به گزارش
خبرداغ به نقل از وبسایت موسیقی ما: «علیرضا قربانی» که این روزها با کنسرتهای «دخت
پریوار» خبرسازترین چهره موسیقی اصیل ایرانی است، چندی پیش در یک فستیوال
معتبر اروپایی روی صحنه رفت. اجرای این خواننده سرشناس به همراه «سامان
صمیمی» و گروهش روز 25 خرداد 1395 در فستیوال «لنزبورگ» کشور سوئیس برگزار
شد و آنها در این برنامه قطعات آلبوم «سودایی» را اجرا کردند؛ آلبومی به
آهنگسازی سامان صمیمی که تا کنون فقط در اروپا منتشر شده و شامل آثاری با
سازبندی ایرانی است.
فستیوال
«لنزبورگ» در شهری به همین نام در نزدیک «زوریخ» سوئیس برگزار میشود و
امسال هم پذیرای گروههای موسیقی از کشورهای مختلف جهان بود. در دعوتنامه
مدیر فستیوال، هنرمندان ایرانی حاضر در این برنامه به عنوان «موزیسینهای
شگفت انگیز» یاد شده بودند.
سامان صمیمی آهنگساز این پروژه درباره
آن چنین میگوید: «در این فستیوال از ما درخواست شده بود که علاوه بر آلبوم
سودایی که اثر مشترک من و علیرضا قربانی است، قطعاتی بر اساس اشعار خیام
اجرا شود. مهمترین دلیلش این است که پیش از این آقای قربانی روی اشعار
خیام کارهای خوبی انجام دادند و بسیاری از مدیران فستیوالها خیام را با
صدای او میشناسند. من هم علاوه بر آثاری که در سودایی داشتیم، دوقطعه جدید
بر روی اشعار خیام ساختم که در این کنسرت اجرا کردیم و خوشبختانه استقبال
خوبی هم از آن شد.»
صمیمی در مورد تجربه برگزاری این کنسرت در یک
بنای تاریخی سوییس چنین شرح میدهد: «محل برگزاری فستیوال، قلعه لنزبورگ
بود. این قلعه در بالای بخش قدیمی شهر واقع شده و یکی از مهمترین و
قدیمیترین بناهای تاریخی کشور سوئیس به حساب میآید. بخشهایی از قلعه
لنزبورگ، ضمن حفظ ظاهر تاریخی آن، بازسازی شده و در آن المانهای مدرن
ساختمانسازی نظیر آسانسور یا تجهیزات الکترونیکی به کار رفته است. اما
قدمت بخش قدیمی این قلعه که هنوز هم پابرجا است به قرن یازدهم میلادی
برمیگردد. شاید از دور اگر به تپهای که این قلعه در آن واقع شده نگاه
میکردید، صرفاً یک بنای تاریخی به چشم میآمد اما درون آن بسیار زیبا و
برای برگزاری اجرای زنده موسیقی مناسب بود.»
بخشی از این برنامه به
تصنیف بداههای بر روی شعر مولانا -که موسیقیدان های ایرانی به آن کار و
عمل هم میگویند- اختصاص داشت. صمیمی در مورد خلق چنین تصنیفهای بداههای
میگوید: «این قبیل قطعاتِ کار و عمل حاصل اتفاقی است که روی استیج رخ
میدهد و منجر به خلقِ بداهه یک تصنیف میشود. بیش از پانزده مرتبه ما به
همراه علیرضا قربانی تجربه چنین کاری را داشتیم و اگر آثار گذشته روی صحنه
ضبط میشد، ما الان بیش از پانزده تصنیف داشتیم که در لحظه خلق شدهاند.
تجربه جالب دیگر از چنین قطعاتی را هم در اجرای شیراز و با آنسامبل زهی
داشتیم.
قطعهای
در راست پنجگاه بود که با ضربی شروع شد و در ادامه «آتنا اشتیاقی»
نوازنده توانای ویلنسل همراهی کرد. «میثم مروستی» در آن اثر «سهتار»
مینواخت و نهایتاً علیرضا قربانی هم شعر زیبایی انتخاب کرد و خواند.
حقیقتاً اجرای چنین قطعاتی بسیار سخت است و این نشاندهنده توانایی علیرضا
قربانی است. همچنین گنجینه اشعار و ذوق او بسیار غنی و کمنظیر است و به
همین دلیل میتواند در لحظه یک شعر انتخاب کند و روی ملودی که نوازندهها
اجرا میکنند بخواند.»
اما یکی دیگر از نکات این اجرا، رونمایی و به
عبارتی دیگر تولد یک ساز ابداعی به نام «مشتاق» بود. سازی از ساختههای
«سیفالله شکری» که از دور ظاهری شبیه به تار و سهتار دارد اما کاملاً
متفاوت است. سامان صمیمی در فستیوال لنزبورگ این ساز را نواخت و در
بخشهایی از اجرا همنوایی مشتاق با ساز «شورانگیز» میلاد محمدی در مایه
اصفهان با استقبال مخاطبان همراه شد.
سامان صمیمی درباره این ساز
جدید هم پس از اتمام اجرا به خبرنگار ما گفت: «آقای سیفالله شکری در قزوین
مبدع چند ساز هستند. از جمله یک ساز سهتار که از آبنوس کامل است. ساز
دیگری هم به نام «فرش» دارند که اکنون در یکی از دانشگاههای «مسکو» قرار
دارد و متخصصان و محققان روسی در حال تحقیق و بررسی روی آن هستند. من عاشق
سهتار هستم ولی دوست دارم سازهای متفاوت با امکانات دیگر را هم داشته
باشم. به همین دلیل اولینبار که ساز مشتاق را دیدم به آن علاقهمند شدم.
این ساز شش سیم دارد که دوتا دوتا جفت میشوند و هر دو سیم یک اکتاو هستند.
همین مسأله باعث شده که صدای متفاوتی از این ساز بشنویم. محدوده بم این
ساز زیاد است و به همین دلیل گفتگویی که بین مشتاق و شورانگیز در اجرا وجود
داشت بسیار جذاب شده بود. از سوی دیگر آنقدر ساختار صدادهی مشتاق درست است
که در طول اجرا هیچ مشکلی از این بابت نداشتیم.
ساوندچک
آن را هم با یک میکروفون انجام دادیم و سریع به نتیجه رسیدیم. مشتاق سازی
بین عود، تار، سهتار و دیوان ترکی است اما استقلال خودش را در جنبههای
مختلف دارد. نکته دیگر درباره مشتاق این است که سیمهای آن هم توسط آقای
شکری ساخته میشود. قابلیت دیگر آن هم این است که به فاصله چهارم قابلیت
کوکشدن دارد و سیمهای آن پاره نمیشود.»
علیرضا قربانی و سامان
صمیمی به همراه سایر اعضای گروه به زودی برای سه شب کنسرت دیگر در تالار
وحدت آماده میشوند. اجرای قطعات آلبوم «دخت پریوار» به آهنگسازی «مهیار
علیزاده» برای پنجمین مرتبه تمدید شده و قرار است که طی روزهای 18، 19 و 20
تیر روی صحنه برود. کارگردانی هنری این کنسرت را «رضا موسوی» برعهده دارد و
فروش بلیتهای این اجرا از طریق سامانه «ایران کنسرت» انجام میشود.