آنچه شاید دربارۀ فیلم های جشنواره فجر نمی دانستید

جشنواره ای که برگزاری اش در شرایط کرونایی مورد انتقاد خیلی ها بود و حتی برخی می گفتند در شرایطی که به علت شیوع ویروس کرونا، تولیدات سینمای ایران سیر نزولی داشته تعداد اندکی از فیلمسازان حاضر به شرکت در جشنواره هستند؛ اما در کمال تعجب دیدیم که 110 فیلم متقاضی حضور در این رویداد بودند که 57 اثر شرایط لازم را داشتند و در نهایت هیات داوران، 16 فیلم را برای رقابت در بخش سودای سیمرغ انتخاب کردند. در این نوشتار به حواشی حضور این فیلمها در جشنواره پرداخته ایم:
1 فرنوش صمدی (خط فرضی) به نوعی پر افتخار ترین فیلمساز زن جشنواره محسوب می شود. او تا کنون ده ها جایزه مهم به خاطر فیلمهای کوتاهش در جشنواره های بین المللی گرفته و عضو آکادمی اسکار هم هست.

2 محمد حسین مهدویان تنها فیلمسازی است که برای ششمین سال پیاپی در جشنواره، فیلم دارد. او امسال در یک تغییر مسیر حرفه ای به سراغ ژانر کمدی رفته و “شیشلیک” را ساخته است.

3 در بین فیلمسازان متقاضی شرکت در جشنواره، دو نام با حواشی زیادی همراه بود. اول، محمد امین کریم پور که به عنوان یک چهره ی اینستاگرامی با کلیپ های رقص و خنده دارش معروف شد و بدون داشتن شرایط قانونی توانست برای ساخت فیلم “حکم تجدید نظر” مجوز کارگردانی بگیرد. دوم، امید آقایی که یک روحانی است و اعطای مجوز فیلمسازی به او نیز سر و صدای خیلی از اهالی سینما را در آورد. گویا آقایی سعی کرده فیلمی شبیه “اخراجیها” بسازد.

4 اولین فیلمی که مهدی پاکدل و رعنا آزادی ور بعد از ازدواجشان همبازی شده اند “تارا” نام دارد که اتفاقا نقش زن و شوهر هم دارند.

5 حسین سهیلی زاده، سریال سازِ معروفِ تلویزیون و شبکه نمایش خانگی که آثار پرمخاطبی مانند فاصله ها ، دلنوازان، مانکن و اخیرا ملکه گدایان را ساخته امسال نخستین فیلم خود با نام “نیلگون” را کارگردانی کرده است.

6 شهاب حسینی و حسام منظور بعد از فیلم “مست عشق” (که هنوز اختلاف بین سرمایه گذارانش حل نشده) برای بار دوم در “طلاخون” همبازی شده اند.

7 حسین ریگی اولین فیلمساز بلوچ است که توانسته پروانه ساخت سینمایی بگیرد. او در تهران درس خوانده اما نخستین فیلمش (لیپار) را در زادگاهش یعنی سیستان و بلوچستان ساخته است.

8 در فیلمهای امسال شاهد حضور چند خواننده ی جدید به عنوان بازیگر هستیم. آرش عدل پرور که با نام “arash A-P” معروف است در فیلم “حکم تجدید نظر” حضور دارد. علی رهبری و آرین بهاری (پازل بَند) نیز در فیلم “گل به خودی” حضور دارند و موسیقی فیلم را هم ساخته اند.

9 حسین نمازی که قبلا فیلم “آپاندیس” را در یک لوکیشن ساخته امسال فیلمنامه “طبقه یک و نیم” را در یک لوکیشن و در قالب یک سکانس-پلان نوشته بود که نوید اسماعیلی (کارگردان) با تغییر ساختار فیلمنامه (و حذف سکانس پلان) آن را ساخت.

10 علی مصفا یکی از بازیگران “بی همه چیز” بود که اواخر پارسال با شیوع کرونا از بازی در این فیلم انصراف داد. شهاب حسینی جایگزین او شد و حتی چند سکانس هم بازی کرد اما او هم به دلایلی از پروژه جدا شد و هادی حجازی فر از اواسط فیلمبرداری به گروه اضافه شد و کار را تمام کرد. به نظرم او در نقش “دهدار” خوش درخشیده و بد سلیقگی داوران باعث شد تلاشش دیده نشود.

