آنفلوآنزا یک بیماری تنفسی است که ریه ها، بینی، و گلو را تحت تاثیر قرار میدهد و موجب علائمی مانند سرفه، بدن درد و گلودرد میشود. این بیماری به واسطه یک عفونت ویروسی شکل میگیرد. آنفلوآنزا یک بیماری بسیار واگیردار است و از طریق قطرات ریز مایع بدن که میتوانند در نتیجه سرفه، عطسه یا صحبت در هوا پراکنده شوند قابل انتقال است. همچنین، فرد مبتلا به آنفلوآنزا میتواند بیماری خود را از طریق تماس فیزیکی، مانند دست دادن، به دیگران منتقل کند.
به گزارش خبرداغ به نقل از عصرایران؛ چهار نوع آنفلوآنزا شامل A، B، C و D میشوند. آنفلوآنزای A و آنفلوآنزای B در هر زمستان موجب همه گیری این بیماری در نقاط مختلف جهان میشوند. آنفلوآنزای نوع C معمولا خفیفتر از انواع A و B است و به راحتی پخش نمیشود. نوع D آنفلوآنزا بیشتر احشام و نه انسان را تحت تاثیر میدهد.
دانشمندان آنفلوآنزای A را بر اساس پروتئینهایی که روی سطح ویروس وجود دارند به دو زیرنوع اضافه تقسیم کرده اند. این پروتئینها شامل هماگلوتینین (H) و نورآمینیداز (N) میشوند که به ویروس در اتصال به سلولها در بدن کمک کرده و موجب عفونت میشوند.
۱۸ زیرنوع مختلف H که از H۱ تا H۱۸ را در بر میگیرند و ۱۱ زیرنوع N از N۱ تا N۱۱ وجود دارند. همچنین، هر زیرنوع دارای سویههای مختلف هستند که هرچه بیشتر ویروس را تحت تاثیر قرار میدهند.
برخی سویههای ویروس آنفلوآنزا A، مانند ویروس H۵N۱ یا آنفلوآنزای پرندگان، گاهی اوقات انسانها را نیز آلوده کرده و موجب بیماری جدی میشوند. کارشناسان به دقت این سویهها را زیر نظر داشته و تلاش میکنند چگونگی تغییر آنها و این که چگونه ممکن است بر مردم تاثیرگذار باشند را پیش بینی کنند.
در ادامه با بیماری آنفلولآنزا بیشتر آشنا میشویم.
علائم
یک فرد مبتلا به آنفلولآنزا ممکن است آبریزش یا گرفتگی بینی را تجربه کند. به گفته مرکز کنترل و پیشگیری بیماری آمریکا، فرد مبتلا به آنفلوآنزا ممکن است علائم زیر را تجربه کند:
همه افراد مبتلا به آنفلوآنزا تمام این علائم را تجربه نمیکنند. به عنوان مثال، فرد مبتلا به آنفلوآنزا ممکن است تب نداشته باشد.
علائم آنفلوآنزا معمولا به طور ناگهانی شکل میگیرند و نسبت به سرماخوردگی از شدت بیشتری برخوردار هستند. در ابتدا، فرد مبتلا به آنفلوآنزا ممکن است شرایط زیر را تجربه کند:
علائم آنفلوآنزا در بزرگسالان
بزرگسالانی که علائم زیر را تجربه میکنند باید بلافاصله در پی دریافت کمک پزشکی باشند:
علائم آنفلوآنزا در کودکان
کودکان معمولا علائمی مشابه با بزرگسالان دارند، اما میتوانند علائم گوارشی مانند تهوع، استفراغ، و اسهال را نیز تجربه کنند.
اگر یک کودک با علائم زیر مواجه است باید بلافاصله کمک پزشکی دریافت کند:
علائم آنفلوآنزا در نوزادان
آنفلوآنزا میتواند برای نوزادان خطرناک باشد. در صورت مشاهده علائم، پدر و مادر یا سرپست نوزاد باید در پی دریافت کمک پزشکی فوری باشند.
