| |
جمعه ۰۲ آذر ۱۴۰۳ - ۰۸:۲۸
بروزرسانی ۱ روز پیش
به گزارش خبرداغ به نقل از خبرگزاری صدا و سیما: احمد دستمالچیان دیپلمات و سفیر سابق ایران در لبنان، طرح ایجاد دو دولت در سرزمینهای اشغالی را طرحی فریبکارانه و شسکت خورده دانست و تنها راه حل مسئله فلسطین را همه پرسی با شرکت همه مردم فلسطین دانست.
برنامه جهان امروز شبکه خبر، شنبه شب یازدهم آذرماه میزبان احمد دستمالچیان دیپلمات و سفیر سابق ایران در لبنان و به صورت تلفنی با حمیدرضا دهقانی دیپلمات و سفیر سابق ایران در قطر و مصطفی نظری کارشناس مسائل رژیم صهیونیستی بود که درباره طرح همه پرسی برای حل مسئله فلسطین صحبت کردند. این گفت و گو را می خوانید:
مجری : آقای دستمالچیان شما از افرادی بودید که در تدوین این طرح نقش داشتید به ما از این طرح بگویید چه شد که این طرح برای اولین بار از سوی ایران مطرح شد؟
دستمالچیان : سال ۶۷ بود هنوز حضرت آقا رئیس جمهور بودند وزارت خارجه ماموریت پیدا کرد که این طرح را تهیه و تدوین کند .
سوال: چه کسی این ماموریت را به وزارت خارجه داد ؟
دستمالچیان : حضرت آقا که رئیس جمهور بودند، آن موقع مرحوم آقای شیخ الاسلام معاون سیاسی بودند یک کمیته تشکیل شد از کارشناسان زبده سیاسی و حقوقی که بنده مسئول تهیه و تدوین این طرح بودم طرحی که تهیه شد دو اساس بسیار مهم داشت که در لابلای فرمایشات مقام معظم رهبری هم دائم اشاره میشود یکی حق تعیین سرنوشت و دیگری بازگشت آوارگان فلسطینی بر اساس سازوکارهایی که در این طرح دیده شده است. آن طرح تهیه و در شورای عالی امنیت ملی هم تصویب شد و حضرت آقا هم به وزرت خارجه ابلاغ کردند. این طرح در ۱۶ بهمن ۱۳۹۸ مطابق با یک نوامبر ۲۰۱۹ طی نامه‌ای در سازمان ملل به ثبت رسیده و به رئیس شورای امنیت هم داده شده و آنجا هم هست یعنی این طرح چیز تازه‌ای نیست که بعضی‌ها فکر می‌کنند جدید است.
سوال : یعنی به دوران ریاست جمهوری مقام معظم رهبری برمی‌گردد ؟
دستمالچیان: بله از همان موقع این طرح ، طرح رسمی جمهوری اسلامی ایران شد و در محافل مختلف و مذاکراتی که در مقاطع مختلف با مقامات دنیا انجام شده درباره این طرح هم صحبت شده است.
سوال :یک مقدار بیشتر از این طرح به ما می‌گویید که چه ابعاد و چه جزئیاتی دارد ؟
دستمالچیان: این طرح دو پایه اساسی دارد یکی حق تعیین سرنوشت است که بر اساس میثاق‌های بین‌المللی، منشور ملل متحد و ماده‌های زیادی که الان فرصت طرح آن وجود ندارد، نوشته شده است. همچنین بر اساس حق بازگشت آوارگان فلسطینی که این هم جز مصوبات سازمان ملل است و طی ساز و کاری همه فلسطینیان که از قبل در آن سرزمین ساکن بوده‌اند شناسایی می‌شوند. اقوام و ملیت‌های یهودی مسیحی و مسلمان که فلسطینی هستند این‌ها در زیر نظر محافل بین المللی و تحت اشراف سازمان بین المللی در انتخابات شرکت می کنند. آن چیزی که مورد قبول جمهوری اسلامی است برگزاری انتخابات آزاد در کل سرزمینهای فلسطین اشغالی است نه بخشی از آن.
