به گزارش خبرداغ به نقل از خبرآنلاین؛ مسعود پزشکیان صبح روز دوشنبه پیش از عزیمت به جمهوری آذربایجان در گفتوگویی اهداف این سفر را گسترش مناسبات دوستانه و توسعه همکاریها با آذربایجان اعلام کرد و با تأکید بر فرصتها و امکانات گسترده موجود میان دو کشور گفت: در زمینههای مختلف از جمله تجارت، علم، حملونقل و انرژی، ظرفیتهای مناسبی برای همکاری وجود دارد که باید با تعامل، این ظرفیتها را به مرحله عملیاتی برسانیم.
بنا بر روایت ایسنا، پزشکیان ایجاد پیوندهای حملونقلی میان ایران، آذربایجان و روسیه را حائز اهمیت دانست و گفت: توسعه مسیرهای ریلی، جادهای و ارتباطات اقتصادی میتواند موجب رشد و رونق هر سه کشور شود و فرصتهای جدیدی برای منطقه به وجود آورد.
رئیسجمهوری با یادآوری خاطرات مشترک میان ملتهای دو سوی مرز، تصریح کرد: برادران و خواهران ما در این طرف و آن طرف مرز، خاطرات و پیشینه مشترکی دارند که پشتوانه گرانبهایی برای تقویت روابط امروز و فرداست. ارتباط ما با آذربایجان تنها برپایه همسایگی نیست، بلکه ریشه در پیوندهای تاریخی، فرهنگی و اجتماعی دارد که باید بیش از پیش تقویت شود.
پزشکیان پس از این سخنان با بدرقه رسمی محمدرضا عارف، معاون اول و حجتالاسلام محسن قمی، معاون امور بینالملل دفتر رهبری انقلاب، تهران را به مقصد باکو ترک کرد و پس از ورود به فرودگاه بینالمللی حیدر علیاف باکو نیز با استقبال یعقوب ایوبوف معاون نخستوزیر و سمیر شریفاف معاون وزیر امور خارجه این کشور، در کاخ زاگولبا در باکو مورد استقبال رسمی الهام علیاف رئیس جمهوری آذربایجان قرار گرفت.
رئیسجمهوری در نخستین برنامه سفر در نشست هیئتهای عالیرتبه ایران و جمهوری آذربایجان حاضر شد و با یادآوری پیوندهای تاریخی، فرهنگی و خانوادگی میان ملتهای ایران و آذربایجان، این ویژگی را زمینهساز شکلگیری مسیری مناسب برای گسترش همکاریهای منطقهای ارزیابی کرد. او سخنانش را با ابلاغ سلامهای گرم رهبری انقلاب به مقامات آذربایجان، ادامه داد و تصریح کرد: ایران همواره بر حمایت از حقوق مردم آذربایجان تأکید داشته و بر این باور است که منطقه قرهباغ بخش جداییناپذیر خاک جمهوری آذربایجان است.
پس از پایان این نشست، مقامات دو کشور در حضور روسای جمهوری ایران و آذربایجان، علاوهبر بیانیه مشترک سفر که به امضای روسای جمهوری رسید، هفت تفاهمنامه در عرصههای رایزنی سیاسی، حملونقل، مبادلات فرهنگی، همکاریهای بهداشتی، رسانهای و سرمایهگذاری امضا کردند. عباس عراقچی وزیر امور خارجه، فرزانه صادق وزیر راه و شهرسازی، عباس علیآبادی وزیر نیرو، رضا صالحی امیری وزیر میراث فرهنگی و ستار هاشمی وزیر ارتباطات از جمله مقامات ایرانی همراه پزشکیان و امضاکنندگان تفاهمنامههای منعقدشده میان دو کشور بودند.
پزشکیان نیز در نشست مطبوعاتی مشترک با علیاف به امضای توافقات دوجانبه در این سفر اشاره کرد و گفت: تدوین برنامه راهبردی جامع میان دو کشور به دستور رئیسجمهوری آذربایجان و با هماهنگی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران پیگیری خواهد شد. این برنامه چارچوبی برای گسترش همکاریهای صنعتی، علمی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و امنیتی میان ایران و آذربایجان فراهم خواهد کرد.
او بر اهمیت همکاریهای منطقهای ایران و آذربایجان تاکید کرد و ادامه داد: ایران و آذربایجان میتوانند با همکاری و احترام متقابل به تمامیت ارضی و سلایق یکدیگر، صلح، آرامش و امنیت در منطقه برقرار کنند. ما میتوانیم شبکههای حملونقل و مالی را به هم متصل کنیم، تجارت را توسعه دهیم، کریدورهای شرقی-غربی و شمالی-جنوبی را فعالتر کنیم و زمینههای مشترک برای سرمایهگذاری و تولید فراهم آوریم.
