| |
پنجشنبه ۰۱ آذر ۱۴۰۳ - ۲۳:۲۶
بروزرسانی ۱ روز پیش
به گزارش خبرداغ ، رسول سلیمی: سید حسن نصرالله، رهبر حزب‌الله لبنان روز جمعه سکوت خود را شکست و به جنگ اسرائیل در غزه پس از حمله غافلگیرانه حماس در ۷ اکتبر واکنش نشان داد. سخنرانی رهبر حزب الله لبنان از آنجا اهمیت داشت که روزنامه صهیونیستی اسرائیل هیوم به نقل از کاخ سفید اعلام کرد: منتظر سخنان فردای نصرالله می‌مانیم و پیام ما به او و طرف‌های دیگر آن است که نباید جنگ گسترش یابد.
این در حالی است که «جان کربی» هماهنگ‌کننده ارتباطات راهبردی در شورای امنیت ملی کاخ سفید در واکنش به سخنرانی روز جمعه دبیرکل حزب‌الله لبنان اعلام کرده بود که پیام ما به سید حسن نصرالله این است که درگیری در منطقه گسترش نیابد. رویترز نیز به‌نقل از سخنگوی کاخ سفید نوشت: ایالات متحده نمی‌خواهد شاهد گسترش درگیری در لبنان باشد.
در این میان برخی کاربران شبکه‌های اجتماعی در داخل ایران، فراتر از واقعیت‌های معادله جنگ اسرائیل و فلسطین، سخنرانی سید حسن نصرالله را آغازی برای اعلام حمله حزب‌الله به اسرائیل ارزیابی کرده بودند. این در حالی بود که استراتژی حزب‌الله در امتداد استراتژی ایران، نه ورود مستقیم به جنگ با اسرائیل بلکه حملات کنترل شده برای تضعیف توان ارتش اسرائیل و کاهش فشار به حماس بود که طی روزهای اخیر از سوی انصارالله و مقاومت عراق نیز پیگیری شده بود.
چه آنکه سید حسن نصرالله در این سخنرانی تلویزیونی از حملات حماس به اسرائیل در ۷ اکتبر به‌عنوان یک موفقیت بزرگ یادکرد و گفت که اسرائیل ضعیف‌تر از تارعنکبوت است، اما هرگونه دخالت حزب‌الله یا ایران در این عملیات را رد کرد. این سخنرانی چهار نکته مهم را به دنبال داشت که نشان‌دهنده استمرار تاکتیک حزب‌الله در امتداد راهبرد تضعیف اسرائیل از سوی ایران است:
۱. ایران در عملیات حماس دخالتی ندارد
سید حسن نصرالله گفت که عملیات حماس در ۷ اکتبر که منجر به کشته‌شدن ۱۴۰۰ اسرائیلی شد، مخفیانه برنامه‌ریزی‌شده بود و حتی سایر جناح‌های فلسطینی نیز از آن بی‌اطلاع بودند، چه رسد به بازیگران بین‌المللی یعنی ایران و حزب‌الله. او گفت: «موفقیت این عملیات متأثر از مخفی‌کاری آن بود.
او تأکید کرد که «این یک عملیات صددرصد فلسطینی بود که توسط فلسطینیان برای ارمان فلسطین برنامه‌ریزی و اجرا شد و هیچ ارتباطی با مسائل بین‌المللی یا منطقه‌ای ندارد.» در نگاه رهبر حزب‌الله تفکیک قابل‌توجهی بین جنگ غزه و مسائل مهم منطقه‌ای از جمله طرح صلح یمن و صلح ایران و عربستان است.
۲. درخواست آتش بس و توافق برای تبادل زندانیان
سید حسن نصرالله گفت که توقف حملات به غزه می‌تواند از یک جنگ منطقه‌ای جلوگیری کند و هدف اولیه اسرائیل برای ازبین‌بردن حماس را به تمسخر گرفت. رهبر حزب‌الله با یادآوری ادعاهای امریکا و اسرائیل برای ازمیان‌بردن حزب‌الله لبنان، از ماندگاری حماس در فلسطین سخن گفت.
چه آنکه درخواست سید حسن نصرالله برای تبادل زندانیان فلسطینی با گروگان‌های اسرائیلی، آغازی برای آتش‌بس و پیگیری مذاکرات صلح بود که با واکنش نتانیاهو مواجه شد. نخست‌وزیر اسرائیل بدون تضمین درباره توقف حملات به غزه، هر گونه آتش «موقت» را منوط به آزادی یک‌طرفه گروگان‌های اسرائیلی نزد حماس کرده بود.