سوال : آقای دهقانی شما از این طرح به ما بگویید آیا شما هم در تهیه آن نقشی داشته‌اید و به دوران فعالیت شما در وزارت خارجه هم مربوط میشود ؟
دهقانی : ما در ابتدای حضورمان در وزارت خارجه در خدمت آقای دستمالچیان و همینطور مرحوم آقای شیخ الاسلام بحث فلسطین را شروع کردیم و همواره دنبال این بحث بوده‌ایم ولی در سال‌های اخیر که تاریخش را هم آقای دستمالچیان فرمودند در سال ۹۸ هنگامی که آقای دکتر امیرعبداللهیان وزیر خارجه فعلی دبیر دبیرخانه کنفرانس انتفاضه فلسطین بودند و من هم مدیر کل خاورمیانه و شمال آفریقا بودم در آنجا این طرح بر اساس فرمایشات مقام معظم رهبری به صورت نهایی تهیه شد.
سوال : یعنی سال ۱۳۹۸ ؟
دهقانی : بله و به وزارت خارجه ارسال شد وزارت خارجه هم آن را برای دفتر نمایندگی مان در نیویورک ارسال کرد و آنجا به ثبت رسید .
سوال : طرح ایران نسبت به طرح‌هایی که تا الان برای حل مسئله فلسطین مطرح شده‌است چه ویژگی‌ها و ابعاد قابل توجهی دارد؟
دهقانی: غربی‌ها برای حل مشکلی که خودشان در فلسطین ایجاد کرده‌اند همواره به دنبال این بودند که فلسطین را تقسیم کنند یعنی قطعنامه‌ای که در ۲۹ نوامبر ۱۹۴۷ به عنوان قطعنامه تقسیم یا قطعنامه شماره ۱۸۱ به تصویب رسید این بود که یک بخشی از فلسطین را به یهودی‌ها بدهند و بخشی را هم به عرب‌ها اعم از صهیونیست‌ها و مسیحی‌ها بدهند ولی ایران در آن زمان هم مخالفت کرد. ولی این طرح را اجرا نکردند و در ادامه هم اسرائیل با اشغال سرزمین فلسطین در سال ۴۸ و ۴۹ با ۷۸ درصد فلسطین و سپس در سال ۱۹۶۷ با اشغال بقیه آن سرزمین و بخش‌هایی از کشورهای سوریه و مصر تسلط خودش را از طریق قوه قهریه و اشغال نامشروع بر این سرزمین استمرار داد.
طرح ایران برای برگزاری همه پرسی در سرزمینهای اشغالی در سازمان ملل ثبت شده است.
دهقانی: جمهوری اسلامی ایران نظرش این است که آینده فلسطین متعلق به مردم فلسطین است و مردم فلسطین حق تعیین سرنوشت دارند همچنان که بقیه مردم دنیا حق تعیین سرنوشت دارند و حتی من در سال ۱۳۸۷ مقاله‌ای در مجله سیاست‌نامه خارجی منتشر کردم و توضیح دادم که قطعنامه ۱۸۱ که بر مبنای تقسیم فلسطین است می‌تواند معیاری برای همه پرسی باشد برای اینکه در همان قطعنامه آمده بود که ۵۵ درصد فلسطین متعلق به اسرائیل و ۴۵ درصد هم متعلق به فلسطین و یک منطقه‌ای تحت عنوان بیت المقدس به مدت ۱۰ سال توسط سازمان ملل اداره شود و بعد از آن با مراجعه به آراء عمومی مردم بیت المقدس، آینده بیت المقدس هم تعیین شود. من در این مقاله گفته بودم چرا فقط بیت المقدس با مراجعه عمومی تعیین تکلیف شود باید کل فلسطین با آرای عمومی تعیین تکلیف شود.
طبق طرح همه پرسی جمهوری اسلامی ایران، همه مردم فلسطین باید در تعیین سرنوشت کشورشان شرکت کنند.