رئیسجمهوری اسلامی ایران با یادآوری اشتراکات خانوادگی و تاریخی ملتهای دو کشور، این پیوندهای عمیق را مانعی دربرابر هرگونه تلاش برای ایجاد تفرقه دانست و با قدردانی از میزبانی گرم آذربایجان اظهار کرد: به دلیل شرایط خاصی که در داخل کشور به وجود آمده، ناچاریم سفر خود را کوتاهتر کنیم، اما امیدوارم در آیندهای نزدیک بار دیگر در خدمت برادران عزیز خود در جمهوری آذربایجان باشم. هنگام حضور در جمهوری آذربایجان، احساس میکنم در میان مردم خودم هستم؛ گویی در تبریز یا اردبیل حضور دارم. این احساس نزدیکی و برادری، سرمایه بزرگی برای توسعه ارتباطات اقتصادی، فرهنگی، علمی و امنیتی میان دو کشور است.
پزشکیان در ادامه برنامههای سفر یکروزه به آذربایجان، در نشست با تجار و بازرگانان ایران و آذربایجان نیز حاضر شد و با تأکید بر توانمندی ملتهای منطقه در تأمین امنیت تصریح کرد: ما نیازی نداریم از جایی دیگر بیایند و برای ما امنیت ایجاد کنند، بزرگان کشورها میتوانند با گفتوگو مشکلات و اختلافات احتمالی را حل کنند.
او به تاثیر عوامل خارجی در ایجاد اختلاف میان ملتها اشاره و تصریح کرد: برخی گروهها با تحریکات بیرونی به دنبال ایجاد اختلال در ارتباطات سالم و قدیمی میان همسایگان هستند و نباید اجازه داد این روابط تاریخی با بهانههای واهی خدشهدار شود. همانطور که در ایران عدهای علاقهای به وقوع تحولات مثبت ندارند، ممکن است در آذربایجان، عراق یا افغانستان نیز چنین افرادی وجود داشته باشند اما اراده ملتها باید بر حفظ دوستی و همکاری استوار بماند.
رئیسجمهوری با تأکید بر لزوم احترام به تمامیت ارضی کشورها، ادامه داد: باید به استقلال سیاسی و امنیتی یکدیگر احترام بگذاریم و از هرگونه دخالت یا مداخله در امور داخلی کشورها پرهیز کنیم.
پزشکیان اهمیت همکاریهای اقتصادی را یادآور شد و گفت: اگر تولیدکنندگان و سرمایهگذاران ما با یکدیگر شریک شوند و در چارچوب قوانین و مقررات به دیدگاه مشترکی برسند، نیازی به حضور بیگانگان در منطقه نخواهیم داشت. هرجا تجارت حرکت کند، دیگر اسلحه و نیروی نظامی حرکت نخواهد کرد، چراکه تجارت یعنی امنیت، تجارت یعنی صلح، تجارت یعنی برادری.
او در پایان با قدردانی از مهماننوازی رئیسجمهور آذربایجان این دیدار را آغازی برای پروازهای دیگر در مسیر دوستی و همکاری توصیف کرد و سخناش را به خواندن ابیاتی ترکی از «شهریار» ختم کرد.
پزشکیان در آخرین برنامه سفر به جمهوری آذربایجان در جمع ایرانیان مقیم این کشور حاضر شد و با قرائت آیاتی از قرآن، بر باور وحدت نژادی و انسانی تمام ملتها تأکید کرد و گفت: ما همگی از یک ریشه و خانواده هستیم. مرزهایی که امروز وجود دارد ساخته شدهاند؛ در حالی که پیشتر قوم و خویش ما در دو سوی این مرزها زندگی میکردند.
رئیسجمهوری با انتقاد از موانع موجود بر سر راه ارتباطات اقتصادی و علمی، گفت: چرا باید در منطقه ما مرزها مانع تجارت شوند در حالی که اروپاییها با حذف مرزها به توسعه رسیدهاند؟ ما میتوانیم بازاری بزرگ برای تجارت، علم، صنعت و گردشگری ایجاد کنیم. اگر به جای اختلاف، همکاری کنیم، میتوانیم تمدنی نوین و فضای تازهای در منطقه خلق کنیم.
او همچنین پس از شنیدن مطالبات دانشجویان ایرانی در آذربایجان، قول داد موضوع ارزشیابی علمی و مهارتی آنان را به صورت جدی پیگیری کند.
پزشکیان شامگاه دوشنبه پس از سفر رسمی و فشرده یکروزه به جمهوری آذربایجان، باکو را در حالی به مقصد تهران ترک کرد که به اتفاق همتای آذری خود در همایش مشترک فعالان اقتصادی ایران و جمهوری آذربایجان حاضر شد، دیداری با ایرانیان مقیم داشت و علاوهبر تنظیم بیانیه مشترک با علیاف، امضای مقامات دو کشور را هم پای هفت تفاهمنامه همکاری نشاند تا تجربهای مکمل تلاشهای دهههای گذشته برای اولویتبخشی به دیپلماسی شکل دهد و نشانگر ترجیح تعامل و مذاکره با همسایگان بهجای پیشکشاندن امکان و احتمالات دیگر در دولت چهاردهم باشد.