| |
جمعه ۰۲ آذر ۱۴۰۳ - ۰۲:۱۷
بروزرسانی ۱ روز پیش
زاوی بارل در هاآرتص ذیل این عنوان که خرابکاری های اسرائیل، باعث شد تل آویو به یک تماشاچی در برجام تبدیل شود، نوشت: تشکیل جلسه این هفته کابینه امنیتی اسرائیل آن هم پس ماه‌ها پس از آنکه که این جلسه آن برگزار نمی‌شد، جای تعجب دارد. پس از آغاز مجدد مذاکرات جو بایدن، رئیس جمهور آمریكا با ایران آن هم پس از یك دور حملات متقابل تهران و تل‌آویو به یکدیگر و به ویژه پس از حمله اخیر به تاسیسات هسته‌ای ایران در نطنز، اسرائیل تازه به یاد آورد كه باید در این مورد به گفتگو بنشیند.
به گزارش خبرداغ به نقل از انتخاب ؛ در ادامه این مطلب آمده است: بیداری دیرهنگام نخست وزیر بنیامین نتانیاهو در سالی که او در خواب بود و بیشتر تمرکزش را معطوف به واکسیناسیون عمومی کرده بود، وی را با واقعیت جدیدی روبرو کرده است. اسرائیل که زمانی قرار بود در جریانت مذاکرات با تهران یکی از نقش‌های اصلی را ایفا کند اکنون کاملا در حاشیه قرار گرفته است.
اسرائیل اکنون در میان اقدامات دیپلماتیک اساسی گرفتار شده به طوری که نه می‌تواند بر آن تأثیر بگذارد و نه در آن مداخله کند. اکنون نتانیاهو حمایت بین‌المللی علیه تهران را از دست داده است و تنها کاری که می‌تواند انجام دهد اظهارات تند و تیز در مورد خیانت آمریکایی‌ها است.
در حال حاضر اخبار امیدوارکننده‌ای از دور اول و دوم مذاکرات از وین به گوش می‌رسد. عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران و رئیس هیئت نمایندگی این کشور در مذاکرات، روز شنبه گفت: ما فکر می‌کنیم که مذاکرات به مرحله‌ای رسیده که طرفین قادر به کار بر روی یک پیش نویس مشترک باشند. به نظر می رسد که درک جدید در حال شکل گیری است.
با این حال مسلماً، همانطور که چندین عضو حاضر در گفتگو‌ها هشدار دادند، هنوز مسیری طولانی پیش‌روی طرفین است هر چند که مسیر راه مشخص شده باشد.
طی روزهای گذشته کارشناسان رسانه‌های دولتی در ایران محور "صهیونیستی-آمریکایی-عربی" را به توطئه برای آسیب رساندن به توانایی‌های ایران متهم کردند، البته به نظر می‌رسد تهران متقاعد شده است که واشنگتن نه در این تصمیم و نه در اجرای آن نقشی نداشته است. در هر صورت، علاقه ایران در احیای توافق هسته‌ای ثابت شده است.
در نتیجه، فرضیه اصلی اسرائیل این است که واشنگتن تمام تلاش خود را برای احیای توافق هسته‌ای انجام خواهد داد و هر اقدام اسرائیل برای جلوگیری از این اتفاق، چه دیپلماتیک و چه نظامی، به عنوان آسیب رساندن به منافع ملی آمریکا تلقی خواهد شد.
گزارش‌ها از وین نشان می‌دهد که همه طرف‌ها تنگنا کمبود زمان را احساس می‌کنند. جلسات مکرر و رایزنی‌های سریع هیئت ایرانی با رهبران 5 کشور دیگر، در مقایسه با مذاکرات پیش از سال 2015 نشان می‌دهد که ایران عزم خود را برای به نتیجه رساندن این مذاکرات تا پیش از انتخابات ماه ژوئن خود جزم کرده است. این یک جدول زمانی فشرده است که از همه طرف‌ها برای به نتیجه رسیدن آن به انعطاف پذیری زیادی نیاز دارند.
کاملاً روشن نیست که منظور عراقچی از درک جدید که طرفین را قادر می‌سازد تا نگارش پیش نویس توافق نامه را شروع کنند، چیست، اما احتمالاً شامل پایان پافشاری آمریکا بر برداشتن نخستین گام توسط ایران میشود.
انریکه مورا، مقام ارشد اروپایی و عباس عراقچی نماینده ایران منتظر آغاز جلسه مذاکرات توافق هسته‌ای در وین، در روز شنبه هستند.
تا آنجا که به ایران مربوط میشود، این کشور قبلاً با توافق برای مذاکره قبل از لغو کلیه تحریم‌ها و موافقت با توافق سه ماهه در مورد تصمیم خود مبنی بر منع بازرسی‌های آژانس انرژی هسته‌ای عملا امتیازاتی را به طرف مقابل داده است. اکنون، این کشور خواستار رفع کامل همه تحریم‌ها است.