از علائم آنفلوآنزا در نوزادان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
نوزاد به دریافت کمک پزشکی اضطراری نیاز دارد اگر با علائم زیر مواجه است:
علائم آنفلوآنزای نوع A
اگر فردی با علائم زیر مواجه باشد ممکن است به آنفلوآنزای نوع A مبتلا شده باشد:
علائم آنفلوآنزای نوع B
علائم آنفلوآنزای نوع B نیز مشابه با علائم آنفلوآنزای نوع A هستند.
درمان
بیشتر افراد قادر هستند آنفلوآنزا را در خانه درمان کنند. ترکیبی از درمانهای مبتنی بر سبک زندگی و داروهای بدون نسخه میتوانند به تسکین علائم آنفلوآنزا کمک کنند.
داروهای مسکن میتوانند به مدیریت سردرد و دردهای بدن کمک کنند. یک پزشک میتواند بهترین گزینهها را توصیه کند.
برخی داروهای مسکن، مانند آسپرین، برای افراد زیر ۱۶ سال مناسب نیستند. استفاده از آسپرین در این سنین میتواند ابتلا به «سندرم ری» (Reye's Syndrome) را در پی داشته باشد که نوعی اختلال نادر است و مغز و کبد را تحت تاثیر قرار میدهد.
در شرایطی که گزینههای بدون نسخه مختلفی در دسترس هستند، مشورت با یک فرد متخصص برای انتخاب بهترین گزینهها اهمیت دارد.
داروهای آنفلوآنزا
یک ویروس موجب آنفلوآنزا میشود، از این رو، آنتی بیوتیکها تاثیری در درمان این بیماری نخواهند داشت و داروهای ضد ویروس باید تجویز شوند. پزشک تنها زمانی آنتی بیوتیکها را تجویز خواهد کرد که یک عفونت باکتریایی همراه با آنفلوآنزا وجود داشته باشد.
داروهای ضد ویروس از تکثیر ویروس در بدن بیمار پیشگیری میکنند. از جمله این داروها میتوان به اسلتامیویر (تامیفلو) و زانامیویر (رلنزا) اشاره کرد.
در سال ۲۰۱۸، سازمان غذا و داروی آمریکا یک داروی جدید به نام بالوکساویر ماربوکسیل (زوفلوزا) را برای آنفلوآنزای حاد و بدون عارضه تایید کرد.
افرادی میتوانند از این دارو استفاده کنند که ۱۲ ساله یا بزرگتر باشند و در کمتر از ۴۸ ساعت دارای علائم بوده اند.
درمانهای خانگی برای آنفلوآنزا
زمانی که فردی به آنفلوآنزا مبتلا شده است، انجام اقدامات زیر ضروری است:
از جمله گزینههای دیگر برای مقابله با آنفلوآنزا در خانه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
با این وجود، نتایج مطالعات در این زمینه که موارد بالا میتوانند به درمان آنفلوآنزا کمک کنند یا خیر یکدست نیستند.
تشخیص آنفلوآنزا
اگر فردی به واسطه علائم آنفلوآنزا به پزشک مراجعه کند، وی ابتدا درباره علائمی که فرد با آنها مواجه است، پرسش خواهد کرد و یک معاینه بدنی انجام میدهد. پزشک ممکن است از ابزاری شبیه چوب بستنی برای بررسی شرایط این قسمت از بدن بیمار استفاده کند.
سرماخوردگی یا آنفلوآنزا
آنفلوآنزا و سرماخوردگی دارای برخی علائم شبیه به هم هستند و این شرایط میتواند اغلب موجب سردرگمی بیمار شود.
از علائم آنفلوآنزا و سرماخوردگی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
با این وجود، برخی تفاوتها بین این دو بیماری وجود دارند:
آنفلوآنزا یا مسمومیت غذایی
انواع بسیاری از ویروسها وجود دارند و برخی از آنها میتوانند بر دستگاه گوارش انسان تاثیرگذار باشند. افراد گاهی اوقات این شرایط را «آنفلوآنزای معده» مینامند. این بیماری با آنفلوآنزا که یک بیماری تنفسی محسوب میشود، فرق دارد.