دهقانی : مبنای طرح این است که مردمی که در آنجا ساکن بودند اعم از آنهایی که داخل فلسطین هستند و فلسطینی‌هایی که در طول این سالها آواره شدند بیایند و نوع حکومت خودشان را با همه پرسی تعیین کنند. در مورد یهودی‌هایی هم که در طول این سالها از شرق و غرب و از این کشور و آن کشور به فلسطین آمده‌اند هم مردم فلسطین باید تصمیم بگیرند همانطور که مقام معظم رهبری فرمودند هر تصمیمی فلسطینیان گرفتند اعم از اینکه آنجا بمانند یا بروند یا بخشی از آنها بروند بخشی بمانند. در واقع این طرح متشکل از سه بند است بند اول اینکه مردم حاضر در فلسطین در سال‌های قبل از ۱۹۱۷ که بیانیه صادر شد و آنهایی که در واقع فرزندان آنها هستند و همچنین کسانی که در طول این سالها آواره شده‌اند، برگردند. قطعنامه ۱۹۴ مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال ۱۹۴۸ هم می‌گوید آوارگان باید به سرزمین خودشان برگردند و بعد حکومتی که تشکیل شد آن حکومت راجع به این افراد هم تصمیم بگیرد این طرح بسیار دموکراتیک و قابل اجرا است و می‌تواند مبنای خیلی خوبی برای تعیین سرنوشت و آینده فلسطین به دور از هرگونه توسل به خشونت باشد.
سوال : آقای دهقانی در چند هفته گذشته بارها شاهد بودیم مقامات اروپایی و آمریکایی تاکید می‌کردند راهکار مسئله فلسطین همین طرح دو دولتی است و تشکیل کشور فلسطینی. اما این چیزی است که ۳۰ سال پیش قرار بود اتفاق بیفتد در اسلو صهیونیست‌ها با وساطت آمریکایی‌ها قبول کرده بودند به تعبیر خودشان که اجازه بدهند دولت فلسطینی هم شکل بگیرد اما این هیچ وقت عملیاتی نشد و فلسطینی‌ها هنوز از داشتن یک کشور و دولت مستقل محروم هستند چه شد که طرح دو دولتی از ۳۰ سال پیش روی کاغذ باقی مانده ؟
دهقانی : در واقع طرح دو دولت با پیدایش نامشروع این رژیم شروع شده است همان قطعنامه ۱۸۱ می‌گوید اینجا باید دو دولت باید باشد دولت فلسطینی و دولت اسرائیلی و از همان ابتدا هم دولت فلسطینی تشکیل نشد ریاکاری و دروغگویی جهان غرب است که می‌گوید ما باید به دنبال دو دولت باشیم در واقع حمایت آمریکا از اسرائیل در طرح‌هایی که این رژیم در مورد بیت المقدس ، شهرک سازی، آوارگان، دیوار حائل دارد نشان می دهد، اینجا فقط باید یک رژیم باشد آن هم رژیم صهیونیستی. این‌ها همه فریب و دروغ است.
سوال : آقای دهقانی به هر حال صهیونیست‌ها در اسلو ۳۰ سال پیش پذیرفته بودند که این طرح اجرا شود ؟
دهقانی: آن چیزی که پذیرفته بودند یک خودمختاری موقت ۵ ساله بود که آن هم اجرا نشد. در سال ۱۹۹۹ قرار بود که این کار به صورت دائمی در بیاید و راجع به اساسی‌ترین موضوعات که شاکله یک کشور را تشکیل می‌دهد صحبت شود در مورد مرزهای آن کشور ، حاکمیت آن کشور و در مورد آوارگان صحبت شود ولی هیچگاه آن مذاکرات به نتیجه نرسید. علت آن هم زیاده خواهی و ریاکاری اسرائیلی‌هابود که آمریکایی‌ها هم از آنها پشتیبانی می‌کردند و لذا طرح‌هایی که عرفات و این‌ها دنبالش بودند هیچ کدام به نتیجه نرسید.