بایدن می‌خواست که توافقنامه جدید شامل یک جدول زمانی برای مذاکرات در مورد موضوعات دیگر از جمله، برنامه موشک بالستیک تهران، حمایت از سازمان‌های منطقه ای و گسترش بازرسی‌ها به امکانات نظامی غیر هسته‌ای خود شود. تاکنون، ایران این خواسته‌ها را مداخلاتی غیرقابل قبول در امنیت ملی و نقض حاکمیت خود بر شمرده است. با این حال باید ببینیم که در ادامه ایران چگونه با این خواسته‌ها برخورد خواهد کرد.
چنین درخواست‌هایی باید مورد قبول نخبگان محافظه کار ایران باشد و ممکن است درست قبل از انتخابات جنجال‌های سیاسی را برانگیزد.
اخیرا فایننشال تایمز در گزارشی فاش کرد که مقامات ارشد ایران و عربستان سعودی در 9 آوریل در بغداد گفتگو کرده‌اند. این اولین دیدار نمایندگان رسمی دو کشور از زمان قطع روابط در ژانویه 2016 به دنبال حمله به سفارت عربستان در ایران بوده است. این اقدام تندروها در ایران به دنبال اعدام یك روحانی شیعه سعودی به نام نمر النمر انجام شد.
ریاض و تهران هر دو برگزاری جلسه 9 آوریل را انکار کردند، اما شاید این انکار را بتوان با انکار چند ماه پیش بن سلمان و نتانیاهو بعد از گفتگو با یکدیگر در یکی از شهرهای عربستان مقایسه کرد.
ایران و عربستان سعودی چندین هفته است که در حال انجام یک معاشقه دیپلماتیک هستند. این سخنان شامل اظهارات سردار حسین دهقان، وزیر دفاع سابق هم می شود. او چندی پیش در مصاحبه با پایگاه تلویزیونی المسیره حوثی‌ها گفت که ایران، عربستان سعودی را دشمن خود نمی‌داند، اما اگر پادشاهی به اقدامات فریبکارانه علیه ایران ادامه دهد، این موقعیت ممکن است تغییر کند.
پس از آنکه تهران تصمیم خود را برای غنی سازی اورانیوم با خلوص 60 درصد اعلام کرد، ریاض فقط از ایران خواست که تصمیم خود را لغو کند، زیرا این گامی است که به نظر نمی‌رسد برای اهداف صلح آمیز باشد. سعودی‌ها همچنین خواستار آن شدند که ایران شرکتی جدی در مذاکرات در مورد توافق هسته‌ای برای تحقق هدف اعلام شده خود در زمینه توسعه اهداف صلح آمیز تحت نظارت آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای داشته باشد.
چهارشنبه گذشته، یک مقام ارشد سعودی گفت ریاض پیشنهاد داده است که از سرگیری توافق هسته‌ای نقطه آغاز بحث‌های بیشتر ایران با کشورهای منطقه در مورد گسترش مفاد توافق نامه باشد. بایدن دقیقاً به همین روال است که مذاکرات را دنبال می‌کند.
مسلماً، ایران با حضور عربستان در مذاکرات هسته‌ای مخالفت کرده است، اما پیشنهاد شده که سعودی‌ها در گفتگوی منطقه‌ای با حضور ایران شرکت کنند.
سخت نیست که تصور کنیم نتانیاهو با شنیدن این اظهارات سعودی‌ها به چه حالی افتاده است، با این اوصاف باید گفت نفس ائتلاف ضد ایرانی به شماره افتاده است.
ریاض برای درک نقشه دیپلماتیک جدید به جلسه کابینه امنیتی نیاز ندارد. این کشور اگر مجبور شود برای بازگشت به لیست مهمانان کاخ سفید، لحن یا حتی سیاست خود را نسبت به ایران تغییر دهد، این کار را می‌کند.
تصور اینکه این اقدام سعودی و مذاکرات در مورد توافق هسته‌ای بخشی از بسته گسترده تری است که شامل قول آمریکایی‌ها برای احیای وضعیت عربستان در واشنگتن در ازای حمایت ریاض از توافق هسته‌ای و پایان دادن به نبردها در یمن میشود، دور از ذهن نیست. اگر دونالد ترامپ، رئیس جمهور پیشین آمریکا از عربستان سعودی برای پیشبرد "معاملات قرن" خود در خاورمیانه استفاده کرد، بایدن هم قرارداد خاص خود را دارد که از سعودی ها می‌خواهد هزینه دیپلماتیک آن را بپردازند. در هر حال به نظر می‌رسد این همان تحولی است که باید بیشترین نگرانی را در کابینه امنیتی اسرائیل ایجاد کند.