شایعترین دلیل آنفلوآنزای معده نوروویروس است که از طریق غذا یا نوشیدنی آلوده وارد بدن میشود. از جمله علائم این شرایط میتوان به حالت تهوع، استفراغ، و اسهال اشاره کرد. مسمومیت غذایی موجب بروز علائم مشابهی میشود.
آنفلوآنزا یا سینه پهلو
سینه پهلو میتواند عامل باکتریایی یا ویروسی داشته باشد. علائم این بیماری میتوانند شبیه آنفلوآنزا به نظر برسند، اما بیمار مبتلا به سینه پهلو ممکن است دردی تیز و گزنده را در سینه، به ویژه هنگام تنفس عمیق یا سرفه، احساس کند.
سینه پهلوی باکتریایی میتواند به آرامی یا به صورت ناگهانی شکل بگیرد. از جمله علائم این بیماری میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
علائم سینه پهلوی ویروسی مشابه با علائم آنفلوآنزا هستند که از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
با این وجود، برخلاف علائم آنفلوآنزا، علائم سینه پهلو معمولا به تدریج شکل میگیرند. هر فردی که با تب بالا و دشواری در تنفس مواجه است باید برای بررسی دقیق شرایط بلافاصله به پزشک مراجعه کند.
فصل آنفلوآنزا چه زمانی است؟
افراد میتوانند در هر زمانی از سال به آنفلوآنزا مبتلا شوند، اما این بیماری طی فصل آنفلوآنزا شایعتر است. زمان و مدت فصل آنفلوآنزا از سالی به سال دیگر تغییر میکند، اما معمولا در پاییز و زمستان رخ میدهد.
فعالیت آنفلوآنزا اغلب در ماه اکتبر (مهر) افزایش مییابد و میتواند تا اواخر ماه مه (اردیبهشت) ادامه یابد. با این وجود، این بیماری از دسامبر (آذر) تا فوریه (بهمن) شایعتر است.
پیشگیری
واکسن آنفلوآنزا میتواند به پیشگیری از این بیماری کمک کند، اما ۱۰۰ درصد موثر نیست. افراد باید برخی اقدامات سبک زندگی را برای کاهش خطر ابتلا به این بیماری مد نظر قرار دهند که در ادامه به برخی از آنها اشاره شده است.
نکتههای سبک زندگی برای پیشگیری از آنفلوآنزا
همچنین، افراد مبتلا به آنفلوآنزا باید از تماس با دیگران پرهیز کنند تا احتمال انتقال و گسترش بیماری کاهش یابد.
مسری بودن
ویروس آنفلوآنزا میتواند از طریق قطرات مایع ریزی که از بدن فرد بیمار سرچشمه میگیرند، منتقل شود. فرد مبتلا به بیماری میتواند ویروس را هنگام سرفه، عطسه، صحبت یا تنفس به فرد دیگری تا فاصله ۶ فوتی (حدودا دو متر) انتقال دهد.
فردی که سالم به نظر میرسد نیز میتواند ویروس را یک روز پیش از این که بروز علائم را تجربه کند به دیگران منتقل کند. به بیان دیگر، این احتمال وجود دارد که شما ویروس را پیش از این که خودتان بدانید بیمار هستید به دیگران انتقال دهید. افراد مبتلا به آنفلوآنزا میتوانند برای پنج تا هفت روز پس از ظهور علائم ویروس را به دیگران انتقال دهند.
افرادی دارای سیستم ایمنی ضعیف، افراد پیر، و کودکان ممکن است ویروس را برای مدت زمانی بیشتر از این به دیگران انتقال دهند.
آنفلوآنزا طی سه تا چهار روز پس از ظهور علائم بسیار مسری است.
انتقال
یک فرد میتواند در صورت ورود ویروس از طریق دهان، بینی یا چشم به بدن و حمله آن به دستگاه تنفسی با علائم آنفلوانزا مواجه شود.
