به گزارش سرویس اقتصادی خبرداغ ، در طـول تـقریـبا دو سـال گـذشـته ، بـازار سـرمـایـه ، اکـثرا روزهـای سـختی را سـپری کـرد و در طـول ایـن مـــدت ، بیشـــتر ســـهامـــداران و ســـرمـــایـــه گـــذاران ، روزهـــای ســـختی را پشـــت ســـر گـــذرانـــدنـــد. ایـــنکه عـــلل ریـزش چـه بـود و چـرا ایـن گـونـه شـد ، در نـوشـتاری دیـگر بـررسـی خـواهـد شـد و بـه قـول مـعروف " گـذشـته هـــا گـــذشـــته " و بـــایســـتی بـــه فـــکر آیـــنده و اتـــفاقـــات پـــیش رو بـــود. لـــذا در ایـــن نـــوشـــتار بـــه آیـــنده بـــازار سـرمـایـه مـی پـردازیـم و ایـنکه چـگونـه ، بـازار بـورس اوراق بـهادار مـی تـوانـد هـمچون روزهـای گـذشـته ، بـا ثبات بوده و به روند سبز خود ادامه دهد.
از آنـجایـی کـه از شـاخـص بـازار سـرمـایـه بـه عـنوان دمـاسـنج اقـتصاد و آیـینه اقـتصاد کـشور ، یـاد مـی شـود ، لـذا در صـورتـی کـه وضـعیت اقـتصادی کـشور " رو بـه راه " بـاشـد ، مـی تـوان روزهـای بـاثـبات و امـــیدوار کـــننده ای را نـــیز بـــرای بـــازار مـــتصور شـــد. امـــا رشـــد مـــتوازن و پـــایـــدار آن ، در گـــروه عـــوامـــل مـتعددی هسـت کـه بـررسـی و دقـت بیشـتری را مـی طـلبد کـه در ادامـه بـه بـرخـی از مـهمتریـن آنـها اشـاره شده است:
ریــسک سیســتماتــیک : ریــسکی کــه بــر کــل بــازار و نــه فــقط سـهام یــک شــرکــت یــا صــنعت خــاص تــأثــیر مــیگــذارد، ریــسک سیســتماتــیک نــامــیده مــیشــود. ایــن ریــسک بــا نــامهــای »ریــسک غــیرقــابــلحــذف« یــا »ریـسک بـازار« نـیز شـناخـته مـیشـود. ریـسک سیسـتماتـیک هـمواره بـا بـازار سـهام هـمراه خـواهـد بـود، زیــرا ریــسک حــاکــم بــر اقــتصاد کــلان بــازار اســت؛ مــانــند جــنگ، تحــریــمهــای ســیاســی- اقــتصادی، نــرخ بهـره، تـورم و...نـوعـی از ریـسکهـای سـرمـایـهگـذاری بـوده کـه نـاشـی از ریـسک مـنحصر بـفرد شـرکـت یـا صــنعتی اســت کــه در آن ســرمــایــهگــذاری مــیکــنید.امــروزه مــوضــوع تحــریــم هــا و مــسایــل ســیاســی و بــین المـللی ، یـکی از مـهمتریـن ریـسک هـای سیسـتماتـیک بـازار اسـت بـه طـوریـکه تـصمیمات سـرمـایـه گـذاران و در نـهایـت رشـد بـازار را تـحت تـاثـیر قـرار داده اسـت.بـدیـن تـرتـیب در صـورتـی کـه گـشایـشی در تحـریـم هـا و سـایـر مـسایـل بـین المـللی ایـجاد شـود ، مـی تـوانـد منجـر بـه کـاهـش ریـسک سیسـتماتـیک بـازار شـده و چــشم انــداز بــازار ســرمــایــه را امــیدوارانــه تــر کــند. بــا کــاهــش ریــسک سیســتماتــیک بــازار ، ثــبات بــازار نیز بیشتر می شود و تصمیم گیری ها از فضای ابهام خارج می شود.
تـــصمیمات دولـــت : مـــوضـــوع مـــربـــوط بـــه تـــصمیمیات اقـــتصادی دولـــت نـــیز وزن زیـــادی را در مـــولـــفه هـــای بـازار سـرمـایـه دارد. ایـن تـصمیمات هـم از جـنس بـودجـه اسـت و هـم مـختص بـازار سـرمـایـه. نـرخ خـوراک ، قــیمت گــذاری دســتوری و مــواردی از ایــن قــبیل ، تــصمیمات دولــتی هســت کــه بــازار ســرمــایــه را تــحت تــــاثــــیر قــــرار مــــی دهــــد. بــــه عــــنوان مــــثال ،یــــکی از مــــهمتریــــن گــــروه هــــایــــی کــــه تــــحت تــــاثــــیر قــــیمت گــــذاری دســـتوری بـــوده ، گـــروه خـــودروســـازی مـــی بـــاشـــد. بـــا تـــورم فـــزایـــنده در جـــامـــعه و افـــزایـــش مـــداوم قـــیمت مـحصولات مـختلف ، نـمی تـوان قـیمت را در یـک صـنعت خـاصـی سـرکـوب کـرد. خـودروسـازان بـرخـی از مـواد اولـیه خـود را در بـورس کـالا بـه قـیمت رقـابـتی مـی خـرنـد ولـی مـجبور هسـتند کـه مـحصولات خـود را بـا قـیمت دولـتی بـفروشـند کـه عـملا چـیزی جـز زیـان عـایـد ایـن شـرکـت هـا نـمی شـود.