طرح دو دولت در سر زمینهای اشغالی طرحی است که سی سال پیش مطرح شد
دهقانی: در واقع طرح دو دولت از ابتدا نادرست بود به دلیل اینکه بر مبنای حق استوار نبود اینجا جایی است که ملت فلسطین با تنوعی که داشتند با اکثریت مسلمانی که داشتند با مسیح‌هایی که داشتند با اقلیت یهودی که داشتند در صلح و صفا کنار یکدیگر زندگی می کردند. این شهر شهر سلام است شهر صلح است ولی متاسفانه بر مبنای یک تفکری که به دنبال این است که مشکلات جهان غرب را به جای دیگری صادر کند شکل گرفت. مردمانی که در آنجا با همدیگر اختلاف داشتند حتی مورد اذیت و آزار قرار گرفتند. اروپایی‌ها این‌ها را صادر کردند به این طرف و به خیال خودشان مشکل را حل کردند در حالی که فکر می‌کردند می توانند ملت فلسطین را نابو کنند طرح دو دولتی در واقع از ابتدا شکست خورده بود الان هم شکست خورده است و در آینده هم شکست خورده خواهد بود.
سوال : آقای مصطفی نظری کارشناس مسائل رژیم صهیونیستی، به نظر شما چه موانعی وجود داشت که در نهایت به رغم اینکه چند دهه از طرح دو دولتی می گذرد اما این طرح محقق نشد و فلسطینی‌ها نتوانستند یک کشور مستقل پیدا کنند؟
نظری : من ابتدائاً خدمت شما عرض کنم اصلاً قرار نیست اتفاقی مبنی بر تشکیل دولت فلسطینی در اراضی اشغالی اتفاق بیفتد و صهیونیست‌ها هم حاضر نیستند که از اشغال کامل اراضی اشغالی فلسطین اشغالی ولو یک وجب، بگذرند این طرح‌های صلحی هم که ما در تاریخ فلسطین از جمله اسلو و قبل آن کمپ دیوید شاهد بودیم این‌ها همه یک فریب است و به نظر من یک بازی هدفمند و برنامه‌ریزی شده از سوی صهیونیست‌ها است که با حمایت نظام سلطه و در راس آن آمریکایی‌ها بود و اساساً هیچ دستاوردی برای ملت مظلوم فلسطین نداشت.
در توافق اسلو رژیم صهیونیستی به کوچکترین مفاد آن هم عمل نکرد
نظری : در سال ۱۹۹۳ در توافق اسلو که بین یاسر عرفات و نخست وزیر وقت رژیم صهیونیستی انجام شد، قرار بود یک دولت فلسطینی در کنار یک دولت صهیونیستی ایجاد شود و ما شاهد بودیم آن طرح با آن فراز و نشیب‌هایی که به لحاظ تاریخی و روند حقوقی که داشت اگرچه یاسر عرفات به توافقات خودش عمل کرد اما اسرائیلی‌ها به کوچکترین مفاد این توافق عمل نکردند و حتی کار به اینجا رسید که تشکیلات خودگردان علاوه بر اینکه مقاومت و مبارزه مسلحانه را کنار گذاشت به یک عامل اجرایی صهیونیست‌ها در جلوگیری و مقابله با مقاومت فلسطین تبدیل شد.
سوال : نظر صهیونیست ها درباره طرح ایجاد یک دولت فلسطینی چیست نتانیاهو و کابینه‌اش و حتی مبارزینی که آنجا وجود دارند حاضر هستند این طرح را بپذیرند ؟ مقامات اروپایی و آمریکایی تکرار می‌کنند که راهکار همین راهکار دو دولتی است.
نظری : ما باید با این مسئله یک برخورد ایدئولوژیک داشته باشیم در اسناد بالادستی رژیم صهیونیستی مخصوصاً آن مکتوبات بنگوریون نخست وزیر اول رژیم صهیونیستی، به صراحت آمده است ما نه تنها سرزمین فلسطین را باید در تصرف خود داشته باشیم حتی باید آن بخش ایدئولوژی و راهبرد از نیل تا فرات را هم پیگیری کنیم.