۳. درخواست از کشورهای منطقه برای تحریم و تعلیق تجارت با اسرائیل
وی از کشورهای عربی و منطقه خواست تا موضع سختگیرانه تری در قبال اسرائیل اتخاذ کنند و خواستار محاصره کامل اقتصادی این کشور از جمله غذا و نفت شد. سید حسن نصرالله گفت «شما باید برای متوقف کردن تجاوز اسرائیل علیه غزه تلاش کنید برای محکوم کردن کافی نیست.» بلکه «روابط را قطع کنید و سفیران را فرا بخوانید.» وی افزود که صادرات به اسرائیل باید متوقف شود و کشورهای عربی باید برای باز کردن کامل گذرگاه رفح تلاش کنند. پیش از این، شیلی، اردن و بحرین سفرای خود را از اسرائیل فراخوانده بودند.
۴. همه گزینه‌ها در جبهه لبنان و اسرائیل روی میز است
سید حسن نصرالله گفت که همه گزینه‌ها در جبهه لبنان باز است و افزود که وضعیت می‌تواند "در هر زمان" از نظر نظامی تشدید شود. نصرالله گفت: تحولات جبهه لبنان به دو چیز بستگی دارد: «روند وقایع غزه و رفتار دشمن با لبنان» او تأکید کرد: «همه گزینه‌ها در جبهه لبنان ما باز است» و افزود: «ما به دشمنی که ممکن است به فکر حمله به لبنان یا انجام یک عملیات پیشگیرانه باشد، می‌گوییم که این بزرگ‌ترین حماقت خواهد بود.»
این موضع‌گیری سید حسن نصرالله مهم‌ترین فراز از سخنرانی او بود که تحلیلگران منتظر آن بودند. حمله حزب‌الله به اسرائیل تابع رفتار اسرائیل در برابر لبنان و غزه است. ناظران سیاسی معتقدند «جنگ محدود» تاکتیک حزب‌الله در مرزهای اسرائیل در هفته‌های قبل بوده و اگر اسرائیل تصمیمی برای حمله به لبنان نداشته باشد، اجماع سیاسی ملی در لبنان برای پشتیبانی از حزب‌الله باهدف حمله تمام‌عیار علیه اسرائیل حاصل نخواهد شد و جنگ بدون سرایت به داخل لبنان در مرز جریان خواهد داشت. موضوعی که با مرور اظهارات مقامات امریکا و اسرائیل می‌توان انتظار داشت، اسرائیل نیز توان درگیری همزمان در دو جبهه نبرد را ندارد.
«سیاست ابهام» حزب‌الله چگونه عمل می کند؟
سخنرانی رهبر حزب‌الله در حالی انجام شد که لبنان بیش از یک سال است که درگیر منازعه‌ای داخلی برای تعیین رئیس‌جمهور است. همچنین از سال ۲۰۱۹، این کشور در معرض بحران اقتصادی است که بانک جهانی آن را یکی از بدترین بحران‌های تاریخ مدرن توصیف کرده است. این کشور هنوز اصلاحات ساختاری و مالی حیاتی موردنیاز برای گشایش سه میلیارد دلار کمک از صندوق بین‌المللی پول را اجرا نکرده است.
دو عامل اقتصاد و سیاست در لبنان متغیرهای مداخله‌گری است که هر گونه تصمیم برای ورود لبنان به جنگ با اسرائیل را تحت‌تأثیر ضرورت اجماع سیاسی در داخل لبنان قرار می‌دهد. از سوی دیگر حزب‌الله به دلیل وفاداری به آرمان آزادی فلسطین و قدس، اگرچه همچون ایران از حمله حماس به اسرائیل بی‌اطلاع بوده، اما استمرار در حملات حزب‌الله به اسرائیل نشان می‌دهد، جنگ حزب الله در جبهه شمال اسرائیل، از همان ابتدا در حالی آغاز شده که می‌توان انتقال یک‌سوم ارتش اسرائیل به مرزهای لبنان را تلاش موفق حزب‌الله در پراکندگی توان ارتش اسرائیل از غزه و کاهش فشار به حماس، ارزیابی کرد. مسیری که انصارالله و مقاومت عراق نیز برای معطوف کردن ارتش امریکا از اسرائیل به خارج از مرزهای فلسطین دنبال می کنند.
به عبارت دیگر، سید حسن نصرالله با تهدید امریکا ، کوشش کرد در ادامه سیاست ابهام در کنش، نوعی بازدارندگی با هدف آتش بس در غزه را دنبال کند. ابهامی که با دور نگهداشتن کشورهای لبنان و ایران از جنگ، سرنوشت حمله حماس به اسرائیل را منحصر به تلاش مبارزان فلسطینی برای بازپس گیری سرزمین های اشغالی خواهد نمود و همزمان نگرانی امریکا و اسرائیل از توسعه جنگ در خاورمیانه را حفظ خواهد کرد.
