درباره دو گروهی که به اظهارات شیخ‌الفقها ظلم کردند

به گزارش خبرداغ به نقل از روزنامه رسالت  ، حضرت آیت‌الله صافی گلپایگانی، ۳۰ام مهرماه در دیدار با رئیس مجلس، ضمن ابراز نگرانی از وضعیت اقتصادی فرمودند: «باید با تمام کشورهای دنیا با عزت و اقتدار رابطه داشته باشیم. اینکصه با بسیاری از کشورها قهر باشیم صحیح نیست و به ضرر مردم عزیزمان است». دو گروه متاسفانه به این اظهارنظر سنجیده و عالمانه‌ آیت‌الله، ظلم کردند: از یک سو آن‌ها که برای سوء استفاده از این نظریه، قید «عزت و اقتدار» را از فرمایشات ایشان حذف کردند و عبارت «تمام کشورهای دنیا» را پررنگ کردند؛ گویی نظر ایشان آن است که با آمریکا و رژیم صهیونیستی نیز باید ارتباط تجاری بی قید و شرط داشت! 
و از سوی دیگر، آن‌ها که نادانسته و به غلط، آیت‌الله را حامی نظریه‌ «اقتصاد برون‌زا» معرفی کردند و با ایشان به مخالفت برخاستند. نگارنده در این یادداشت توضیح خواهد داد که چرا، این فرمایشات آیت‌الله صافی حکیمانه و برای اقتصاد راهگشاست و دو گروهی که به اظهارات ایشان ظلم کردند؛ چگونه سهواً یا عامدانه دچار کج‌فهمی شدند.  
• سانسور عزت و اقتدار
مرجعیت معمولاً بر اساس مبانی اسلامی، حکم کلی صادر می‌کنند و تشخیص مصادیق را بر عهده‌ متخصصان یا مقلدان می‌گذارند. در عبارتی که از آیت‌الله صافی نقل شد نیز همین مسئله مشهود است. ایشان تاکید دارند که رابطه با همه‌ کشورها باید بر اساس «عزت و اقتدار» باشد. طبعاً ممکن است رفتار یا گفتار یک سیاستمدار ایرانی با سیاستمداران سایر کشورها، پشت درب‌های بسته انجام شود بنابراین بر سیاستمداران واجب و لازم است که اصول کلی را از مرجعیت بیاموزند و بر اساس همان اصول اسلامی در ریز و جزئیات تصمیمات، اظهارات و امضاهایشان عمل کنند. برای مثال بسیار روشن است که اگر کسی از حضرت آیت‌الله صافی درباره‌ ارتباط با رژیم صهیونیستی، سوال بپرسد حتماً ایشان مخالفت خواهند کرد. اساساً مرجعیت شیعه، کشوری به نام اسرائیل را به رسمیت نمی‌شناسد که حالا غرب‌گرایان بتوانند از جمله‌ «باید با تمام کشورهای دنیا با عزت و اقتدار رابطه داشته باشیم»، این‌طور برداشت کنند که رژیم صهیونیستی نیز یکی از آن کشورهاست!
•ذلت‌پذیر؛ منفور مرجعیت
روشن است سیاستمدار ذلت‌پذیر، نزد مرجعیت منفور است. مگر آن‌سوی «عزت و اقتدار»، ذلت نیست!؟ بنابراین اگر کسی در مورد توافق برجام که «مکانیزم ماشه»، یکی از بخش‌های تاسف‌برانگیز آن بود، از مراجع بزرگوار سوال کند و بگوید که نماینده جمهوری اسلامی، قراردادی را پذیرفته که طرف مقابل می‌تواند هر گاه خواست، زیرش بزند و از دست ما نیز کاری بر نمی‌آید، ایشان در مورد چنین سیاستمداری چه حکم می‌کنند!؟ اگر از مراجع معظم نظرشان را در مورد سیاستمداری که از طرف ملت ایران برای مذاکره رفته ولی حتی متن توافق و ضمایم را خوب نخوانده و نمی‌داند در این متن چهار بار واژه‌ «تعلیق» آمده و همین واژه و مکانیزم ماشه، مقدمه را برای خروج آمریکا از برجام در سال 1397 فراهم کرد و به معیشت مردم ضربه زد بپرسند، آیا برای چنین سیاست‌مداری «احسنت» خواهند گفت!؟ بدیهی است که چنین نیست. بنابراین جریان غرب‌بسنده، که «عزت و اقتدار» جایگاهی در عملکردشان ندارد، حق مصادره به مطلوب نظریه‌ اقتصادی آیت‌الله صافی را ندارند.