سوال: یعنی این طرح با ایدئولوژی صهیونیست‌ها همخوانی ندارد ؟
نظری : بله، کلاً صهیونیست‌ها که به نظر من کل وجود و ماهیت اسرائیل یک پروژه است که با حمایت غربی‌ها و با هدف تامین منافع نظام استکبار و غرب و نظام سلطه تشکیل شده است اصلاً قرار نیست که با طرح مثلاً دو دولتی یا با صلح دائمی یا اینطور القابی که به نظر من برای مدیریت افکار عمومی وانحراف محافل صهیونیستی مطرح می شود اقدامی انجام شود. حتی ما در طوفان الاقصی هم شاهد بودیم که نتانیاهو و کابینه‌اش از توسعه شهرک‌ها در کرانه باختری و ساخت شهرک‌های صهیونیستی در نوار غزه صحبت می‌کردند و این به خوبی نشان می‌دهد این‌ها برای تشکیل دو دولت حتی در این بحران تصمیمی ندارند.
سوال : در انتهای جهان امروز خوشحال می‌شوم نظر آقای دستمالچیان در مورد این طرح صهیونیست‌ها بدانم شما در ابتدا از طرح ایران گفتید حالا این طرحی که قرار بود صهیونیست‌ها عملیاتی کنند بپذیرند و اجرا کنند ولی هیچ اتفاقی نیفتاد را چطور می‌بینید؟
دستمالچیان: اصلاً قطعنامه های ۲۴۲ و ۳۳۸ را داریم که الزام آور هستند ولی صهیونیست‌ها زیر آن زدند و قبول نکردند.
سوال: یعنی از تعهدات بین‌المللی این رژیم بوده است؟
دستمالچیان: و الزام آور یکی از دلایلی که تمام طرح‌های سازش شکست خورده به خاطر عدم تعهداتی است که رژیم صهیونیستی باید انجام می‌داده و نداده این یک و دوم اینکه وقتی به نیابت از مردم فلسطین یک تصمیمی گرفته شود سرانجامش شکست است. سوم اینکه هیچگاه بنزین و آتش کنار همدیگر نمی‌تواند قرار بگیرند. فلسطین سرزمینی اشغال شده است و اگر دولت فلسطینی هم تشکیل شود چون در بخشی از سرزمین اشغالی صهیونیست‌ها هستند این آتش همچنان ادامه خواهد داشت.
سوال : یعنی مشکل اصلی همچنان وجود خواهد داشت ؟
دستمالچیان : بله، مشکل از بین نخواهد رفت من معتقدم اگر گفتمانی با روشنفکران غرب انجام شود و اگر این حق تعیین سرنوشت را برای مردم فلسطین قائل نشویم همیشه این بحران خواهد بود ماهیت صهیونیست‌ها نژادپرستی است ماهیتی است که بر اساس ایدئولوژیش هیچکس را جز خودشان قبول ندارند. ماهیتش اشغالگری است و وقتی اشغالگری هست مقاومت باقی خواهد ماند. به نظرم تا حق تعیین سرنوشت همانطور که در طرح جمهوری اسلامی ایران آمده است به مردم فلسطین داده نشود این مشکل باقی می‌ماند.
سوال : در آخرین نظرسنجی که انجام شده است چه در کرانه باختری و چه در نوار غزه مجموعاً بیش از ۸۰ درصد فلسطینیان موافق طرح دو دولتی نیستند یعنی شما می‌گویید حتی اگر اجرا شود چون مردم فلسطین مشکل اصلی شان را اشغالگری صهیونیست‌ها می‌دانند بازهم اختلاف وجود دارد؟
دستمالچیان : سرزمینشان اشغال است در آن بخشی که صهیونیست‌ها می‌مانند باز سرزمین آنهاست کلید خانه‌شان هنوز در دستشان است سند خانه‌شان در دستشان است چگونه می‌توانند از این ها صرف نظر کنند و یک عده اشغالگر در کنار آنها باشند پس طرح دو دولت بدون اساس منطقی، عقلی است.