امـا از طـرفـی دیـگر ، اخـیر شـاهـد هسـتیم کـه بـرخـی مـحصولات خـودروسـازان در بـورس کـالا بـه قـیمت رقـابـتی و تـقریـبا نـزدیـک بـــه قـــیمت بـــازار عـــرضـــه مـــی شـــود کـــه در صـــورت تـــصمیم دولـــت بـــر تـــداوم ایـــن رونـــد و تـــوســـعه آن ، مـــی تــوانــیم شــاهــد رونــق در مــعامــلات گــروه خــودرویــی بــاشــیم کــه یــکی از مــهمتریــن و بــزرگــتریــن صــنایــع در بـازار سـرمـایـه کـشور اسـت. بـدیـن تـرتـیب بـا ادامـه ایـن رونـد ، رونـق بـازار سـرمـایـه هـم در دسـترس خـواهـدبود.
قـیمت هـای جـهانـی : بـا تـوجـه بـه ایـنکه تـعداد زیـادی از شـرکـت هـای بـازار سـرمـایـه کـشور ، کـامـودیـتی مــحور هســتند ، لــذا بــا افــزایــش در نــرخ قــیمت هــای جــهانــی مــحصولاتــی مــانــند ، فــلزات رنــگی ، ســنگ آهـن و مـحصولات پـتروشـیمی ، مـی تـوان شـاهـد رونـق در شـرکـت هـای تـولـید کـننده ایـن مـحصولات و در نــــهایــــت در بــــازار ســــرمــــایــــه شــــد. امــــروزه چــــین ، کــــشوری اســــت کــــه بیشــــتریــــن تــــاثــــیر گــــذاری را در نــــرخ کـــامـــودیـــتی هـــا دارد و تـــقاضـــای ایـــن کـــشور بـــرای چـــنین مـــحصولات مـــوتـــور محـــرک قـــیمت آنـــهاســـت. بـــا اخــــباری کــــه از ســــیاســــت ایــــن کــــشور در مــــهار کــــویــــید بــــه گــــوش مــــی رســــد و ایــــنکه چــــین در نــــظر دارد، محـدودیـت هـا را درراسـتای سـیاسـت کـویـید صـفر کـمتر کـند ، در صـورت بـروز ایـن اتـفاق ، مـی تـوانـیم شـــاهـــد افـــزایـــش در قـــیمت جـــهانـــی کـــامـــودیـــتی هـــا و در نـــهایـــت رونـــق مـــعامـــلات در شـــرکـــت هـــایـــی نـــظیر شـــرکـــت مـــلی مـــس ، فـــولاد مـــبارکـــه و .... بـــاشـــیم کـــه در چـــنین شـــرایـــطی رونـــق بـــازار ســـرمـــایـــه و رشـــد شاخص در دسترس خواهد بود.
نـرخ ارز : بـا تـوجـه بـه ایـنکه بـخش بـزرگـی از شـرکـت هـای بـورسـی ، صـادرات مـحور هسـتند ، لـذا تـاثـیر پــذیــری زیــادی از نــرخ ارز داشــته و خــواهــند داشــت. بــا تــوجــه بــه چــشم انــداز ســیاســی و اقــتصادی ، کــارشــناســان مــعتقدنــد کــه بــه عــلت تــورم انــتظاری و بــرخــی مــسایــل اقــتصادی و ســیاســی ، نــرخ ارز در مـاه هـای آیـنده بـه رونـد صـعودی خـود ادامـه خـواهـد داد و مـمکن اسـت تـغییرات مـعناداری در نـرخ ارز ایـجاد شـود . بـا قـبول ایـن فـرضـیه و بـا تـوجـه بـه مـطالـب ذکـر شـده ، بـا افـزایـش نـرخ ارز ، سـود حـاصـل از صـادرات بـرای شـرکـت هـای بـورسـی صـادرات مـحور افـزایـش خـواهـد یـافـت و در نـتیجه ایـن مـوضـوع می تواند موتور محرک بازار شده و رشد بازار را رقم بزند.
مـوارد ذکـر شـده ، مـواردی هسـتند کـه هـر کـدام مـی تـوانـد منجـر بـه رونـق بـازار سـرمـایـه شـود.بـه نـظر مـی رســد در مــاه هــای بــاقــی مــانــده از ســال ، بــازار ســرمــایــه روزهــای خــوبــی را ســپری کــند و در روز هــای پــیش رو ، شــرایــط بــازار مــتعادل و مــثبت بــاشــد. عــلاوه بــر مــوارد فــوق ، مــواردی مــانــند تــعیین و تــکلیف مــعامــلات بــلوکــی و مــدیــریــتی شــرکــت هــای خــودروســازی ، گــزارش هــای 9 مــاهــه و ارزنــده بــودن قــیمت بـسیاری از شـرکـت هـای بـازار سـرمـایـه ، مـی تـوانـند بـه کـمک بـازار سـرمـایـه بـیایـند. هـمانـطور کـه گـفته شـد ، بـازار سـرمـایـه دمـاسـنج اقـتصاد اسـت و رونـق بـازار سـرمـایـه مـی تـوانـد ایـن نـگاه را ایـجاد کـند کـه اقــتصاد نــیز در مــسیر درســتی قــرار دارد. امــیدواریــم در مــاه هــای آخــر ســال عــلاوه بــر بهــبود شــرایــط اقـتصادی ، بهـبود و رشـد بـازار سـرمـایـه را شـاهـد بـاشـیم تـا هـم چـرخ هـای اقـتصاد بچـرخـد و هـم کـام سهامداران شیرین شود.
بابک سیدحبشی کارشناس بازار سرمایه