العالم نوشت: انتقادهای تند باراک اوباما از عربستان سعودی همچنان با واکنش تندِ رسانه های سعودی مواجه است به طوری که ارزیابی می شود این واکنش ها، بر سفرِ ماه آیندۀ رئیس جمهوری آمریکا به عربستان تاثیر منفی بگذارد.
به گزارش پایگاه خبری شبکه العالم، "باراک اوباما" در گفت وگو با مجله "آتلانتیک" گفت که رقابت منطقه ای میان عربستان و ایران، به تغذیۀ کشمکش ها دریمن، عراق و سوریه منجر شد و عربستان باید مشارکتِ رقیبِ سرسخت خود را در ادارۀ منطقه بپذیرد.
اوباما که در سال 2008 عهده دار ریاست جمهوری آمریکا شد، به شدت از اصول دینی خشکِ طبقۀ حاکم برعربستان انتقاد کرد و تلاش این طبقه برای صادر کردن اندیشه های وهابی به کشورهای بزرگ اسلامی نظیر اندونزی را زیر سئوال برد.
این اظهارات، انتقادهای گزندۀ روزنامه های سعودی را در پی داشت؛ به عنوان مثال، روزنامۀ الشرق الاوسط، عبارت ها و واژگانی در انتقادات خود به کار برد که در هفت دهه رابطه آمریکا و عربستان بی سابقه بود.
"توبی ماتیسین" متخصص امور خاورمیانه در دانشکدۀ سن آنتونی در دانشگاه آکسفوردِ انگلیس می گوید: فکر نمی کنم هیچیک از رؤسای جمهوری آمریکا، تا این حد در قبال عربستان سعودی صریح بوده باشد.
وی افزود: چنین اظهاراتی واقعا بی سابقه است و نقطه نظرات اوباما، سعودی ها را تحت فشار می گذارد.
"محمد العویفی" متخصص رسانه های عربی در دانشگاه سوربون نوفل در فرانسه هم بر این باور است که اظهارات اوباما درباره وهابیت، به مثابۀ دست گذاشتن بر گوهر وجودی عربستان بود.
شاهزاده "ترکی الفیصل" که پیش از این در واشنگتن سفیرعربستان بود و به مدت دو دهه عهده دار ریاست سازمان اطلاعات عربستان سعودی بود، یکی از شاخص ترین منتقدان اوباما به شمار می رود.
وی در مقاله ای که در تاریخ 14 مارس در چندین روزنامه، به ویژه الشرق الاوسط منتشرشد، خطاب به اوباما گفت: چطور ما را دور زدی و ما را به تنش زایی طایفه ای در سوریه، عراق و یمن متهم کردی؟ آن گاه پا را از این هم فراتر گذاشته، از ما می خواهی که منطقه مان را با ایران، شریک شویم؟ ایران، که تو آن را حامی تروریسم می دانی و وعده کرده بودی که با فعالیت های خرابکارانه این کشور مبارزه کنی.
الفیصل افزود: چطور دوستیِ عربستان و آمریکا که از هشتاد سال پیش تاکنون ادامه دارد در برابر دوستی کشوری قرار می دهی که رهبرش همچنان آمریکا را دشمن بزرگ و شیطان بزرگ می داند و میلیشیاهای طایفه ای را در جهان عرب و جهان اسلام مسلح می کند و از آن ها حمایت مالی و سیاسی می کند.
"عبدالرحمان الراشد" فعال رسانه ای سعودی نیز که پیش از این سردبیر روزنامه الشرق الاوسط بود، در سه مقاله، به اظهارات باراک اوباما تاخت.
او در یکی از این مقاله ها، درباره اظهارات اوباما نوشت: مانند آن است که پس از یک عمر دراز زندگی با همسر، دیدگاه هایش را کشف کنی.
وی افزود: اوباما، دوستانش را با اظهاراتی خشمگینانه نواخت و در این مجال، حتی از عربستان هم نگذشت و به انتقاد از انگلیس، اسرائیل و ترکیه پرداخت.
الراشد تاکید کرد: صراحتِ لهجۀ اوباما، دوستانش را خشمگین کرد و در همین حال، کسانی که بخواهند در مدت زمان کوتاهِ باقی مانده از ریاست جمهوری اش به او بفهمانند که اشتباه می کند، نیز کم هستند.
وی افزود: اوباما، در آغاز ریاست جمهوریِ خود روابط گرمی با ما داشت و به تحکیم روابط با ما علاقه نشان می داد، اما در این اظهاراتِ اخیر، احساس می کنیم که در قبال ما سرد شده است و رفتاری مایوس کننده دارد و علاقه ای به رابطه با ما ندارد.
"طارق الحمید" نیز که از سردبیران سابق روزنامه الشرق الاوسط است، در توصیف اظهارات اوباما گفت: این نشان می دهد که اوباما در حباب زندگی می کند و فرهنگِ او ادبیاتی است نه سیاسی.
وی همچنین رئیس جمهوری آمریکا را سرشار از غرور و نخوت ارزیابی کرد.
خیانت به دوستان
این نخستین بار نیست که روزنامه های سعودی، از اوباما یا دولت آمریکا انتقاد می کنند. پس از امضای توافقِ هسته ای میان ایران و کشورهای 5+1 و همچنین پس از انصراف اوباما از حمله به سوریه در سال 2013 در لحظۀ آخر، موجی از انتقادات رسانه های سعودی، به سمت اوباما سرازیر شد.
روزنامه "عرب نیوز" پس از توافق هسته ای قدرت های بزرگ با ایران، در سرمقاله خود نوشت: تصورِ برداشتی تا این حد نادرست، بسیار دشوار است. اوباما، به دوستانِ وفادارِ آمریکا در خاورمیانه خیانت کرد.
روزنامه "سعودی گزت" نیز درباره انصراف اوباما از حمله به سوریه گفت: این وضع به مثابه نشانه ای آشکار از نابود شدن عملگرایی در آمریکاست.
این در حالی است که اوباما در سخنرانی خود، انصراف از این حمله را یکی از بهترین تصمیمات خود در عرصه خارجی ارزیابی کرد.
العویفی بر این باور است که این، نخستین بار در تاریخ روابط عربستان و آمریکاست که اجازه داده می شود، این گونه مستقیم و گزنده از عربستان انتقاد شود.
وی افزود: من اوباما را دوستِ عربستان سعودی نمی دانم.
گفتنی است که پس از اظهارات اوباما در روزنامه آتلانتیک، کاخ سفید اعلام کرد که رئیس جمهوری آمریکا قصد در تاریخ 21 آوریل، برای برگزاری نشستی با حضور رهبران کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس، به ریاض سفر کند.
العویفی می گوید: فکر نمی کنم این سفر، ارتباطی به مصاحبه اش با آتلانتیک داشته باشد و بخواهد از عربستان دلجویی کند.
در این میان، با توجه به این که رویکردهای اوباما تفاوت فاحشی با رویکردهای کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس دارد، بعید به نظر می رسد که در این اجلاس، نظر اوباما پذیرفته شود، زیرا برخلاف اوباما، عربستان خواهان برکناری بشاربر اساس راه حل سیاسی یا نظامی است و در یمن نیز عربستان، سرکردگی ائتلافی نظامی و عربی ضد این کشور را عهده دار است.