صبح شنبه فرا رسید؛ همان شنبه ای که حسن روحانی درباره آمدنش به هوادارانش امید می داد و به تخریب چی های انتخاباتی هشدار .
به گزارش
خبرداغ به نقل از نامه نیوز، حالا همان شنبه آمده است و به قول حسام الدین آشنا
:«امروز همه به سر کار خود باز می گردند، از مشاور امور زیربنایی و
فدراسیون نجات غریق گرفته تا شهرداری تهران و تویت آستان . او هم به ریاست
جمهوری . »
انتخابات تمام شده با یک نتیجه که تحلیل های زیادی به
همراه خود دارد برای مفسران سیاسی که سوال های متعددی را کنار هم ردیف کرده
اند . حالا آنها باید این سوالات را کنار هم ردیف کرده و از نشانه ها و
مولفه های به چرایی پدید آمدن چنین پدیده مهمی در 4 سال پایانی یک قرن
برسند.
دست کم حالا که نتیجه جزیی انتخابات به صورت رسمی بیان نشده و
هنوز نمی توان تحلیل های جامعه شناسی بر مبنای طبقه آرای کسب شده در مناطق
داشت اما می توان به کلیت پرداخت و پرسشی مهم را به میانه مباحثه آورد .
1- آیا انتخاب سید ابراهیم رییسی برای ماندن در صحنه انتخابات و حذف محمد باقر قالیباف موجب شکست اصولگرایان شده است ؟
می توان پاسخ این مساله را در دو سطح بررسی کرد :
الف : محمد باقر قالیباف در صحنه می ماند و رقابت با سه نامزد اصولگرا ادامه پیدا می کرد؛
برای
رسیدن به پاسخ این سوال می توان به نظر سنجی های بعد از مناظره آخر توجه
کرد . بر مینای اخبار موجود رای ابراهیم رییسی یک روز بعد از مناظره آخر
روی 19 درصد و رای قالیباف روی بیست درصد دیده می شد . نکته اینجا بود که
رای قالیباف شیب منفی پیدا کرده و رای ابراهیم رییسی هم چندان شیب تندی
نداشت .تصمیم سازان اصوگرا متوجه بودند که افزایش محدود رای رییسی از آرایی
است که از سبد قالیباف ریخته است . ادامه این روند قالیباف را به زیر 15
درصد و نهایتا رییسی را به 25 در صد می رساند . مجموع این دو نامزد با توجه
به اینکه به صورت عادی دیگر شوکی نداشتند که به انتخابات وارد کنند به نظر
بیش از 40 درصد نبود . پس ماندن قالیباف چندان تحولی در نتیجه انتخابات
حاصل نمی کرد جز تقسیم آرا .
ب: محمدباقر قالیباف در صحنه می ماند و ابراهیم رییسی حذف می شد؛
این
پرسش بسیار مهمی است . روزی که قالیباف انصراف داد در عین ناراحتی یک
خوشحالی پنهان نیز در بدنه انتخاباتی حامیان قالیباف دیده می شد . آنها از
دو نکته اساسی مطلع بودند . اول اینکه محمد باقر قالیباف با همراهی سید
ابراهیم رییسی و حضور همزمان به مقام سوم دست می یافت و از راهیابی به
دوردوم باز می ماند . آنها این را هم می دانستند که اگر قالیباف به جای
رییسی هم بماند نمی تواند بخش مهمی از آرا او را جذب کند . می دانست که بخش
قابل توجهی از آرای رییسی مربوط به بخش مروح جامعه است . بخشی که از دو
طیف منتقد مذهبی و معیشت گرا تشکیل می شود .
قالیباف می دانست که
بخش مذهبی طیف محروم سال هاست که منتقد او هستند . به یاد می آوریم مواضع
تند روزنامه کیهان به قالیباف در ماجرای املاک و حتی پلاسکو و همچنین کنایه
های به یاد ماندنی سعید جلیلی به ماجرای املاک و گورخواب ها.
پس می
دانست که از اینجا برداشت رای هم نخواهد داشت . در طیف معیشت گرای طبقه
محروم هم او اگر چه که حرف هایی همچون سه برابر کردن یارانه ها و یارانه
250 هزار تومانی یارانه داشت اما روشنگری حسن روحانی ، اسحاق جهانگیری و
حتی هاشمی طبا برای مردم این اطمینان را حاصل کرد که قالیباف صرفا یک
برنامه ذهنی بدون راهکار برای این حرف هایش دارد .
قالیباف نتوانست
به مردم ثابت کند که می تواند این شعارها را عملی کند . پس او می دانست که
کناره گیری رییسی چندان شیفت رای به سمت او به همراه نخواهد داشت .
دومین
سوال اما این است که شوک منفی آخر که در روز چهارشنبه از سمت اردوگاه خودی
به اصولگرایان وارد شد چه تاثیری در نتیجه انتخابات داشت ؟ منظور از این
سوال تاثیر دیدار خواننده زیر زمینی با ابراهیم رییسی در فرودگاه است.
این
هم نکته ای است که اکنون حرف های زیادی در مورد آن مطرح است . گویا برهان
انجام چنین ملاقاتی از بین بردن شوک حضور حسن روحانی در مشهد و برگزاری
اجرای زنده توسط سالار عقیلی بود . آنها می دانستند که به لحاظ فرهنگی، جو
روانی سنگینی این طیف از اصولگرایان را تهدید می کرد که چرا آنها با
برگزاری کسرت و موسیقی مخالف هستند . بنابراین این دیدار می توانست این جو
روانی را بشکند . اما آنچه رخ داد بازخورد بسیار منفی دیدار در فرودگاه بود
. به یکباره موجی از تصاویر مربوط به گذشته این خواننده در کنارتصاویر
دیدارش با ابراهیم رییسی مانند یک بمب خبری در شبکه های مجازی صدا کرد .
حالا او در میان هواداران طیف مقابل متهم شده بود به اینکه رویه ای دوگانه
دارد و در بین طرفدارانش هم این مساله ایجاد شد که او روی برخی اصول مرود
نظر آنها ایستادگی کامل ندارد . این مساله نه فقط موجب جذب رای نشد بلکه
آرا او را ریخت . حالا یک سوال مهم می تواند پایانی باشد برای این نوشتار :
« چه کسی این ایده را به ابراهیم رییسی داده است ؟» . فرضیه مهمی وجود
دارد : «یک احمدی نژادی نفوذی در اردوگاه آقای رییسی حضور داشته ، همان که
این پیشنهاد را داده است .»