به گزارش
خبرداغ صادق ملکی در گفت‌وگو با خبرنگار سیاست خارجی ایلنا، در پاسخ به سوالی در رابطه با سیاست خارجی ترکیه در قبال تهران گفت: جمهوری اسلامی ایران از هر گفت‌وگو و رایزنی با آنکارا استقبال می‌کند و این یک اصل در مراودات و مناسبات خارجی ما است اما آنکه این گفت‌وگوها و مراودات سیاسی می‌تواند تمامی معضلات و اختلاف‌های دوجانبه ایران و ترکیه را حل کند، دور از ذهن است.
تا ذهنیت‌ها عوض نشود، تغییر راهبردی در مناسبات آنکارا با تهران ایجاد نمی‌شود
او ادامه داد: تحولات خاورمیانه و کودتا و حتی تغییر دولت‌ها سیاست‌های خارجی کشورها را نسبت به محیط پیرامونی خود تغییر چندانی نمی‌دهد. هنگامی سیاست خارجی یک کشور در رابطه با طرف مقابل تغییر می‌یابد که ذهنیت آن نسبت به رقبا و تحولات منطقه‌ای نیز نسبت به گذشته متفاوت شود.
سیاست‌های اردوغان افراطی‌تر شده است
این تحلیلگر ارشد مسائل سیاست خارجی با اشاره به رویکرد رجب طیب اردوغان در دوران پس از کودتا اظهار داشت: من از همان هنگامی که کودتا در ترکیه رخ داد پیش‌بینی کردم که دولت ترکیه و به طور مشخص آقای اردوغان سیاست‌هایش را در قبال منطقه و به ویژه سوریه و عراق افراطی‌تر می‌کند و راحت‌تر وارد عرصه عمل میشود.
ارتش ترکیه مخالف سیاست نوعثمانی‌گرایی اردوغان است
ملکی با بیان اینکه ارتش ترکیه موافق سیاست‌های توسعه‌طلبانه حزب عدالت توسعه و نوعثمانی‌گرایی اردوغان نیست، تصریح کرد: سیاست توسعه‌طلبی در گذشته موجب تقسیم ترکیه و تضعیف جمهوریت در ترکیه شده بود. نگاه نهادهای سکولار ترکیه نگاهی نیز مبتنی بر نگرش آتاتورک است. آتاتورک سیاست مبتنی بر برقراری صلح در داخل و خارج را دنبال می‌کرد که هم‌اینک سیاست‌های اخیر حزب عدالت توسعه با آن مغایرت دارد و ارتش به عنوان نزدیک‌ترین نهاد به تفکر آتاتورک مخالف این سیاست‌هاست اما اتفاقات رخ داده در پساکودتا که منجر به دستگیری ده‌ها افسر ارتش، روزنامه‌نگار، روشنفکر و... شده است موجب شده تا آنها تحت فشار باشند، سکوت کنند و تریبونی برا بیان نظراتشان نداشته باشند.
اظهارات مقام‌های ترکیه ضدایرانی‌تر شده است
او افزود: در ماه‌های گذشته نیز شاهد بودیم که سیاست‌های آقای اردوغان به جای آنکه به سمت انعطاف و همکاری بیشتر با کشورهای منطقه از جمله تهران برود به سمت و سوی افراطی‌گری، افزایش دخالت‌ها بوده است.
تحلیلگر ارشد مسائل سیاست خارجی با بیان اینکه رفت و آمدهای سیاسی میان تهران و آنکارا تا حدی می‌تواند در روابط کشورها تاثیر بگذارد اما تا زمانی که ذهنیت‌ها متحول نشود شاهد یک تغییر راهبردی نخواهیم بود، خاطرنشان کرد: ما در دوران پساکودتا می‌بینیم که رسانه‌های ترکیه مطالبشان پیش از کودتا ضد ایرانی‌تر شده است واظهارات مقام‌های ترکیه نیز نسبت به ایران منفی‌تر شده است.
