میزان کُشندگی آنفلوانزای پرندگان

به گزارش خبرداغ به نقل از مهر ، متخصص ویروس‌شناسی پزشکی، با اشاره به اینکه در حال حاضر WHO ویروس H۵N۱ را تهدیدی برای سلامت عمومی تلقی نمی‌کند، گفت: کشندگی ویروس آنفلوانزا خصوصاً در گروه‌های پرخطر عدد بالایی است.

ابراهیم فقیه لو، با اشاره به اینکه در اکثر موارد تماس مستقیم انسان با پرندگان، لاشه و یا محیط‌های آلوده به پرندگان از کانون‌های اصلی ابتلاء به ویروس آنفلوانزای پرندگان بوده است، ادامه داد: تا امروز موارد ابتلای از انسان به انسان ویروس H۵N۱ گزارش نشده است.

وی با بیان اینکه میزان کشندگی ویروس آنفلوانزا خصوصاً در گروه‌های پرخطر عدد بالایی است، افزود: آمار سرایت‌پذیری آنفلوانزا در بین پرندگان بسیار بالا است اما در بین پرندگان به انسان بسیار محدود است.

فقیه لو تب بالا (بیش از ۳۸ درجه)، کسالت، سرفه، دردهای عضلانی، درد قفسه سینه، مشکل در تنگی نفس و در نهایت پنومونی را از جمله نشانه‌های ابتلاء به ویروس آنفلوانزا عنوان کرد و افزود: از روی علامت‌ها نمی‌توان ابتلاء به آنفلوانزای H۵N۱ را در انسان تشخیص داد چرا که همین علامت‌ها در ویروس آنفلوانزای فصلی و یا سایر ویروس‌های تنفسی وجود دارد بنابراین تشخیص ابتلاء به این ویروس نیازمند استفاده از روش‌های مولکولی و آزمایشگاهی است.

وی با اشاره به اینکه درمان اختصاصی برای ویروس H۵N۱ وجود ندارد، ادامه داد: با توجه به درصد بالای کشندگی این ویروس و سرعت زیاد تبدیل شدن آن به پنومونی، باید مبتلایان تحت مراقبت‌های ویژه قرار بگیرند.

متخصص ویروس‌شناسی پزشکی در پاسخ به این سوال که واکسن فصلی که برای آنفلوانزای فصلی استفاده می‌شود چه میزان در برابر ویروس H۵N۱ کارایی دارد، گفت: این واکسن‌ها هیچ محافظتی در برابر تغییرات آنتی ژنتیکی این ویروس ندارد اما با این وجود توصیه می‌شود واکسن فصلی تزریق شود تا از عفونت همزمان دو ویروس پیشگیری شود.

وی با بیان اینکه نمی‌توان پیش‌بینی کرد که پاندمی‌ها در چه سالی و با چه ویروسی دنیا را متحول خواهند کرد ادامه داد: باید مراقبت و نظارت کامل بر جهش‌های ژنتیکی ویروس‌ها داشته باشیم تا به محض بروز پاندمی بتوان اقدامات پیشگیرانه را لحاظ کرد.

فقیه‌لو درباره گروه‌های در معرض خطر ابتلاء به ویروس آنفلوآنزای پرندگان هشدار داد و گفت: تماس مستقیم با پرندگان راه اصلی انتقال این ویروس است و در حال حاضر افرادی‌که به لحاظ شغلی با پرندگان سروکار دارند گروه‌های خطر ابتلاء به این ویروس هستند. این افراد باید اقدامات پیشگیرانه‌ای نظیر تجهیزات حفاظتی (ماسک، دستکش و گان) استفاده کنند، مرتب دست‌های خود را بشویند و پیش از شست و شوی دقیق دست‌ها، تماس با بینی و دهان نداشته باشند.

متخصص ویروس‌شناسی پزشکی، عدم تماس مستقیم با پرنده‌های وحشی، عدم نگهداری پرنده‌های بیمار در فضای خانه، تماس محافظت نشده با پرندگان در طبیعت، عدم تماس با سطوح آلوده به ترشحات پرندگان و شست‌و شوی دقیق دست‌ها در صورت مواجهه را از جمله راه‌های پیشگیری از ابتلاء به ویروس آنفلوآنزای پرندگان دانست.

وی با اشاره به اینکه بدن افراد هیچ ایمنی در برابر ویروس آنفلوانزای پرندگان ندارند، تاکید کرد: میزان خطر برای همه افراد در برابر ابتلاء به این ویروس تقریباً یکسان است.

