“ترامپ در معادلات جدید جهانی”؛ یادداشتی از محسن پیرهادی

پیروزی دونالد ترامپ درانتخابات ریاست جمهوری امریکا بسیار خبر ساز بوده و تحلیل های بسیاری را به دنبال داشته است. یکی از پرچالش ترین مباحث در خصوص بازگشت ترامپ به کاخ سفید احتمال تکرار تجربه دوره قبلی ریاست جمهوری او و تلاش برای اجماع سازی مجدد جهت اعمال تحریم ها ظالمانه بیشتر علیه ملت ایران و در تنگنای اقتصادی و بین المللی قرار دادن کشورمان است،برغم این گمانه زنی ها اما دونالد ترامپ و امریکا دیگر در مقابل ایران دست برتر نخواهند داشت و به تعبیری دیگرد ترامپ و کاخ سفید دست کم به ۵ دلیل زیر دیگر توان و قدرت اعمال فشار حداکثری علیه ملت ایران را نخواهند داشت :

اول – استراتژی دیپلماتیک و منطقه ای ایران : طی ۷ سال اخیر که تحریم ها علیه کشورمان حداکثری بود،ایران با استفاده از ظرفیت منطقه ای خود به ویژه همراهی با جبهه مقاومت توانست به شیوه ای غیر مستقیم قدرت و ظرفیت خود را در منطقه به نمایش بگذارد،استراتژی موفقی که منجر به تقویت جایگاه کشورمان در عرصه بین المللی در اوج تحریم ها شد.

دوم – خودکفایی نسبی ایران با اتکا به رویکرد اقتصادی مقاومتی: طی سال های اخیر ایران به دلیل اعمال مستمر تحریم و فشارهای خارجی موفق شد با دور زدن تحریم به یک اقتصادمقاومتی و خودکفایی نسبی دست یابد و در تعامل با شرق و تقویت ارتباط با همسایگان و کشورهای منطقه توانست در بسیار از امور و زمینه ها به خودکفایی برسد ،چنان که در اوج تحریم ها طی سالهای ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱ پیشرفت های قابل توجهی را در زمینه دفاعی و تکنولوژی و… به نام خود زد.

سوم – محدود شدن دایره اثر تحریم های غرب : اگرچه اعمال تحریم های امریکا وهمراهان غربی اش مشکلات بسیاری را به اقتصاد کشور تحمیل کرد اما این تحریم ها هرگز منجر به تسلیم ملت ایران نشد و ایران در ابتکاری ویژه با استفاده از شبکه‌های غیر رسمی دامنه اثرات تحریم ها را محدود و محصورکرد، ابتکاری که حجم زیادی از تحریم ها را بلا اثر کرد،چنانچه به موازت این مهم برخی از کشورهای اروپایی نیزدر جهت رفع نیازهای خود در قالب ابزارهای مالی چون اینستکس مسیرهایی برای مبادلات تجاری با ایران را احیا کردند.

چهارم – تنزل موقعیت امریکا در نظم جدید نظام بین الملل: اگرچه در بازه زمانی سالهای ۲۰۱۷ ال ۲۰۲۱ وضعیت اقتصادی و تحریم های ایران سختگیرانه تر از هر زمانی بودو با خروج امریکا از توافق هسته ای( برجام) در سال ۲۰۱۸ شدت مضاعفی یافت اما نظم نوین جهانی و تقسیم قدرت اقتصادی بین غرب و شرق سبب شده است که میزان نفوذ امریکا در عرصه بین الملل رو به تنزل رود و تبدیل شدن چین و هند به یک قدرت اقتصادی در شرق آسیا عرصه قدرت نمایی بین المللی را بیش از پیش بر امریکا تنگ کرده است.

پنجم- طوفان الاقصی و امریکا زدایی در منطقه: یکی از سیاست های قدیمی امریکا در منطقه حمایت از رژیم صهیونیستی با هدف سلطه بر غرب آسیاست برغم این تلاش چند دهه ای امریکا،اما جهت گیری امروز منطقه آمریکازدایی را دنبال می‌کند و مصداق واضح آن هم عملیات طوفان اقصی است که در ظاهر علیه رژیم صهیونیستی است، امّا در باطن منجر به آمریکازدایی در منطقه خواهد شد و برنامه های امریکا و رژیم صهیونیستی برای ایجاد نقشه جدید در جنوب غرب آسیا را به بن بست خواهد کشاندو به نابودی اسرائیل منجر خواهد شد.