کولایی: مسیرهای حضور زنان در مدیریت های بالا و میانی بسته است /پایه های قدرتِ جریان محافظه کار در دولت پزشکیان محکم‌تر شده است

فرشته صائمی؛ «قابل قبول نیست»! این جمله را الهه کولایی، استاد علوم سیاسی و فعال سیاسی اصلاح طلب در ارزیابی عملکرد دولت پزشکیان در زمینه استفاده از زنان در پست های مدیریتی بالا عنوان می کند. کولایی هم مانند پروانه سلحشوری بر این باور است که رئیس دولت چهاردهم زنان و مردان شایسته را فراموش کرده و شعار وفاق ملی حداقل شامل این طیف نشده است.

کولایی که معتقد است زنان در توانمندی هیچ کمبودی نسبت به مردان ندارند، می گوید در حال حاضر هیچ اراده ای برای به کارگیری پتانسیل زنان در دولت مشاهده نمی کند و کان لم یکن «در همچنان بر همان پاشنه سابق می چرخد.» 

در ادامه گفتگوی خبرگزاری خبرآنلاین با الهه کولایی، فعال سیاسی اصلاح طلب را می خوانید:

****

*خانم کولایی! به نظر شما پزشکیان آن طور که انتظار می رفت از ظرفیت زنان به ویژه در ایفای مسئولیت های مدیریتی کلان استفاده کرده است؟ مشخصا نقدهایی به عدم حضور زنان در پست استانداری شنیده می شود.

مسئله زنان و فرصت های مناسب برای زنان شایسته و توانمند را نمی توان از مسایل مردان جدا کرد. باید یک رویکرد کلان را در این زمینه بپذیریم و انتظار نداشته باشیم که در این زمینه زنان شرایط بهتری نسبت به مردان داشته باشند. با در نظر گرفتن سرمایه گذاری در دهه های گذشته برای توانمندسازی زنان در ایجاد فرصت های مناسب برای آموزش زنان و ارتقای سطح تحصیلات آنان، انتظار می رفت با توجه به شعارهایی که مطرح شده، شاهد بهبود بیشتر شرایط زنان باشیم و فرصت های بیشتر و مناسب تری برای زنان فراهم شود.

سرمایه گذاری های گسترده ای در این حوزه، نه تنها در کشور ما بلکه در همه کشورهای اسلامی را شاهد بودیم. در کشورهای دیگر حکومت ها سعی کردند، موانع بهره برداری از استعدادهای انسانی زنان را برطرف کنند. ولی در کشور ما هنوز چنین اراده ای شکل نگرفته، هر چند فراز و نشیب هایی وجود داشته و تلاش هایی صورت گرفته، اما شاهد تداوم و پایداری این رویکرد نیستیم.

اراده سیاسی لازم برای به کارگیری زنان در سمت های بالا وجود ندارد

می توان گفت برخلاف انتظار خوشبینانه ای که در میان زنان ایجاد شد، همچنان شاهد هستیم که مسیرهای تصدی سمت های تصمیم گیری در سمت های بالا و حتی میانی بر روی زنان بسته است، چرا که اراده سیاسی لازم در این زمینه وجود ندارد. چراکه پشتوانه فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی لازم در این زمینه وجود ندارد. در واقع زنان و فعالان حقوق زنان همچنان به تلاش های خود ادامه داده اند، ولی کمتر پاسخ لازم و مناسب دریافت کردند.

با توجه به سمت هایی که تاکنون به زنان داده شده، از جمله در هیئت وزیران، معاونت وزرا و ریاست سازمان ها، تا کنون روند قابل قبولی با در نظر گرفتن ظرفیت ها و توانمندی های زنان شکل نگرفته است. زنان توانمند و شایسته بسیاری هستند که برای تصدی این سمت ها از آنها دعوت نشده است. یعنی ما همچنان نتوانسته ایم در مسیر توسعه، از ظرفیت های انسانی زنان بهره مند شویم.

*شعار وفاق ملی، شعار اصلی دولت چهاردهم بود، آیا توجه به زنان و فرصت دادن به آنها شامل این وفاق ملی می شوند؟

در بسیاری از موارد، شرایط زنان با مردان شباهت زیادی دارد. در واقع در مورد مردان هم این شعار تحقق پیدا نکرده است. با طرح شعار وفاق انتظار می رفت، فضای مناسبی برای تصدی سمت های بالا و میانی مدیریتی برای زنان و مردان شایسته فراهم شود، اما نه تنها در مورد مردان این رخ نداده بلکه جریان محافظه کار پایه های قدرت خود را محکم تر کرده است در مورد زنان هم همین طور است.

یعنی طرح این شعارها راهگشا نبوده، هر چند تغییرهای اندکی در این زمینه رخ داده، اما در روند اجرای سیاست ها و برنامه هایی که در کنترل دولت قرار دارد، اراده ای برای این تغییر دیده نمی شود.

در مورد به کارگیری زنان در پست های کلان مدیریتی خوش بین نیستم

در این زمینه نقش معاونت امور زنان بسیار تاثیرگذار است. به نظر می رسد آنطور که انتظار می رود از این ظرفیت هم استفاده نمی شود. این معاونت می تواند در ارتقای موقعیت زنان در نهادهای تصمیم گیری در سطوح مختلف بیش از اینها اثرگذار باشد. این امید وجود دارد که به زودی شاهد تغییر روش در این عرصه هم باشیم.

*تسلط روحیه مردمحوری برای به کارگیری افراد می تواند مانعی بر سر راه پررنگ تر شدن حضور زنان در پست های کلان مدیریتی باشد؟

در این زمینه خوش بین نیستم. به نظر می رسد در همچنان بر همان پاشنه سابق می چرخد. اراده سیاسی لازم برای تغییر دیده نمی شود. با این وجود مانند امیدوارم صاحبان قدرت اقدام های لازم برای بهره برداری از ظرفیت های تغییر در جامعه، انجام دهند. 

*آقای پزشکیان در دوره انتخابات همواره بر استفاده از نیروهای کارشناس و تخصصی تاکید می کرد، به نظر شما جامعه زنان از وجود افراد متخصص خالی است؟

همان گونه که اشاره کردم، در دهه های گذشته زنان بسیار برای به دست آوردن مهارت ها و توانمندی های گوناگون تلاش کرده اند. امروز در جامعه ایرانی، زنان توانمند و شایسته بسیاری در عرصه های مختلف وجود دارند که شدت و گستره تبعیض های جنسیتی، مانع دیده شدن و به کارگرفتن آنان  در سمت های بالای تصمیم گیری و اجرا شده است.