به گزارش خبرداغ، اکثر ما حداقل یک بار تجربه رفلاکس یا ترش کردن معده را در طول زندگی داشتهایم؛ در این مطلب از مجله دکتردکتر به بررسی دلایل رفلاکس و روشهای درمان آن میپردازیم.
ریفلاکس معده (در اصطلاح عامیانه رفلاکس) دومین بیماری گوارشی شایع است. این بیماری در میان مردم به نام ترش کردن معده شناخته میشود. رفلاکس معده زمانی اتفاق میافتد که محتویات معده (شیره معده حاوی اسید) به مری باز میگردد. رفلاکس معده معمولا باعث سوزش سینه میشود. این احساس از معده به داخل قفسه سینه یا گلو میرود که معمولا به عنوان سوزش سر دل شناخته شده است.
غذایی که میخوریم از طریق مری وارد معده میشود. هضم غذا در معده توسط اسید و شیره معده آغاز میشود. دیواره معده به دلیل پوشش مناسب، در مقابل تماس مداوم با اسید و شیره معده و اثرات مخرب آنها مقاوم است. بالعکس دیواره مری به دلیل نداشتن پوشش مناسب، دفاع مناسبی هم در برابر این عوامل ندارد. در حالت طبیعی دریچهای به نام دریچه مری بین مری و معده قرار دارد که اجازه میدهد غذا از مری وارد معده شود. ولی از بازگشت غذا و شیره معده به مری جلوگیری میکند.
اگر دریچه مری وظیفه خود را به درستی انجام ندهد، یعنی به خوبی بسته نشود یا بیموقع باز شود، اسید و شیره معده به داخل مری بر میگردند. همانطور که قبلاً ذکر شد دیواره مری در برابر اسید و شیره معده آسیبپذیر است. بنابراین در شرایطی که دریچه مری کار خود را به درستی انجام ندهد؛ بازگشت اسید و شیره معده به داخل مری باعث آزردگی مری میشود.
بیشتر بخوانید:
رفلاکس معده میتواند خیلی آزار دهنده باشد و برای رفع آن باید با پزشک مشورت کنید. شما میتوانید برای رفع این بیماری در سریعترین زمان ممکن با پزشک از طریق تماس تلفنی با پزشک ارتباط برقرار کنید و مشکل را حل کنید.
برخی علائم مشترک در بین افرادی که دچار رفلاکس معده هستند:
بعضی بیماران مبتلا به رفلاکس ممکن است علائم دیگری هم داشته باشند. این نشانهها عبارتاند از:
بیشتر بخوانید: علت طعم بد دهان چیست و چگونه از بین میرود؟
هنوز به درستی علت ایجاد رفلاکس مشخص نشده است. اما به خوبی میدانیم که برخی عوامل باعث بروز و تشدید رفلاکس میشوند. بیماری رفلاکس معده یا همان ترش کردن در افراد مختلف در تمام سنین، و گاهی به دلایل ناشناخته رخ میدهد.
علل مختلفی باعث ایجاد این ناراحتی میشود. مهمترین دلیل رخ دادن این حالت شل بودن برخی از عضلات مری (اسفنکتر تحتانی مری) یا زیاد بودن دفعات شل شدن این عضلات یا ضعف مکانیسمهای دفاعی انتهای مری است. در واقع تغییرات دائمی یا ناپایدار در دریچه انتهای مری به معده موجب این بیماری میشود.
هر کسی که علائم رفلاکس معده را تجربه میکند باید با پزشک خود صحبت کند. چندین آزمون برای تشخیص ترش کردن معده وجود دارد. از جمله:
خوشبختانه امروزه داروهای بسيار مؤثری برای درمان رفلاکس وجود دارند. مهمترين داروهايي که به اين منظور به کار میروند داروی امپرازول و هم خانوادههايش نظير پانتوپرازول، رابيپرازول و لانسوپرازول هستند.
مهارکنندههای پمپ پروتون یکی از گزینههای اصلی درمان دارویی برای افراد مبتلا به رفلاکس معده هستند. آنها مقدار اسید تولید شده توسط معده را کاهش میدهند.
گزینههای دارویی دیگر عبارتاند از:
بیمارانی که به درمان با دارو خوب جواب میدهند و علائمشان کنترل میشود اما با کم کردن یا قطع دارو علائم بر میگردد؛ امکان انجام عمل جراحی برای درمان رفلاکس وجود دارد.
انجام عمل جراحی میتواند عوارضی داشته باشد که معمولاً کوتاهمدت و گذرا هستند. ضروری است قبل از تصمیم به عمل جراحی با پزشک متخصص گوارش مشورت شود.
درمانهای جراحی رفلاکس یا ترش کردن معده عبارتاند از:
اگر متوجه شوید که رفلاکس شما فقط با غذاهای خاصی اتفاق میافتد، سعی کنید آنها را از رژیم خود حذف کنید. بعضی افراد همچنین متوجه میشوند که نشستن درست در طول و بعد از غذا علائم آنها را بهبود میبخشد.
وعدههای غذایی بزرگ باعث کشش معده میشود؛ همچنین به طور موقت باعث شل شدن دریچه ورودی مری به معده میشود.
تغییرات شیوه زندگی و رفتار میتواند به کاهش رفلاکس معده کمک کند. از جمله اقدامات در راستای کاهش رفلاکس یا ترش کردن معده:
برخی غذاها ممکن است نشانههایی از رفلاکس معده را در افراد ایجاد کنند. از جمله:
اگر از مواردی که به آنها اشاره کردیم، اجتناب میکنید و همچنان سوزش سر دل منظم را تجربه میکنید؛ مهم است به یک دکتر مراجعه کنید. زیرا ممکن است مسائل دیگری باعث ایجاد این علائم شده باشند.
عواملی که میتوانند رفلاکس اسید را تشدید کنند عبارتاند از:
رفلاکس معده در صورت بهبود نیافتن و درمان نشدن، میتواند بدتر شود. با گذشت زمان، التهاب مزمن در مری شما میتواند سبب عوارض جانبی شود. از جمله:
درد باز در مری (زخم مرطوب): اسید معده میتواند بافت مری را از بین ببرد که باعث ایجاد درد شدید میشود. زخم مری میتواند خونریزی کند که باعث درد هنگام بلعیدن میشود.
سخن آخر
به بازگشت غیر عادی اسید و شیره معده به داخل مری و آزرده شدن مری در اثر تماس با این عوامل، بیماری رفلاکس معده به مری یا اصطلاحاً «رفلاکس» گفته میشود.
رفلاکس معده ممکن است طعم تلخ در پشت دهان ایجاد کند. رفلاکس مزمن گاهی اوقات باعث مشکلاتی در بلع میشود. در بعضی موارد حتی میتواند باعث مشکلات تنفسی مانند آسم شود.
در صورتی که هرگونه سوالی در مورد رفلاکس معده دارید در بخش پرسش و پاسخ همین مطلب با ما در میان بگذارید. پزشکان و کارشناسان دکتردکتر آماده پاسخگویی به شما عزیزان هستند.
منابع: