VAR به زودی به لیگ برتر می‌رسد؟!

به گزارش خبرداغ به نقل از  ایلنا، فوتبال به عنوان پرطرفدارترین و البته پرهزینه‌ترین رشته ورزشی در سراسر دنیا همیشه از بعضی جهات زیر ذره بین اهالی این رشته ورزشی و کارشناسان و علاقه‌مندانش بوده و یکی از مواردی که همیشه در این خصوص محل بحث و جدل بوده داوری و اشتباهات مربوط به آن است که طبعاً مثل هر امر دیگری که در آن به واسطه تصمیمات انسانی رقم می‌خورد، اشتباه و خطای انسانی هم جزو لاینفک آن است و اگرچه همیشه سعی در ارتقای سطح داوری فوتبال و کاهش این اشتباهات بوده است ولی رسیدن آن به صفر امری محال به نظر می‌رسید و هنوز هم این چنین است. در چند دهه اخیر و حتی پیش از آن مبحث ورود تکنولوژی به تصمیمات داوران مسابقه فوتبال همواره محل بحث سران نهادهای بین المللی تصمیم گیرنده این رشته ورزشی بوده و سپ بلاتر، رییس پیشین فیفا با این موضوع مخالفتی جدی داشته و تا روز پایان فعالیتش نسبت به آن مقاومت کرد ولی با تغییر ریاست فیفا و نشستن اینفانتینو بر مسند فیفا این شرایط تغییر کرد و استفاده از تکنولوژی سرعت بیشتری گرفت و پس از استفاده از مواردی از جمله تکنولوژی خط دروازه، از حدود ۶ سال قبل بود که بحث کمک داور ویدیویی یا همان VAR مطرح شد و امروزه گسترش زیادی در فوتبال دنیا پیدا کرده است. 

تاریخچه VAR

استفاده از تکنولوژی کمک داور ویدیویی از سال ۲۰۱۶ در فیفا مطرح شد و نسخه‌های آزمایشی آن در چند دیدار به شکل غیر رسمی مورد استفاده قرار گرفت و نواقص آن برطرف شد و آماده استفاده در دیدارهای رسمی شد و اولین کشوری که برای استفاده از آن پیش قدم شد استرالیا بود. 

در تاریخ ۷ آوریل ۲۰۱۷، استرالیا در هفته ۲۶ ای-لیگ و در بازی دو تیم ملبورن سیتی و آدلاید یونایتد، در استادیوم ای ای ام آی پارک به عنوان اولین کشور در بالاترین سطح لیگ باشگاهی از کمک داور ویدیوئی استفاده کرد.

در تاریخ ۳ مارس ۲۰۱۸، هیئت بین‌المللی فوتبال در یکصد و سی و دومین کنفرانس سالانه عمومی، استفاده از کمک داور ویدئویی را با هدف کاهش اشتباهات انسانی تأثیرگذار در نتیجه بازی با فلسفه «تأثیر حداکثری-دخالت حداقلی» به اتفاق آراء تصویب کرد.

این تکنولوژی به صورت گسترده در جام جهانی ۲۰۱۸ در روسیه به صورت رسمی مورد استفاده قرار گرفت و تاثیر خود را هم روی نتایج تیم‌ها گذاشت به طوری که دو تیم کرواسی و فرانسه در مسیر رسیدن به فینال از این تکنولوژی سود بردند و اگر این سیستم استفاده نمی‌شد اشتباهات داوری در مراحل پیش از فینال مانع صعود هردو تیم می‌شد و سرنوشت قهرمانی و نایب قهرمانی این مسابقات به کلی تغییر می‌کرد. 

از فصل ۲۰۱۸-۲۰۱۹ هم لیگ جزیره اقدام به استفاده از VAR کرد و پس از آن به مرور این تکنولوژی پایش را به سایر کشورهای صاحب فوتبال باز کرد و امروزه چند سالی می‌شود که در مسابقات بین المللی استفاده از آن اجباری شده و به زودی در مسابقات داخلی تمام کشورهای عضو فیفا در لیگ‌هایی با مجوز حرفه‌ای هم تبدیل به یک قانون خواهد شد. 

VAR در ایران 

بحث ورود این تکنولوژی به فوتبال ایران چند سالی است که مطرح شده ولی هربار در حد صحبت و وعده و وعید بوده و چندان در مقام عمل اتفاقی که نشان از عزم جدی برای راه اندازی زیرساخت‌های مربوط به این موضوع داشته باشد دیده نشده است. 

فوتبال ایران از لحاظ مخاطب و اهمیت آن برای علاقه‌مندانش در دنیا جزو برترین هاست ولی سطح پیشرفت آن اصلاً با این موضوع قابل مقایسه نیست. از سوی دیگر میزان اشتباهات تاثیرگذار داوری در فوتبال ایران اختلاف زیادی با استاندارد جهانی دارد و این موضوع و تاثیر شدید آن روی نتایج مسابقات این رشته ورزشی را به محل مناقشه اهالی و دست‌اندرکاران فوتبال در تیم‌های مختلف و به دنبال آن جامعه طرفداران آن که بخش مهمی از مردم ایران را شامل می‌شوند کرده است و بعضاً این اختلافات اتفاقات ناخوشایندی را در فضای فوتبال ایران رقم زده است. اگرچه تمام مشکلات هوادارای در فوتبال ایران به اشتباهات داوری خلاصه نمی‌شود ولی با ورود تکنولوژی و کاهش اشتباهات داوری این موضوع تا حد زیادی رفع و رجوع خواهد شد. 

ورود VAR به ایران بعد از جام جهانی ۲۰۱۸ برای اولین بار مطرح شد و در خصوص آن صحبت شد و از آن روز به بعد تا امروز که دل آستانه جام جهانی ۲۰۲۲ هستیم با وجود گذشت ۴ سال هنوز اقدام جدی در خصوص آن صورت نگرفته است. هزینه‌ی بالای ورود این تکنولوژی و لزوم یکپارچگی برگزاری مسابقات که مورد تاکید فیفا بوده و اجازه این را نمی‌دهد که از یک سیستم در برخی مسابقات یک تورنمنت استفاده و در برخی دیگر استفاده نشود و البته ضعف زیرساختی خیلی از ورزشگاه‌های لیگ برتری مانع بزرگی بر سر راه ورود این سیستم به ایران بوده و البته این موضوع روی ضعف مدیریت در فوتبال کشور در این خصوص سرپوش نمی‌گذارد. 

برای اولین بار و با توجه به قوانین سخت‌گیرانه AFC قرار بود در بازی ایران مقابل کره جنوبی در ورزشگاه آزادی این سیستم مورد استفاده قرار بگیرد و لوازم و تجهیزات مربوط به آن هم وارد و در ورزشگاه آزادی نصب شد ولی به دلیل اینکه برخی نقایص باعث شد تاییدیه فیفا برای آن صادر نشود مورد استفاده قرار نگرفت و به صورت آفلاین از آن بهره برداری شد که یعنی عملاً وجود خارجی نداشته است. 

البته ورود همین سیستم و شرکتی که فدراسیون فوتبال با آن قرارداد امضا کرد خودش تبدیل به موضوعی جنجالی شد که یکی از موارد اصلی منجر به عزل عزیزی خادم از ریاست فدراسیون فوتبال همین موضوع بود و سیستمی که مورد استفاده قرار نگرفت یک رییس فدراسیون را برکنار کرد. 

باشگاه سپاهان اصفهان که از باشگاه‌های پیشرو در موارد متعدد مدیریت ورزشی روز دنیا بوده است در این مورد هم پیش قدم شد و فصل گذشته با همکاری شرکت‌های داخلی سیستم آن را در ورزشگاه نقش جهان راه‌اندازی کرد و در بازی با فجر سپاسی در فصل گذشته برای اولین بار به صورت آفلاین مورد بهره‌برداری قرار گرفت و آزمایش‌های آن مثبت بود. سپاهانی‌ها اعلام آمادگی کردند تا ورزشگاه نقش جهان با این تکنولوژی میزبان رقابت‌های ملی باشد‌.

این دو مورد تنها موارد استفاده از کمک داور ویدیویی در فوتبال ایران تا به امروز بوده که آن هم به صورت آفلاین بوده است و با توجه به قوانینی که گفته شد و البته نبود عزم جدی در مدیریت فوتبال ایران به نظر می‌رسید ورود VAR به مسابقات لیگ برتر به این زودی‌ها اتفاق نیافتد و مثل همیشه باید منتظر قوانین سخت‌گیرانه مراجع بین المللی و البته محرومیت‌های سنگین فوتبال ایران باشیم تا شاید پس از آن مسئولین فکری برای این موضوع داشته باشند ولی وزیر ورزش و جوانان امروز وعده جذابی در این خصوص داده است که اگر عملی شود اتفاق بزرگی خواهد بود. 

سجادی: VAR از نیم فصل دوم به لیگ برتر می‌آید

وزیر ورزش و جوانان در صحبت‌های اخیر خود وعده ورود این تکنولوژی از نیم فصل دوم مسابقات لیگ برتر بیست و دوم را داده است. 

سجادی در این خصوص گفت: ماجدی به من گفت که چند شرکت خوب که می‌توانند تکنولوژی VAR را پیاده کنند، پیدا شده‌اند. باید شرکت‌ها را بررسی و انتخاب کنیم و اگر توافقات صورت بگیرد و مشکلی نباشد ما از نیمه دوم فصل جاری می‌توانیم از VAR استفاده کنیم.

اتفاقی که اگر عملی شود اتفاق بزرگ و مهمی در فوتبال ایران خواهد بود. اگرچه تا کنون وعده های عملی نشده در این خصوص از سوی مسئولان مختلف به دفعات شنیده شده ولی هیچکدام رنگ عمل به خود ندیدند باید دید این بار که شخص وزیر ورزش در مورد آن اظهار نظر کرده است شاهد عملی شدن این موضوع مهم خواهیم بود یا بازهم در موعد وعده داده شده بهانه‌هایی جای عمل به این وعده را خواهد گرفت.