| |
جمعه ۰۲ آذر ۱۴۰۳ - ۰۲:۱۱
بروزرسانی ۱ روز پیش
به گزارش خبرداغ به نقل از خبرآنلاین؛ ساسان کریمی تحلیلگر سیاست خارجی، در ارزیابی حضور سیدعباس عراقچی به عنوان وزیر پیشنهادی دولت چهاردهم گفت: آقای عراقچی برنامه بسیار جامعی را بر سه محور اساسی تأمین منافع ملی، تأمین امنیت ملی و تأمین عزت ملی نوشتند و این سه موضوع را بر مبنای همان سه اصل حکمت، عزت و مصلحت به نتیجه رسانده است. او با توجه آنکه از بدنه وزارت امورخارجه بوده و در همه بخش‌های این وزارتخانه کار کرده است، اشراف خوبی به بازسازی سازمانی وزارت امورخارجه دارد که موجب برداشته شدن بارهای مختلفی در حوزه سیاست خارجی از جهت دیپلماسی هسته‌ای، امنیتی‌سازی و دیپلماسی اقتصادی میشود که باید در شرایط تحریم و غیرتحریمی دو برنامه داشته باشد.
وی رد گفتگو با ایلنا، افزود: برنامه‌ای که برای مجلس ارائه شد برنامه مدون، منسجم و خوبی است که البته ناظر بر کلیاتی است که برای مجلس مفید باشد تا نمایندگان برای رای اعتماد دادن یا ندادن، آن رویکرد را ارزیابی کنند. حتما از فردای گرفتن رأی اعتماد، به همراه تیمی از معاونین، مشاورین و مدیران کل که انتخاب خواهند شد، برنامه عملیاتی خود را برای پیشبرد منافع و امنیت ملی که در برنامه خودشان آورده است اجرایی خواهد کرد.
کریمی در ارزیابی صحبت‌های امیرحسین ثابتی نماینده مجلس شورای اسلامی درباره برنامه پیشنهادی آقای عراقچی گفت: آقای ثابتی مطلقا درباره سیاست خارجی و برجام دانش کافی ندارند؛ تمام جزئیاتی که گفتند خلاف بود. وقتی مدعیات خودش را مکرر تکرار می‌کند نشان دهنده این است که نمی‌خواهد گوش کند. صحبت‌هایی که در مورد رآکتور اراک مطرح کردند بارها به آن پاسخ داده شده و بنده نیز بارها در تلویزیون و جاهای دیگر پاسخ دادم، اما ایشان اصلا نمی‌خواهد بشنود و بنابراین این صحبت‌های ایشان واجد ارزش نیست.
وی تصریح کرد: البته ایشان به دلیل حضور در جایگاه نمایندگی مجلس، حق‌شان است که مخالفت کنند. اما در این مخالفت، باید شان کشور، مجلس و سیاست خارجی را حفظ کند که متأسفانه این کار را نکردند. ایشان بسیار دغدغه جناحی دارند و از اینکه در انتخابات شکست خوردند، بسیار ناراحت هستند و می‌خواهند بغض‌های فروخورده را از تریبون مجلس بیرون آورده و ارائه کنند. واقعیت این است که بسیاری از همراهان سابق ایشان هم امروز با دولت، آقای عراقچی و سایر وزرا همراهی دارند که نشان‌دهنده لزوم وجود انسجام در کشور است و دولت رویکردی اتخاذ کرده که این همراهی در مجلس و حتی در همراهان سابق ایشان و اصولگرایانی که قبلا تندرو بودند، به وجود آمده است.
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی افزود: آقای ثابتی اصلا نمی‌خواهد متوجه شود. کسی است که خودش را به خواب زده و اساسا بیدار کردن او کار بسیار دشواری است. چون بیدار کردن کسی که بهره‌ای از دانش در حوزه فنی، هسته‌ای، سیاسی و سیاست خارجی ندارد، بسیار سخت است. ایشان باید سر کلاس بنشیند و یاد بگیرد. در نهایت آقای ثابتی نشان داد در این حوزه، اندک قابلیتی ندارد تا بتواند آن را در مجلس ارائه دهد.
