سیاست‌های دینی چین؛ از برخورد با پیروان ادیان ابراهیمی تا ترویج الحاد

به گزارش”مبلغ“- بر اساس قانون اساسی چین، شهروندان عادی از “آزادی باورهای مذهبی” برخوردار هستند و دولت به طور رسمی پنج دین را به رسمیت می شناسد: بودیسم، مسیحیت کاتولیک، اسلام، مسیحیت پروتستان و دائوئیسم (تائوئیسم).
با وجود این، مقامات چینی از نزدیک فعالیت مذهبی را کنترل می کنند. از زمانی که مرکز تحقیقاتی پیو (Pew Research Center) در سال ۲۰۰۷ شروع به ردیابی و بررسی محدودیت‌های مذهبی کرد، چین هر ساله در میان محدودترین دولت‌های جهان از این نظر قرار می‌گیرد.

در این گزارش به ۱۰ مورد از نحوه کنترل حکومت چین بر دین بر اساس داده‌های مرکز تحقیقاتی پیو اشاره می‌شود:

۱‌. چین سیاست “چینی‌سازی” را دنبال می‌کند ‌و از گروه‌های مذهبی می‌خواهد که آموزه ها، آداب و رسوم و اخلاق خود را با فرهنگ چینی هماهنگ کنند. این سیاست به ویژه بر ادیان و مذاهب به اصطلاح “خارجی”، از جمله اسلام، مسیحیت کاتولیک و پروتستانیسم، تأثیر می‌گذارد و از پیروان آنها انتظار دارد سنت‌های چینی را در اولویت قرار دهند و به دولت وفادار باشند.

۲‌. چینی‌سازی اشکال مختلفی دارد. مقامات چینی صلیب‌ها را از کلیساها حذف و گنبدها و مناره‌های مساجد را تخریب کرده‌اند تا آنها را چینی‌تر جلوه دهند. بر اساس گزارش‌ها، از کشیش‌ها و امامان خواسته‌شده‌است تا بر آموزه‌های دینی‌ای تمرکز کنند که ارزش‌های سوسیالیستی را منعکس می‌کند. مثلا حکومت می‌خواهد نسخه جدیدی از قرآن را منتشر کند که آموزه های اسلامی را با “فرهنگ چینی در دوران جدید” هماهنگ می‌کند.

۳.سیاست‌های محدودکننده چین در قبال مسلمانان، به ویژه اویغورها در استان سین کیانگ، به طور گسترده در دهه گذشته ثبت شده‌است. گروه‌های حقوق بشر چین را متهم می‌کنند که اویغورها را تحت بازداشت، نظارت و شکنجه قرار داده است. اویغورها ۴۳ درصد از مسلمانان چین را تشکیل می‌دهند.
حکومت چین این اتهامات را رد می‌کند و می‌گوید که جابجایی‌ها، اردوگاه‌ها و سایر اقدامات اجباری به منظور بهبود زندگی مسلمانان است. به عنوان مثال، مقامات چینی گفته‌اند که هدف اردوگاه‌های سین‌کیانگ ارائه آموزش‌های حرفه‌ای و مقابله با افراط‌گرایی مذهبی است.

۴. مسیحیت در چین تحت قوانین خاصی کنترل می‌شود. مسیحیان در این کشور مجازند در کلیساهای رسمی کاتولیک و پروتستان که توسط حکومت ثبت شده‌اند عبادت کنند. با این‌ حال، بسیاری از مسیحیان از این موضوع سر باز میزنند و در کلیساهای خانگی غیرمجاز عبادت می‌کنند.
از زمان روی کار آمدن شی جین پینگ، فعالیت‌های تبشیری آنلاین در چین ممنوع شده‌است. همچنین کنترل بر روی کلیساها بیشتر شده و پکن کلیساهایی که از ثبت‌نام در حکومت خودداری کرده‌اند تعطیل کرده‌است. علاوه بر این، حکومت چین برخی از رهبران مهم مسیحی را دستگیر و برخی از مسیحیان را در اردوگاه‌ها نگه ‌داری می‌کند.

۵. چین با بودیسم به ویژه بودیسم هان، که گسترده ترین شاخه در این کشور است، ملایم‌تر از مسیحیت یا اسلام رفتار می‌کند. شی جین پینگ مکررا بوداییان هان را به خاطر ادغام در باورها و شیوه های سنتی کنفوسیوس، دائوئیسم و دیگر عقاید چینی تحسین می کند.
با این حال، حکومت چین بوداییان تبتی را سرکوب می‌کند و به دلیل تخریب بناهای تاریخی بودایی تبتی از جمله صومعه ها و مجسمه ها مورد انتقاد قرار گرفته‌است.