این انتقال میتواند به روشهای زیر رخ دهد:
دوره نهفتگی
دوره نهفتگی بیماری مدت زمانی است که بین آلوده شدن فرد توسط ویروس تا زمان بروز علائم طول میکشد.
برای آنفلوآنزا این بازه زمانی معمولا حدود ۲ روز است، اما میتواند از یک تا چهار روز متغیر باشد.
همانگونه که پیشتر نیز اشاره شد، فرد میتواند حتی پیش از ظهور علائم نیز ویروس را به دیگران انتقال دهد.
آنفلوآنزا در زمان بارداری
آنفلوآنزا میتواند طی دوران بارداری بسیار جدیتر باشد، زیرا بارداری بر چگونگی عملکرد سیستم ایمنی بدن تاثیر میگذارد. اگر زن باردار به آنفلوانزا مبتلا شود، ممکن است برای درمان به بستری شدن در بیمارستان نیاز داشته باشد.
از عوارض ابتلا به آنفلوآنزا طی دوران بارداری میتوان موارد زیر اشاره کرد:
آنفلوآنزا میتواند برای نوزادان تازه به دنیا آمده مرگبار باشد. خطراتی که مادر را تهدید میتواند شامل احتمال بیشتر مواجهه با عوارضی مانند برونشیت، و عفونتهای گوش و خون میشوند.
آنفلوآنزا چه مدت طول میکشد؟
علائم آنفلوآنزا به صورت ناگهانی شکل میگیرند و معمولا دو روز پس از عفونت ظاهر میشوند. بیشتر علائم پس از حدود یک هفته از بین میروند، اما سرفه ممکن است برای دو هفته ادامه داشته باشد.
در برخی موارد، فرد ممکن است تا یک هفته پس از بهبود علائم همچنان قابلیت انتقال بیماری به دیگران را داشته باشد.
در صورت بروز عوارض، مدت زمان لازم برای بهبودی میتواند طولانیتر شود. برخی عوارض شدید میتوانند اثری بلند مدت، از جمله نارسایی کلیوی، بر سلامت فرد داشته باشند.
برخی افراد، خستگی پس از بیماری را برای یک هفته یا بیشتر پس از بهود علائم تجربه میکنند. آنها ممکن است با احساس خستگی و ناخوشی مداوم مواجه باشند.
جدول زمانی
به طور معمول، آنفلوآنزا ممکن است به ترتیب زیر پیشرفت کند:
گروههایی که در معرض خطر بیشتری قرار دارند
آنفلوآنزا معمولا یک بیماری جدی نیست، اما شرایطی ناخوشایند است. برخی افراد ممکن است با بروز عوارض ناشی از بیماری مواجه شوند که برخی از آنها حتی میتوانند زندگی فرد را در معرض خطر قرار دهند.
از جمله عوارضی که میتوانند به واسطه آنفلوآنزا رخ دهند میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
خطر تجربه علائم شدید و عوارض آنفلوآنزا در موارد زیر بیشتر است:
واکسن آنفلوآنزا
بهترین روش برای پیشگیری از آنفلوآنزا دریافت هر ساله واکسن این بیماری است.
دو نوع واکسن آنفلوآنزا وجود دارند:
واکسن آنفلوآنزای فصلی
یک واکسن آنفلوآنزا حاوی ویروس ضعیف شده آنفلوآنزا است که از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
با این وجود، ویروسها میتوانند با گذشت زمان سازگار شده و تغییر کنند، از این رو، دانشمندان ممکن است هر ساله به تنظیم محتوای واکسنها نیاز داشته باشند.
دادههای کسب شده از برنامههای نظارتی بین المللی میتواند به کارشناسان در پیش بینی انواع احتمالی ویروس که در فصل آنفلوآنزا شایع میشوند، کمک کنند. محافظت حدود دو هفته پس از دریافت واکسن آغاز میشود.
عوارض جانبی واکسن آنفلوآنزا
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری آمریکا به این نکته اشاره دارد که واکسن آنفلوآنزا از سابقه ایمنی خوبی برخوردار است و موجب ابتلا به بیماری آنفلوآنزا نمیشود.