کریمی در پاسخ به این سوال که آیا سیاست اجرایی آقای عراقچی ادامه مسیر آقای ظریف در دوران وزارت امور خارجه خواهد بود، گفت: ادامه راه آقای ظریف پرافتخارترین راهی است که در سیاست خارجی تاریخ ایران وجود دارد. یعنی بعد از راه دکتر مصدق، راهی که آقای ظریف به شکل افتخارآمیزی طی کرده است، مورد توجه است. برآمدن از پس تمام قدرت‌های مادی جهان که با ادعای بسیار سترگی به صحنه آمدند باعث شد همه ناکام مانده و ایران توانست یک‌تنه مقابل ۵+۱ و اتحادیه اروپا بنشیند.
وی افزود: در حال حاضر خیلی‌ها دوست دارند مانند رفرنسی که آقای ظریف داد مذاکرات پیش رفته، آمریکا را بارها در مجمع عمومی و در شورای عالی امنیت ملل متحد شکست داده و همه دنیا را مجبور کند تا علیه آمریکا در جهان رأی دهند، این‌ها دستاوردهای کمی نیست. بنابراین برای آقای عراقچی، در راه آقای ظریف بودن بسیار پرافتخار است.
کریمی تصریح کرد: مسأله دوم اینکه بین هر دو آدم حتما تفاوت‌هایی است و اگر تفاوتی وجود نداشته باشد همه آدم‌ها در دنیا یکی هستند. بنابراین بین همه آدم‌ها حتی آدم‌هایی که در رویکردها، روش‌های انجام امور، درک‌ها، قابلیت‌ها، توانایی‌ها، روابط با ارکان مختلف داخلی و خارجی، شهرت در محیط بین‌المللی و سیاست خارجی، خیلی با هم نزدیک هستند، تفاوت‌هایی وجود دارد و این موضوع بین آقایان عراقچی و ظریف هم صدق می‌کند. اگر منظور دوستان از تفاوت اختلاف است، خیر چنین چیزی نیست. اما اگر منظور تفاوت باشد و نشان بدهد آقای عراقچی، عراقچی و آقای ظریف، آقای ظریف است قطعا تفاوت وجود دارد، بسیار هم خوب است. چون در همان دوران برجام هم که آقای ظریف وزیر بود، این تفاوت‌ها بسیار سازنده بود و همدیگر را کامل می‌کرد.
این کارشناس مسائل سیاست خارجی تصریح کرد: در حال حاضر آقای ظریف در سیاست خارجی کشور نقش مؤثر ندارد و آقای عراقچی به عنوان وزیر، با توانایی‌ها و مشخصات خاص خودش نقش مستقیم را ایفا خواهد کرد ربطی به مشخصات آقای ظریف ندارد. طبیعتا ایشان نقاط قوت دیگری دارد و نقاط قوت آقای ظریف هم به شکل دیگری بوده است. اما به نظرم اگر به عنوان یک الگو در هر کشوری که در هر موضوعی توفیق پیدا کرده، عقلانیت پشت عقلانیت گذشته بیاید، نتیجه مثبتی خواهد گرفت. یعنی مهم افراد نیستند که با هم عینا مطابقت داشته باشند، اما مهم این است که آدم‌ها با توانایی‌های مختلف‌شان بتوانند عقلانیت را در امتداد عقلانیت گذشته قرار دهند و خسارت‌هایی را که خروج از این عقلانیت برای کشور به بار آورده جبران کند. آقایان هنوز صدای‌شان بلند شده و رگ گردن‌شان برآمده است، باید کسی بیاید که با عقلانیت بتواند سنگی که ۲۰ سال پیش در چاه انداختند و هنوز نتوانستیم با این همه تقلا و هزار عاقل بیرون بیاوریم، چاره کند و بتواند از انداختن سنگ‌های بیشتر در چاه جلوگیری کرده و بتواند سنگ‌هایی که دوستان به اعماق چاه انداختند را بیرون بیاورد.
کریمی در پاسخ به این سوال که برخی می‌گویند آقای عراقچی در اظهارنظری اعلام کردند برجام قابل احیا نیست. بعد از این صحبت‌ها برخی اعلام کردند این موضوع برای گرفتن رای اعتماد است. ارزیابی شما از این صحبت‌ها چیست گفت: این نقل‌قول‌ها دقیق نیستند. من در جلسات بسیاری همراه ایشان بودم و در آن جلسات این موضوعات را گفتند اما به این خلاصه‌ای که برجام قابل احیا نیست یا هست نبوده است.