ملکی با یادآوری ادعاهای برخی از مقام‌های ترکیه مبنی بر سیاست‌های فرقه‌گرایانه و توسعه‌طلبانه ایران ابراز داشت: معاون نخست‌وزیر ترکیه مدعی است که سیاست‌های ایران فرقه‌گرایانه است یا وزیر امور خارجه این کشور در کنار همتای سعودی خود خواستار پایان یافتن دخالت‌های توسعه‌طلبانه تهران میشود اما دراین شرایط اردوغان می‌گوید موصل از نظر تاریخی متعلق به ترکیه است. ایران هیچ گاه نه درباره موصل و نه درباره مناطق دیگر خاورمیانه چنین اظهاراتی نداشته و گفته موصل برای عراق است.
ترکیه با بهبود رابطه با روسیه، اهداف چندوجهی را دنبال می‌کرد
او درباره تاثیر بهبود مناسبات مسکو و آنکارا در مناسبات ترکیه و ایران و همچنین بحران سوریه یادآور شد: ترکیه با نزدیکی به روسیه اهدافی چند وجهی را دنبال می‌کنند. از یک سو بخش بزرگی از اقتصاد ترکیه به نوعی وابسته به روسیه است از سویی دیگر ترک ها از رابطه با روسیه به عنوان مولفه‌ای برای تنظیم مناسباتشان با غرب استفاده می‌کنند و اینکه فکر کنید سفر پوتین به ترکیه یا اردوغان به روسیه تحولی راهبردی ایجاد می‌کنند، اشتباه است.
این تحلیلگر ارشد مسائل خاورمیانه افزود: البته این سفرها در کنترل بحران و مدیریت تنش‌ها تاثیر دارد اما نمی‌تواند منجر به تغییر راهبردی شود.
ترکیه ایران را مهمترین رقیب خود در منطقه می‌داند
ملکی با بیان اینکه ترکیه هم‌اکنون ایران را مهمترین رقیب خود در منطقه می‌داند، بیان کرد: ترک‌ها امروز در امری دخالت‌جویانه می‌گویند شیعیان نباید در عملیات موصل باشند آنها نگاهشان به حشدالشعبی برابر با تروریسم است و درواقع نگاه مذهب‌محور آنها می‌تواند زمینه‌ساز بحران و تداوم وضعیت نابسامان کنونی شوند.
ترکیه جنگ نیابتی را به جنگ مستقیم تبدیل کرده است
او اضافه کرد: هرچند که ترکیه به دلیل مرزهای فراوان با عراق و سوریه نمی‌تواند نسبت به وضعیت این کشورها بی‌تفاوت باشند و وضعیت آن کشورها بر ترکیه تاثیرگذار است اما این مسئله دلیلی برای دخالت در امور کشورها نمی‌شود. ما هم‌اکنون شاهد هستیم که آنکارا پس از کودتا جنگ نیابتی خود را به جنگ مستقیم در عراق و سوریه تبدیل کرده که نشان می‌دهد سیاست‌های ترکیه در منطقه مبتنی بر بحران‌سازی است تا ایجاد امنیت.
این تحلیلگر ارشد مسائل سیاست خارجی در پاسخ به این سوال که آیا نزدیکی تهران و بغداد و از سویی نزدیکی آنکارا و ریاض نشانگر بلوک‌بندی‌های جدیدی در خاورمیانه است، بیان کرد: این قطب‌بندی‌ها جدید نیست ترکیه، اردن، قطر و عربستان از حدود ۱۰ سال پیش این بلوک‌بندی را ایجاد کرده بودند. ما در سال ۲۰۰۴ شاهد بودیم که ترکیه کنفرانس جلوگیری از کنفرانس تشیع صفوی را برگزار کرد و یا شاه اردن مسئله حلال شیعی را مطرح ساخت. نگاه آنها این است که نفوذ ایران در حال گسترش است و به همین خاطر احساس خطر می‌کنند و محوری را تشکیل داده‌اند.
ملکی ادامه داد: این کار نه خدمت به منطقه است، نه خدمت به جهان اسلام بلکه بیشتر تامین منافع غرب را به دنبال دارد.