فردی که واکسن آنفلوآنزا را دریافت میکند ممکن است عوارض جانبی زیر را تجربه کند، اما شدت آنها خفیف است و معمولا طی چند روز برطرف میشوند:
حدود یک تا دو نفر در هر یک میلیون نفر ممکن است پس از دریافت واکسن آنفلوآنزا شرایطی به نام سندرم گیلن باره (Guillain-Barré Syndrom) را تجربه کنند. با این وجود، احتمال ابتلا به این شرایط پس از ابتلا به آنفلوآنزا نیز وجود دارد و خطر آن نیز بیشتر از زمانی است که فرد واکسن دریافت میکند. خطر ابتلا به سندرم گیلن باره ممکن است در صورت استفاده از نسخه اسپری بینی واکسن آنفلوآنزا کمتر باشد.
اگر پس از دریافت واکسن، فرد دچار کهیر، تورم، و دشواری در تنفس شود باید در پی دریافت کمک پزشکی فوری باشد، زیرا این موارد ممکن است نشانهای از یک واکنش آلرژیک باشند. یک واکنش شدید که به نام «آنافیلاکسی» شناخته میشود میتواند حتی زندگی فرد را در معرض خطر قرار دهد.
افرادی که قبلا به دریافت یک واکسن واکنش آلرژیک نشان داده اند نباید از واکسن آنفلوآنزا استفاده کنند.
واکسن آنفلوآنزا و بارداری
دریافت واکسن آنفلوآنزا طی دوران باردرای خطری ندارد و پزشکان آن را توصیه میکنند. حدود دو هفته طول میکشد تا پس از دریافت واکسن محافظت در بدن شکل بگیرد. واکسن به جنین نیز منتقل میشود و مقداری محافظت در برابر آنفلوآنزا نیز برای وی فراهم میکند.
نوزادان تازه متولد شده نمیتوانند واکسن آنفلوآنزا دریافت کنند، اما آنفلوآنزا میتواند برای آنها خطرناک باشد. دریافت واکسن میتواند هم برای مادر و هم برای فرزند متولد نشده وی مفید باشد.
اثربخشی واکسن آنفلوآنزا
واکسن آنفلوآنزا نمیتواند محافظت ۱۰۰ درصدی در برابر بیماری ایجاد کند، زیرا دانشمندان نمیتوانند به طور دقیق انواع ویروسی که طی یک فصل شایع میشوند را پیش بینی کنند.
عوامل مختلفی میتوانند در اثربخشی واکسن آنفلوآنزا در هر سال موثر باشند که از آن جمله میتوان به سن و سلامت کلی فرد دریافت کننده واکسن و همچنین انطباق واکسن با ویروسهای شایع اشاره کرد.
واکسن آنفلوآنزا و سالمندان
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری آمریکا دریافت واکسن آنفلوآنزا برای افراد ۶۵ ساله و پیرتر را توصیه کرده است. با افزایش سن، احتمال مواجهه با عوارض در صورت ابتلا به آنفلوآنزا بیشتر میشود.
افراد پیرتر ممکن است به دوز بیشتری از واکسن نیاز داشته باشند، زیرا سیستم ایمنی بدن آنها ممکن است توانایی کمتری برای مقاومت در برابر ویروس آنفلوآنزا داشته باشد. همانگونه که پیشتر اشاره شد، واکسن نمیتواند محافظت ۱۰۰ درصدی در برابر بیماری ایجاد کند، اما خطر ابتلا به آنفلوآنزا و شدت عوارض آن را کاهش میدهد.
افراد ۶۵ ساله یا پیرتر میتوانند با پزشک خود درباره دریافت واکسن آنفلوآنزا صحبت کنند. پزشک توصیههای لازم و انتخاب بهترین واکسن را ارائه خواهد کرد.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
در موارد زیر مراجعه به پزشک اهمیت دارد:
به طور کلی، هر فردی که نگران علائم بیماری خود است باید برای مشورت و بررسی دقیق شرایط به پزشک مراجعه کند.
منبع: medicalnewstoday