ناامیدی
و عدم تحقق صلح؛ این نظر درباره پیامدهای تصمیم ترامپ در برسمیت شناختن
قدس به عنوان پایتخت اسرائیل است. رابرت بلچر معتقد است این تصمیم بر روابط
کشورهای عربی با امریکا به خصوص سعودیها و اماراتیها تاثیر چندانی
نمیگذارد و انتفاضه نیز در موجی گسترده گسترش نخواهد یافت.
به گزارش
خبرداغ به نقل از آفتاب نیوز ، «رابرت بلچر» معاون رییس بخش خاورمیانه و شمال آفریقا نسبت به یافتن راهحلی برای پایانیافتن منازعه اسرائیل و فلسطین ابراز ناامیدی میکند.
***
تقریبا
تمام رهبران جهان به جز اسرائیل، با تصمیم اخیر ترامپ در برسمیت شناختن
قدس به عنوان پایتخت اسرائیل مخالفت کردند. به نظرتان هدف اصلی ترامپ و
انگیزه او برای این تصمیمگیری چه بوده است؟
انگیزه
او چندان مهم نیست. نکته مهم آن است که مردم در داخل و خارج از دولت در
امریکا و اسرائیل چه درکی از واژگان ترامپ دارند و چگونه نسبت به آن از خود
واکنش نشان میدهند. در صورتی که اسرائیل گفتههای اخیر ترامپ را موضوعی
برای تسریع شهرکسازیهای یهودینشین در قدس قلمداد کند - همانطور که پیش
از این اتفاق افتاده بود- دیگر اصلا مهم نیست که ترامپ چه انگیزهای داشته
است. موضوع مشابه برای سیاستگذاری آمریکا نیز صدق میکند؛ در صورتی که
مقامهای آمریکایی قدس شرقی را نیز به عنوان بخشی از اسرائیل قلمداد کنند
مهم نخواهد بود که چرا ترامپ این کار را انجام داده است، زیرا این اقدام
پیامدهای خود را خواهد داشت.
آیا
ترامپ واقعا عامل اسرائیل است و در راستای منافع آن رژیم کار میکند؟ برخی
میگویند که پولهای گرفتهشده از لابی اسرائیل دلیل تصمیم اخیر ترامپ
بوده است. شما در اینباره چه فکر میکنید؟
لابی
قوی اسرائیل در امریکا وجود دارد. با این حال، این بدان معنا نیست که
ترامپ عامل اسرائیل است. او عامل مردمی است که او را انتخاب کردهاند؛
دستکم بهطور خاص درباره این موضوع. لابی اسرائیل دو بخش دارد؛ یکی
مسیحیان انجیلی یا اونجلیکال هستند که حمایت از اسرائیل را شرط حیاتی برای
موفقیت یک نامزد میدانند؛ به طور خاص در میان جمهوریخواهان. دوم، بخش
صهیونیست سازمان یافته جامعه یهودی است. آنان روایتی اخلاقی برای حمایت از
اسرائیل ارائه میدهند تا حمایت برای اسرائیل را در خارج از جهان انجیلیها
کسب کنند. هیچ یک از این دو بخش بدون دیگری موفق نخواهد بود.
تصمیم اخیر ترامپ چه تاثیری بر روند صلح دارد؟ آیا میتوانیم پایان مذاکرات را متصور باشیم؟
مذاکرات
با هدف صلح مدتها پیش از تصمیم ترامپ نیز مرده بود. آنچه این تصمیم
انجام داد دشوارتر کردن کار برای کسانی است که از روند مذاکرات سود
میبردند.
ترامپ
برای توجیه کار خود گفته است که سالها پیش طرح بهرسمیتشناختن قدس به
عنوان پایتخت اسرائیل توسط نمایندگان امریکایی به تصویب رسیده بود اما
روسای جمهوری قبلی جرات امضای آن را نداشتند. آیا میتوانیم بگوییم که او
میخواهد خود را فردی شجاع و تابوشکن به افکار عمومی نشان دهد؟
بله،
تصمیم او علیه دههها سیاستگذاری امریکاست و او از این حرکت در جهت عکس
گذشته لذت میبرد. با این حال ارزش آن را دارد که به یاد آوریم اسرائیل
اساسا مسیر ارتباط قدس با کرانه باختری را قطع کرده و به نوعی ساکنان آن
منطقه را دههها پیش از زمانی که امریکا سیاست متوازنتری را در پیش گرفت
با حالت خفگی و انسداد دچار کرده است. آن موضوع در دوره دولتهای قبلی
امریکا نیز یک تابو نبود.
ترامپ از سویی میگوید خواستار صلح است و از سوی دیگر جانب اسرائیل را میگیرد. آیا این اظهارات با یکدیگر تناقض ندارند؟
از
نظر منطقی آنچه ترامپ میگوید درست است. او باور دارد در صورتی که
فلسطینیان مجبور به برسمیت شناختن چیزهای خاصی که از دست دادهاند بشوند
(مانند قدس) صلح شانس بیشتری برای تحقق دارد. با این حال، از نظر سیاسی
این منطق وحشتناکی است. فلسطینیان این موضوع را صدای شکست میدانند و حاضر
به تسلیم شدن در برابر آن نیستند.
