عضو شورای مرکزی حزب اعتدال و توسعه گفت: در رابطه با مذاکرات، نقش جوانان تحصیلکرده، نخبه و متخصص در حوزه علوم سیاسی و سیاست خارجی میتواند به عنوان یک ظرفیت علمی و استراتژیک مورد توجه قرار گیرد.
محمدحسن ساقی در گفتوگو با ایسنا با اشاره به برگزاری پنج دور مذاکره غیرمستقیم میان ایران و آمریکا، اظهار کرد: پس از دور پنجم مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا با میانجیگری عمان، فضای سیاسی کشور بار دیگر به موضوع دیپلماسی و راهکارهای خروج از بنبستهای موجود معطوف شده است. جوانانی که عمدتاً در دانشگاههای برتر کشور تربیت شدهاند و با نظریههای روز دیپلماسی و روابط بینالملل آشنا هستند، میتوانند با ارائه راهکارهای مبتنی بر دانش و منطبق بر مصالح ملی، به تیم مذاکرهکننده کشور کمک کنند.
وی افزود: ایران اسلامی دارای جمعیت جوان و پویایی است که بخش قابلتوجهی از آنان در حوزههای علوم انسانی، به ویژه علوم سیاسی، روابط بینالملل و حقوق بینالملل تحصیل کردهاند. این افراد با آگاهی از تحولات جهانی، سازوکارهای نهادهای بینالمللی و راهبردهای مذاکره، میتوانند تحلیلهای دقیق و راهحلهای عملیاتی ارائه دهند. متأسفانه در بسیاری از موارد، این ظرفیت مغفول مانده و از مشارکت فعال جوانان نخبه در فرآیندهای تصمیمگیری استفاده نمیشود.
عضو شورای مرکزی حزب اعتدال و توسعه با اشاره به اینکه یکی از راهکارهای عملیاتی برای بهرهگیری از این ظرفیت، تبدیل موضوع مذاکرات به یک پروژه علمی در دانشگاهها است، بیان کرد: به این صورت که دانشگاههای برتر کشور در قالب دروس اختیاری یا پروژههای تحقیقاتی، از دانشجویان بخواهند تا با مطالعه دقیق پرونده مذاکرات، راهکارهای خود را ارائه دهند. همچنین ایجاد یک «رصدخانه تخصصی مذاکرات» متشکل از دانشجویان و اساتید که به صورت مستمر تحولات مذاکرات را پایش کرده و پیشنهادات کاربردی ارائه دهند نیز از دیگر اقدامات ممکن است. کار دیگری که در این راستا میتوان انجام داد، برگزاری مسابقات ملی با موضوع «بهترین راهکارهای مذاکرهای با رعایت مصالح ایران» و انتخاب ایدههای برتر برای ارائه به نهادهای تصمیمساز است.
ساقی با بیان اینکه چنین طرحی به چندین دلیل میتواند موثر باشد، گفت: یکی از این دلایل، تنوع دیدگاههاست. جوانان نخبه با نگاههای نو و خلاق میتوانند زوایای جدیدی از مذاکرات را روشن کنند. همچنین علمیتر شدن مذاکرات نیز از دیگر دلایل است. استفاده از چارچوبهای آکادمیک و مطالعات تطبیقی مانند مذاکرات مشابه در تاریخ دیپلماسی جهانی، میتواند به ارتقای کیفی مواضع ایران کمک کند. تقریب میان دانشگاه و دولت دلیل بعدی است، زیرا این طرح میتواند پلی میان نظریهپردازان دانشگاهی و مجریان سیاست خارجی باشد.
وی اضافه کرد: جمهوری اسلامی ایران با تکیه بر سرمایه انسانی جوان و متخصص خود میتواند مسیر مذاکرات را هوشمندانهتر و با کمترین هزینه طی کند. اگرچه تصمیمگیری نهایی در اختیار نهادهای حاکمیتی است، اما مشارکت دادن نخبگان جوان در فرآیند مشاوره و ایدهپردازی میتواند به تصمیمگیریهای دقیقتر و کارآمدتر منجر شود. امید است مسئولان با اعتماد به این ظرفیت ملی، گامی بلند در جهت تقویت دیپلماسی ایران بردارند.