فقیه لو هشدار داد: طبیعتاً افراد بالای ۶۵ سال، مبتلایان به دیابت و بیماری‌های زمینه‌ای در برابر این ویروس آسیب‌پذیرترند.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه تغییرات ژنتیکی ویروس آنفلوانزا، این قابلیت را به ویروس می‌دهد که با ایجاد ویروس‌هایی جدید به پاندمی تبدیل شود، ادامه داد: در سال ۱۹۹۶ برای اولین بار در جنوب چین ویروس جدیدی در پرندگان شناسایی شد و در ادامه سال ۱۹۹۷ شیوع گسترده‌تری با همین ویروس در هنگ‌کنگ رخ داد.

وی با بیان اینکه تاکنون ویروس آنفلوآنزای مشترک بین پرندگان و انسان در سالهای مختلف مشاهده شده است، افزود: در سال ۲۰۰۳ بیش از ۲۰ کشور شیوع آنفلوانزای پرندگان را تأیید کردند.

فقیه‌لو تاکید کرد: در سال ۲۰۰۶ نیز اولین مورد آنفلوانزای پرندگان در تالاب انزلی گزارش شد و درسال‌های ۲۰۱۱ و ۲۰۱۵ نیز این موارد در بین پرندگان وحشی و اهلی کشور تکرار شد.

وی با اشاره به اینکه ویروس آنفلوانزا از جمله ویروس‌های پوشش‌دار محسوب می‌شود که ژنوم این ویروس‌ها RNA تک رشته‌ای دارند، اظهار کرد: به طور معمول آنفلوانزا از طریق تنفس و یا تماس دست آلوده با دهان و یا چشم وارد بدن می‌شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی با اشاره به علامت‌های بالینی ابتلاء به آنفلوآنزا گفت: عفونت‌های حاد تنفسی یا پنومونی از جمله نشانه‌های ابتلاء به آنفلوانزا است.

فقیه‌لو با بیان این‌که ویروس‌های آنفلوآنزایی که از لحاظ پزشکی اهمیت بیشتری دارند به سه دسته تقسیم می‌شوند، خاطرنشان کرد: آنفلوآنزای A، B و C از جمله آن هستند.

وی با بیان اینکه آنفلوانزای C ، با علامت‌های مشابه سرماخوردگی بروز می‌کند خاطرنشان کرد: آنفلوانزای نوع A و B به شکل پنومونی و عفونت‌های حاد تنفسی بروز می‌کند.

متخصص ویروس‌شناسی پزشکی ادامه داد: نکته اینجاست که آنفلوآنزای نوع A، علاوه بر انسان، توانایی انتقال به میزبان‌های دیگری مثل پرندگان، ماکیان، خوک و سایر حیوانات را دارد.

فقیه‌لو از تنوع بالای سرایت پذیری آنفلوانزای نوع A خبر داد و گفت: برای نامگذاری تنوع آنفلوانزا از دو حرف H و N استفاده می‌شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه موضوعی که باعث می‌شود ویروس آنفلوانزا نسبت به سایر ویروس‌ها تنوع بیشتری داشته باشد، تغییرات ژنتیکی آنفلوانزاست، ادامه داد: همه ویروس‌ها دچار تغییرات ژنتیکی می‌شوند که آنفلوآنزا هم از این قاعده مستثنی نیست.

وی با بیان اینکه پدیده نوترتیبی ژنتیکی در ویروس آنفلوانزا وجود دارد، توضیح داد: تصور کنید همزمان یک سلول یا میزبان، با دو ویروس یا گاهی سه ویروس آنفلوآنزا از سه میزبان مختلف آلوده شود، این موضوع باعث می‌شود قطعات ژنتیکی با هم مبادله شوند و به عبارتی نوترتیبی ژنتیکی ایجاد شود. در این شرایط ویروس‌هایی ایجاد می‌شوند که با منابع مختلف پدید می‌آیند به طور مثال چند قطعه از آنفلوآنزای انسان و قطعات دیگر از ویروس‎‌های پرندگان یا خوک‌ها.

این متخصص ویروس‌شناسی با تاکید بر اینکه نوترتیبی در آنفلوآنزا ویروس جدیدی را به وجود می‌آورد، ادامه داد: در این فرآیند ویروس جدیدی ایجاد می‌شود که آنتی ژن‌های خاصی دارد که بدن انسان پیش از این ترکیب به هیچ عنوان مواجهه و ایمنی با این مدل نداشته است.

فقیه‌لو عنوان کرد: پدیده پاندمی آنفلوآنزا در سال ۱۹۱۸ یکی از مرگبارترین بیماری‌های ویروسی قرن را رقم زد.