به گزارش خبرداغ به نقل ازخبرآنلاین؛ رسول سلیمی: عملیات سایبری تهاجمی کشورهای اروپایی که با افشای برنامههای هماهنگ بروکسل و ناتو برای حمله به اهدافی مانند مجتمع صنعتی «آلابوگا» رسانایی شد، صرفاً یک رویداد امنیتی نیست. این اقدام، یک «اعلامیه سیاسی-راهبردی» سنگینوزن است که نشان میدهد صبر و استراتژی تابآوری غرب در قبال جنگ هیبریدی روسیه به پایان رسیده است. رهبرانی چون دونالد تاسک از لهستان و گیدو کروستتو از ایتالیا، آشکارا از برنامهریزی برای حملات سایبری مشترک، عملیات هیبریدی متقابل و مانورهای نظامی ناگهانی به عنوان پاسخ ضروری به پروازهای تهاجمی پهپادهای روسی و دیگر اقدامات خصمانه زیر آستانه سخن میگویند. این گفتمان جدید، ریشه در یک تشخیص تلخ جمعی دارد: تحریمها و دیپلماسی سنتی نتوانستهاند رفتار کرملین را تغییر دهند و حملات آن—از اخلال در سامانههای ناوبری تا خرابکاری در زیرساختهای حیاتی—به قاعده جدید تعامل روسیه با غرب تبدیل شده است.
پسزمینه این چرخش تهاجمی به فوریه ۲۰۲۲ و تهاجم روسیه به اوکراین بازمیگردد، رویدادی که به گفته مؤسسه مطالعات استراتژیک بینالمللی، محرک سهبرابری حملات هیبریدی روسیه شد. این عملیاتها دیگر محدود به فضای مجازی نیستند و به عرصه فیزیکی—با تأثیر مستقیم بر امنیت شهروندان اروپایی—کشیده شدهاند.
از این رو پرسش محوری این است: این گذار استراتژیک اروپا و ناتو به سمت عملیات سایبری تهاجمی، چگونه توازن سنتی قدرت، تعریف حاکمیت در عصر دیجیتال و پویههای بازدارندگی در قرن بیستویکم را بازتعریف میکند؟ آیا این حرکت به ثباتی مبتنی بر بازدارندگی مؤثرتر میانجامد، یا مارپیچ خطرناک تشدید متقابل و بیثباتی فزاینده را دامن خواهد زد؟
هدف قرار دادن مجتمع صنعتی «آلابوگا» —که برابر تخمینها مسئولیت تولید حدود ۷۰ درصد پهپادهای پیشرفته روسیه از جمله پهپاد انتحاری «لانست» را به آن نسبت میدهند، یک نماد پراهمیت است. این هدفگیری نشان میدهد که تمرکز عملیات سایبری اروپا از صرفاً مقابله با حملات جاری، به سمت تضعیف ظرفیت آتی نظامی روسیه معطوف شده است. این رویکرد، جنگ هیبریدی را از سطح «اختلال» به سطح «تخریب ساختاری» ارتقا میدهد که در ابعاد زیر قابل ارزیابی است:
اقدام تهاجمی اروپا در واکنش به تحولی خطرناک در دکترین نظامی روسیه شکل گرفته است: جنگ هیبریدی به عنوان یک «دکترین تخریب زیر آستانه». هدف این استراتژی، تضعیف تدریجی و سیستماتیک غرب، بدون فراهم آوردن دلیلی آشکار برای فعالسازی ماده ۵ ناتو (حمله به یک عضو، حمله به همه) است. به همین دلیل، افزایش حملات از سال ۲۰۲۲ تنها نشانه کمّی این تحول است و ویژگیهای کیفی آن نگرانکنندهتر است:
در واقع، واکنش تهاجمی اروپا در واقع اعلام میکند که غرب دیگر حاضر نیست قواعد این بازی را بپذیرد. آنها با هدف قرار دادن «آلابوگا»، در حال تغییر بازی از «رقابت در تابآوری» به «رقابت در ایجاد هزینه نامتقارن» هستند. پیام این است: اگر روسیه به زیرساختهای غیرنظامی اروپا حمله کند، اروپا نیز ظرفیتهای نظامی-صنعتی حیاتی روسیه را هدف خواهد گرفت.
اما نکته تعیینکننده در تحول نوامبر ۲۰۲۵، نهادینهسازی این رویکرد تهاجمی است. این تنها یک واکنش مقطعی چند کشور نیست، بلکه تبدیل شدن به یک قابلیت جمعی و دائمی تحت چتر ناتو و اتحادیه اروپاست.
در نهایت، پیامدهای این تحول، روابط بینالملل را برای دهههای آینده شکل خواهد داد:
در یک سطح تحلیل، این چرخش اروپا گریزناپذیر بود. در نظام آنارشیک بینالملل، روسیه با ابزارهای هیبریدی موازنه قدرت را به ضرر غرب تغییر داده بود. اروپا برای بازیابی این موازنه، ناچار به نشان دادن قدرت و اراده معادل شد. این یک محاسبه سرد قدرتمحور است. از سوی دیگر گفتمان جدید رهبران اروپا درباره «عدم ترس از تشدید»، در حال ساختن هویت جدیدی برای اروپا به عنوان یک «قدرت استراتژیک» است، نه یک «قدرت مدنی». این تغییر هویت، به نوبه خود، درک روسیه از اروپا را به عنوان تهدیدی جدیتر تقویت کرده و چرخه دشمنسازی را تشدید میکند. و این موضوع حائز اهمیت است که دو طرف در یک «بازی با مجموع منفی» تکراری گرفتار شدهاند. ادامه درگیری به هر دو ضرر میزند، اما ترس از ضرر بیشتر در صورت عقبنشینی (و سوءاستفاده طرف مقابل)، آنان را وادار به ادامه میکند. خروج از این «تله تشدید» نیازمند مکانیسمهای اعتمادسازی و خطوط ارتباطی شفاف برای جلوگیری از سوءتفاهم فاجعهبار است.
در مجموع، در جنگ سایههای دیجیتال، ویرانی حریف به معنای امنیت خودی نیست. شکنندگی جهان به هم پیوسته امروز به این معناست که عواقب یک درگیری سایبری تمامعیار، دامن همه را خواهد گرفت. هدف غایی باید استقرار یک «بازدارندگی پایدار مبتنی بر قدرت ملموس و خرد دیپلماتیک» باشد، نه افتخار به پیروزی در یک نبرد بیپایان که امنیت جمعی بشر را به مخاطره میاندازد. آزمون نهایی رهبری غرب در دهه پیش رو، مدیریت همین تناقض ظاهری است.