11 از جمله تهیه کنندگانی که علارغم میل سایر عوامل، اجازه حضور فیلم شان در جشنواره را نداد بهرام رادان تهیه کننده ی “گربه سیاه” بود. شنیده های “خبرنیوز” حاکی از آن است که به برگزارکنندگان توصیه شده، فیلم “میجر” یا “موسی” به تهیه کنندگی حمید فرخ نژاد نیز در جشنواره نباشد!

12 در مورد بازیگران فیلم “ابلق” دو نکته قابل ذکر است. اول اینکه الناز شاکر دوست برای بازی در این فیلم چند روز رژیم لاغری گرفته. و دوم اینکه گیتی معینی (با 76 سال سن) به خاطر فشار کار و تحمل گریم سنگین، دو سه بار کارش به بیمارستان کشیده است.

13 هوشنگ گلمکانی که سالهاست در مجله “فیلم” به عنوان منتقد به نقد فیلم ها می پردازد امسال به عنوان کارگردان؛ فیلم “آهو” را ساخته و در 66 سالگی نخستین تجربه کارگردانی خود را پشت سر گذاشته است.

14 در حالی از “تک تیرانداز” به عنوان پرخرج ترین فیلم حاضر در جشنواره (با هزینه ای 10 میلیارد تومانی) یاد می شود که شنیده شده فیلمی دیگر با سرمایه ای 17 میلیارد تومانی ساخته شده است!

15 “پسر دلفینی” تنها انیمیشن راه یافته به جشنواره بود که ظاهرا به دلیل نبودن انیمیشن دیگری که با هم رقابت کنند از حضور در جشنواره انصراف داد.

16 قاتل و وحشی، چپ راست، روشن و شیشلیک آثاری بودند که از سوی شورای پروانه نمایش با اصلاحیه های زیادی روبرو شدند و شرط حضور در جشنواره انجام آن اصلاحات عنوان شد. سازندگان روشن و شیشلیک به این اصلاحات تن دادند و فیلمشان را سانسور کردند تا به هر ترتیب در جشنواره باشند اما ظاهرا مشکلاتِ “چپ راست” و “قاتل و وحشی” فراتر از ممیزی است و انگار موقتا توقیف شده اند.

17 صحنه زنی، روز ششم، سیاه باز، برای مرجان، طلاخون و … از جمله فیلمهای مهم و خوش ساختی هستند که از راه یابی به بخش سودای سیمرغ بازماندند.

18 سی سال بعد از ساخت فیلم “مادر” اثر ماندگار زنده یاد علی حاتمی، آرش انیسی امسال فیلمی ساخته که نامش را “مامان” گذاشته است!

19 در غیاب پیشکسوتان؛ ارسلان امیریِ جوان، پرکارترین فیلمنامه نویس جشنواره سی و نهم است. او نویسنده سه فیلمنامه ی گیجگاه، زالاوا و تی تی بوده است.

20 قرار بوده ماه چهره خلیلی در فیلم “سایه زندگی” در انگلستان به ایفای نقش بپردازد که مرگ ناگهانی اش مانع از این کار شد.

21 تولید فیلم “منصور” که به زندگی و فعالیت های جنگی سرلشکر منصور ستاری فرمانده اسبق نیروی هوایی می پردازد؛ از ابتدای نوشتن فیلمنامه تا پس از تولید، زیر نظر پسر ایشان یعنی سورنا ستاری (معاون فعلی رئیس جمهور) انجام شده است.

22 هوتن شکیبا و الناز شاکردوست بعد از “شبی که ماه کامل شد” امسال در دو فیلم “تی تی” و “ابلق” همبازی شده اند.

23 “لب خط” از لحاظ بازیگری یکی از کنجکاوی برانگیزترین فیلمهای امسال است. ترکیب بازیگران طوری است که هم چهره ای تئاتری مثل نسیم ادبی دارد و هم چهره ای تلویزیونی مانند نیما شعبان نژاد. هم لاله صبوری دارد و هم هامون سیدی ( که بیشتر در فیلمهای برادرش هومن سیدی بازی کرده) و بالاخره ترکیب محمدرضا داودنژاد در کنار علی کاظمی (شاعر برره) و صفر کشکولی که باید دید کارگردان از این جمع نامتجانس چه بازی متفاوتی گرفته است.

24 فیلم “تک تیرانداز” روایتی واقعی از زندگی شهید « عبدالرسول زرین» ‌تک‌تیرانداز ایرانی است که در زمان جنگ تحمیلی، سه ‌هزار شلیک موفق داشته و گویا صدام برای کشتن او جایزه تعیین کرده بود!