برخی معتقدند که تصمیم اخیر ترامپ درباره قدس به نفع ایران و حزبالله تمام خواهد شد. نظر شما در این باره چیست؟
تصمیم
ترامپ باعث تقویت کسانی خواهد شد که در برابر آن مقاومت میکنند. اگر
ایران و حزب الله را شامل این طیف بدانیم آنان سود خواهند برد. این که تا
چه میزان سود خواهند برد، موضوع متفاوتی است به خصوص با توجه به چگونگی
فرقهای شدن جنگهای منطقهای. یازده سال پیش در سال ۲۰۰۶ میلادی، حزب الله
به دلیل عملکرد قوی خود در برابر اسرائیل در میان فلسطینیها و برخی از
اعراب محبوبیت چشمگیری پیدا کرد با این حال، پس از بحران سوریه و حضور حزب
الله در آن کشور من انتظار ندارم که محبوبیتی مشابه آن زمان از آن
حزبالله شود.
آیا فکر میکنید عربستان سعودی به ترامپ درباره تصمیم اخیر چراغ سبز نشان داده است و چرا؟
دولت
ترامپ میدانست که چه با چراغ سبز و چه بدون چراغ سبز عربستان سعودی
میتواند به همکاریهای خود با ریاض ادامه دهد این موضوع ارتباطی به اعلام
نظر او درباره قدس ندارد.
برخی
تحلیلگران میگویند که ترامپ خواستار افزایش تنش در خاورمیانه است تا
بتواند تسلیحات بیشتری را بفروشد و به قضایا از دید اقتصادی و تجاری نگاه
میکند، شما چه فکر میکنید؟
امریکا
خوشحال است که از این فرصت استفاده میکند اما به نظرم دلایل
قانعکنندهتر درباره تصمیم اخیر ترامپ همانهایی هستند که پیشتر ذکر
کردم.
آیا
فکر میکنید پرونده فساد نتانیاهو و مشکلات داخلی او در تصمیم اخیر ترامپ
درباره قدس تاثیرگذار بوده است و او میخواهد افکار عمومی را منحرف کند تا
نتانیاهو در قدرت باقی بماند؟
ترامپ
با هدف و عمدی این کار را نکرده است. با این حال، تاثیر غیرمستقیم این
موضوع به نفع نتانیاهو است و او از اعلام قدس به عنوان پایتخت اسرایئل
ابراز خرسندی کرده است. این موضوع سبب میشود تا نتانیاهو بتواند موقعیت
خود را بهبود بخشد و سعی نماید تا وجهه خود را حفظ کند.
به نظر شما تاثیر تصمیم اخیر بر روابط امریکا و کشورهای عربی چگونه خواهد بود؟
اگر
از کشورهای عربی منظورتان عربستان و امارات است که تاثیر زیادی نخواهد
داشت مگر این که تصمیم ترامپ باعث انتفاضهای بزرگ شود که به نظرم بسیار
بعید است. با این حال، اگر ابراز خشم و انزجار نسبت به این تصمیم بالا باشد
در آینده میتواند به انتفاضه کمک کند.
تاثیر تصمیم ترامپ بر القاعده، داعش و سایر گروههای رادیکال چگونه خواهد بود؟
به
عنوان یک اصل کلی این تصمیم باعث تقویت کسانی میشود که علیه آن
ایستادهاند و تا جایی که سهمی برای بیاعتبار کردن حاکمان عرب ایفا کند
میتواند به عنوان یکی از ابزارهای بسیج برای القاعده مفید باشد. با این
حال، این جنبشها باید در موقعیتی قرار گیرند تا بتوانند از این موضوع
بهرهمند شوند. داعش جنبشی نیست که بتواند از این موضوع استفاده کند.
تاثیر این تصمیم بر روابط حماس و فتح و تشکیل دولت وحدت ملی چگونه خواهد بود؟
این
تصمیم می تواند در نهایت عباس را به شما تشکیل دولت وحدت ملی بکشاند با
این حال، او پیش از حرکت به این سمت سایر گزینهها را امتحان خواهد کرد.
آیا میتوان گفت که راهحل تشکیل دو دولت مرده است؟ نظر شما درباره امکان راهحل یک دولت درباره وضعیت کنونی چیست؟
موضوع
بر سر تعداد دولتها نیست. مشکل آن است که اسرائیل قوی و فلسطینیان ضعیف و
امریکا نیز از اسرائیل به شدت حمایت میکند و اروپاییها نیز زمانی که به
این موضوع میرسد تمایلی به عبور از خطوط امریکا ندارند. اسرائیل هیچ
انگیزه مثبت یا منفیای برای تغییر وضعیت موجود ندارد تا زمانی که
پارامترها تغییر نکنند بحث بر سر تعداد دولتها بیفایده خواهد بود.