•آن‌ها که قهر کردند
خصوصاً که به نظر می‌رسد همین جریان غرب‌گرای «غرب‌بسنده»، برای اینکه چند کشور استکباری ناراحت نشوند،  همین توصیه تعامل با دنیا را در هشت سال گذشته کنار گذاشته  و عملاً زمینه‌ «قهر» آنها و ایران را فراهم آوردند. مثلاً قرارداد 25 ساله با چین را امضا کردند اما وقتی پای برجام به میان آمد، چنان سایر کشورها را نادیده گرفتند که عملاً امکان استفاده از سایر ظرفیت‌ها در اقتصاد بین‌الملل از بین رفت. در حالی مردم را در سختی نگه‌داشتند که می‌شد به کمک ابزار تهاتر –که امروز 30 درصد تجارت خارجی دنیا در آن بستر است- نیازهای مردم را به راحتی فراهم کنند، نفت بفروشند، زیرساخت‌ها را تقویت کنند و اقتصاد کشور را بسیار بهتر از آنچه دیدیم اداره کنند. اما چرا چنین نکردند!؟ چون در جنگ تجاری بین چین و آمریکا، برای اینکه مبادا آمریکایی‌ها ناراحت شوند، زمینه‌ی قهر ارادی با چین را فراهم آوردند و ظرفیت‌های کشورهای غیر غربی را نادیده انگاشتند. بنابراین «غرب‌بسندگان» که با نادیده گرفتن سایر کشورهای دنیا، زمینه‌ انزوای اقتصادی اختیاری کشورمان را فراهم آوردند، خود مصداق اصلی کسانی هستند که به تعبیر حضرت آیت‌الله، «با کشورهای دنیا قهر کردند».
•همراهی مرجعیت با ولایت
در مقابل، آن‌ها که با کج‌فهمی تصور کردند این عبارات به معنای ارتباط با آمریکا و کشورهای استکباری است و می‌تواند زمینه‌ساز ایجاد «اقتصاد برون‌زا» باشد نیز ره به خطا بردند؛ چرا که اولاً به قید «عزت و اقتدار» توجه نکردند و در ثانی پنداشتند که رابطه‌ تجاری داشتن با کشورهای دنیا، با «اقتصاد درون‌زا و برون‌گرا» منافات دارد؛ در حالی که چنین نیست. این گروه به اشتباه نظر آیت‌الله صافی(حفظه‌الله) را در مقابل نظر رهبر معظم انقلاب قرار دادند. فرمایش آیت‌الله صافی در صدر این یادداشت، همان حرف رهبر انقلاب در نخستین دیدار با دولت سیزدهم است که فرمودند: «حدود دویست و خرده‌ای کشور در دنیا هست؛ ما بنا نداریم با تعداد خیلی معدودی، با یکی دو کشور ارتباط داشته باشیم، با بعضی‌ها هم امکانش شاید نیست امّا با اکثر اینها امکان ارتباطات خوب و روان وجود دارد». عبارت «با بعضی‌ها هم امکانش نیست» در این فرمایشات، همان کشورهایی هستند که فعلا قید «عزت و اقتدار» در فرمایش آیت‌الله صافی، مانع ارتباط گسترده‌ ما و آن‌ها شده است. به محض آنکه عزت و اقتدار ما را بپذیرند، راه برای تعاملات تجاری گسترده باز خواهد بود. بنابراین نه تنها مرجعیت در مقابل ولایت فقیه نیستند، بلکه همراهی با رهبری و حمایت از ایشان  به خوبی مشهود است.

علی شعبانی