وی افزود: مسأله ایشان این است که برجام به آن شکلی که در زمستان ۹۹ قابل احیا بود و یک امضا تا احیای آن باقی‌مانده بود اما به هرشکلی اجازه داده نشد، دیگر به آن سهولت نیست و ایشان بسیار تأکید دارد که کشور، اقتصاد و سایره حوزه‌ها این تفکر را نداشته باشد که اگر عراقچی امروز وزیر امورخارجه میشود، فردا برجام احیا میشود و آن معادلات برجامی که ۳ سال پیش می‌توانست با یک امضا احیا شود، بازمی‌گردد و فکر کنند مذاکرات در همان نقطه است، خیر آن نقطه نیست. در صورت رای اعتماد آقای عراقچی، ۱۴ ماه بسیار دشواری پیش‌روی ایشان است. اسنپ‌بک، غروب برجام در اکتبر ۲۰۲۵ و مسأله انتخابات آمریکا از جمله مسائل متعددی است که پیش روی ایشان قرار دارد که باید با آن دست به گریبان باشد.
وی تصریح کرد: بنابراین این تصور به وجود نیاید که برجام در گذشته و زمان کوتاه‌مدتی قابل احیا بود و امید در دل کشور ایجاد شود. خیر، کشور باید کار خود را انجام دهد، هیچ فشاری روی تیم سیاست خارجی نباشد و ایشان بتواند در حوزه هسته‌ای، دیپلماسی اقتصادی، منطقه‌ای، بین‌المللی، کنشگری موفقی را اتخاذ کرده و انجام دهد.
کریمی در پاسخ به این سوال که اسرائیل از مدت‌ها پروژه امنیتی‌سازی علیه ایران به راه انداخت که در دوره‌ای آقای ظریف این مسئله را در زمان وزارت خودشان مطرح کردند. در صورت کسب رای اعتماد آقای عراقچی، پیش‌بینی می‌کنید در این موضوع چه رویکردی در پیش بگیرند تا این پروژه اسرائیل تا حدودی خنثی شود، گفت: پروژه امنیتی‌سازی ایران از سوی اسرائیل از ابتدای دهه ۹۰ میلادی علیه ما شروع شد و در دوره آقای روحانی و آقای ظریف، برملا شدن این موضوع در دستور کار قرار گرفت و حتی در برنامه آقای ظریف هم بود.
وی افزود: آقای عراقچی با این مسأله مواجه است، به ویژه آنکه ترامپ تلاش ناموفقی را در جهت امنیتی‌سازی پرونده هسته‌ای ایران و به طور کلی جمهوری اسلامی ایران آغاز کرده است. در ۴ سال گذشته و زمان آقای بایدن و دولت سیزدهم پروژه امنیتی‌سازی تاحد زیادی احیا شده و محیط بین‌المللی نسبت به جمهوری اسلامی ایران، نه به کیفیت گذشته در موضع مثبتی قرار ندارد و آقای عراقچی باید این فضا را بشکند. حالا این اتفاق می‌تواند از بعد دیپلماسی رسانه‌ای، دیپلماسی رسمی، عمومی و اقتصادی، کار کردن با شرکای فعلی و تنش‌زدایی با شرکای بالقوه آینده صورت بگیرد تا این فضا شکسته شده و هم اجازه بازآفرینی آن را ندهند که البته مربوط به انتخابات آمریکا نیست آقای عراقچی باید در صورت انتخاب هرکدام از نامزدهای انتخابات آمریکا آقای ترامپ یا خانم هریس برنامه داشته باشد تا با اختیاراتی که در داخل به او داده میشود موضوع را از دستور کار خارج کند.
وی تصریح کرد: البته مسئله فلسطین و اوکراین هم در این موضوع حائز اهمیت است که نیازمند مداخله و محاسبه کامل است و مطمئنم آقای عراقچی با تیم درجه یکی که به کار می‌گیرد با همکاری خوبی که خواهند داشت، از پس کار برآمده و نتیجه خوبی خواهند گرفت.
