۶۸ از شورای نگهبان استعفا داد. دلیل این استعفا اختلافات با وزارت کشور دولت میرحسین موسوی در مورد شمارش آرای انتخابات مجلس سوم بود؛ مجلسی که در آن جناح چپ به پیروزی رسیده بود. او در حوزه علمیه قم، به تدریس می‌پردازد. رساله آیت الله صافی در سال ۱۳۷۲ منتشر شد. جمله مشهور او، «اینکه با بسیاری از کشورها قهر باشیم صحیح نیست» که او در دیدار در دیدار با رئیس مجلس در روز روز ۲۹ مهرماه ۱۴۰۰ بیان شد، واکنش های بسیار زیادی به همراه داشت. یک سایت اصولگرا به تندی به او تاخت و دیدگاه او را تحلیل سراپا غلط و تقلید سیاسی از سکولارها عنوان کرد که با واکنش های زیادی همراه شد؛ آیت الله صافی از موضع خود عقب نشینی نکرد اما گفت که تنها خواهان عزت کشور است و از کسی شکایتی ندارد.
آیت الله صانعی
آیت الله یوسف صانعی در ۱۸ سالگی مورد تقدیر آیت‌الله بروجردی، مرجع اعظم جهان تشیع قرار گرفت. امام خمینی در مورد او گفت «من آقای صانعی را مثل يك فرزند بزرگ كرده ام. ايشان وقتی با من صحبت می‌كردند، من حظّ مي‌بردم از معلومات ايشان.» او در اسفند ۱۳۵۸ از طرف امام خمینی در شورای نگهبان منصوب شد. صانعی در سال ۱۳۶۱ از شورای نگهبان کناره‌گیری کرد و در همان تاریخ از طرف امام خمینی به دادستانی کل کشور منصوب شد. آیت الله صانعی در سال ۱۳۶۴ از دادستانی استعفا داد او بعد از بازگشت به قم دیگر مسئولیتی قبول نکرد و به تدریس در حوزه علمیه و تحقیق پرداخت. رساله علمیه او در سال ۱۳۷۲ منتشر شد.
از ابتدای انقلاب تاکنون بسیاری از چهره‌های سیاسی که یا خود دیگر تمایلی به حضور در عرصه سیاسی نداشتند یا به نحوی کنار گذاشته شده بودند به محیط‌های علمی رفتند و به کارهای تحقیقاتی پرداختند. حضور برخی چهره‌ها در دانشگاه به صورت موقت بوده و با تغییر شرایط دوباره به عرصه سیاست بازگشتند. حال باید دید لاریجانی دوباره می‌تواند به عرصه سیاست بازگردد یا حضوری طولانی مدت در دانشگاه خواهد داشت