۶. دین عامیانه و سنت‌های معنوی باستانی نقش بزرگی در چین دارند. حکومت فعالیت‌هایی را که بخشی از میراث فرهنگی چین می‌داند تشویق و از بازسازی برخی معابد مذهبی عامیانه حمایت مالی می‌کند. مردم در چین اجازه دارند فیلسوف چینی کنفوسیوس را ستایش کنند و در جشنواره‌های معبدی شرکت کنند که در آن خدایان عامیانه مانند مازو، الهه دریا پرستش می‌شوند. مقامات چین همچنین جشنواره‌های مازو را به عنوان راهی برای به دست آوردن حمایت سیاسی در تایوان برگزار می‌کند.

۷. فعالیت‌های مذهبی که خارج از پنج دین رسمی قرار می‌گیرد و مورد تایید حکومت به‌عنوان شکلی از میراث فرهنگی نیست، اغلب توسط مقامات چین در زمره «خرافات» یا «فرقه شیطانی» طبقه‌بندی می‌شود. به عنوان مثال، قوانین چین جادوگری را ممنوع کرده‌است و حکومت با اعمال مذهبی عامیانه که شامل عناصر خرافی مانند آتش زدن ترقه برای دفع ارواح شیطانی باشد، مخالف است.
همچنین برخی از گروه ها، از جمله فالون گونگ، کلیسای اتحاد و فرزندان خدا، فرقه محسوب و ممنوع شده است. حکومت متهم شده است که باورمندان فالون گونگ را دستگیر کرده و آنها را تحت شکنجه‌های سیستماتیک، مانند برداشت اعضای بدن قرار داده‌است.

۸. به طور کلی حزب حاکم کمونیست چین، آتئیسم و الحاد را ترویج می کند و شهروندان را به عدم انجام امور دینی تشویق می‌کند. ۲۸۱ میلیون چینی که به حزب کمونیست چین یا سازمان‌های جوانان وابسته به آن تعلق دارند، رسماً از شرکت در طیف وسیعی از فعالیت‌های معنوی منع شده‌اند.
با این حال، حزب کمونیست چین مشارکت گاه به گاه اعضایش در مراسم و آداب و رسوم فرهنگی را تحمل می‌کند. به عنوان مثال، بازدید از معابد هر چند وقت یکبار قابل قبول است. اما بازدید از معابد در همه روزهای مهم مذهبی یا مشورت مکرر با فالگیرها می‌تواند منجر به اخراج افراد از این حزب شود. با این وجود، برخی از اعضای حزب کمونیست چین به دین خاصی معتقدند یا اعمال دینی را به جای می‌آورند، هرچند تعداد این افراد در مقایسه با شهروندان غیر عضو کمتر است.

۹. کودکان زیر ۱۸ سال از وابستگی به هر گروه دینی در چین منع شده‌اند. همچنین برای آموزشهای معنوی از جمله مراسم مذهبی مدرسه در روزهای یکشنبه، کمپ‌های مذهبی تابستانه و شکل‌گیری گروه‌های مذهبی جوانان ممنوعیت وجود دارد. مدارس موظف به توسعه آتئیسم و باورهای غیردینی هستند و بسیاری از کودکان به سازمان‌های جوانان وابسته به حزب کمونیست چین ملحق می‌شوند که در آنجا موظف به نشان‌دادن تعهد خود به آتئیسم هستند.

۱۰. نگرش چین نسبت به دین به زمان تأسیس جمهوری خلق چین در سال ۱۹۴۹ برمی گردد. رهبران اولیه حکومت کمونیست چین دین را امری مرتبط با “امپریالیسم فرهنگی خارجی”، “فئودالیسم” و “خرافات” دانسته و آن را محکوم می‌کردند و گروه‌های مذهبی را در سراسر جهان مورد آزار و اذیت قرار می‌دادند. در طول انقلاب فرهنگی (۱۹۷۶-۱۹۶۶) مائو، رئیس حزب کمونیست چین، قول داد که “اشیاء، ایده‌ها، آداب و رسوم و عادت‌های قدیمی” را حذف کند، و گاردهای سرخ بسیاری از معابد، زیارتگاه‌ها، کلیساها و مساجد را مورد حمله قرار دادند یا ویران کردند.