| |
جمعه ۰۲ آذر ۱۴۰۳ - ۰۴:۱۰
بروزرسانی ۱ روز پیش
به گزارش خبرداغ، نادر انتصار در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، در مروری بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در سال گذشته در پاسخ به این سوال که ایران در تاریخ ۲۸ اردیبهشت ۱۳۹۸، یکسال پس از خروج یکجانبه ایالات متحده آمریکا از توافق هسته‌ای و در واکنش به آنچه تهران عدم پایبندی اروپا به تعهداتش در برجام و همچنین ۱۱ تعهد پس از خروج واشنگتن از برجام نامید اعلام کرد که در چهارچوب بند ۳۶ برجام به مرور تعهدت خود را کاهش داده و در هر مرحله نیز ۶۰ روز به طرف‌های دیگر این توافق زمان خواهد داد تا در صورت عمل به تعهداتشان، ایران هم به کلیه تعهدات خود بازگردد. امروز و با اعمال پنچ گام از سوی ایران؛ این تصمیم را چگونه ارزیابی می‌کنید، گفت: این تصمیم درست بود گرچه باید در زمان خروج آمریکا از برجام گرفته می‌شد. شاید ایران امید داشت که اروپا به تعهدهای خود در برجام متعهد خواهد ماند که البته این برداشت درستی نبود و ایران باید درک می‌کرد که برجام بدون آمریکا دوام نمی‌آورد. با اعمال پنچ گام از سوی ایران دیگر راستش قدمی نیست که ایران بتواند بردارد و قدم دیگر به خروج کامل از برجام منتهی خواهد شد.
کشورهای حاشیه خلیج فارس امنیت را در باقی ماندن زیر پرچم آمریکا می‌دانند
وی در پاسخ به این سوال که رئیس‌جمهور در مجمع عمومی سازمان ملل متحد از طرحی با عنوان «پویش صلح هرمز» سخن گفتند؛ این طرح که با هدف ایجاد همکاری‌های منطقه‌ای طراحی شده است برای سران کشورهای حاشیه خلیج فارس ارسال شد که حداقل تاکنون نتوانسته توفیقی در ایجاد همکاری مدنظر تهران کسب کند؛ آیا این پویش در زمان درستی مطرح شد و علت عدم موفقیت آن چیست، نیز گفت: مطرح کردن طرح «پویش صلح هرمز» در مجمع عمومی سازمان ملل متحد مفید بود؛ ولی متأسفانه کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس برداشت متفاوتی از امنیت با ایران دارند یعنی آنها امنیت و ثبات خود را در باقی ماندن زیر پرچم آمریکا و در چارچوب امنیتی همکاری با آمریکا حساب می‌کنند. لذا تا زمانی که آمریکا پشیتبان رژیم‌های عربستان، امارات، بحرین و غیره است، آنها به ایجاد تشکیل چارچوب امنیت منطقه‌ای که ایران در آن نقش داشته باشد علاقه نشان نخواهند داد و لذا طرح «پویش صلح هرمز» هم تاکنون در میان رهبران این کشورها خریدار نداشته است.
آمریکا از ایران می‌خواهد که کاملا تسلیم تمام خواسته‌های دولت ترامپ شود
این استاد علوم سیاسی دانشگاه آلابامای جنوبی همچنین در پاسخ به این سوال که در طول سالی که پشت سر گذاشتیم شاهد بودیم که با افزایش سطح تنش در منطقه، برخی کشورها سعی کردند تا با تلاش میان تهران و واشنگتن از تنش موجود بکاهند؛ در این میان شاید بتوان تلاش «آبه شینزو»، نخست وزیر ژاپن را از جمله مهمترین این اقدامات نامید که البته به نتیجه نرسید؛ ارزیابی شما از اقدامات از این دست چیست و آیا با توجه به شرایط موجود باز هم می‌توان به تلاش بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای در این حوزه امیدوار بود، گفت: میانجیگری میان تهران و واشنگتن سال‌ها است که ادامه دارد. این میانجی‌گری‌ها زمانی نتیجه مثبت می‌دهد که دو طرف مایل به بهبود جدی روابط با یکدیگر باشند. در زمان کنونی که آمریکا از ایران می‌خواهد که کاملا تسلیم تمام خواسته‌های دولت ترامپ شود و گفت‌وگو با ایران را از چارچوب «برنده-بازنده» نگاه می‌کند، نمی‌توان امیدی به تلاش بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای در این حوزه داشته باشیم، گرچه در شرایط خاصی میانجیگری بین تهران و واشنگتن ادامه پیدا خواهد کرد.
ترکش‌های ترور سردار سلیمانی تا مدتی در فضای خاورمیانه وجود خواهد داشت
وی در پاسخ به این سوال که از دیگر تحولات مهم رخ داده در سال ۹۸ می‌توان به ترور فرمانده سپاه قدس ایران، سردار قاسم سلیمانی اشاره کرد؛ اقدامی که شاید حتی با توجه به سابقه تصمیم‌های پیشین رئیس‌جمهور آمریکا کمی غیرمنتظره بوده و البته واکنش‌های وسیعی را به همراه داشت و مجددا منطقه را آماده بروز انفجار کرد؛ این اقدام ایالات متحده و واکنش‌های بعد آن را با اشاره به نامه‌ای که از سوی این کشور بعد از این اقدام برای تهران ارسال شد چگونه ارزیابی می‌کنید؟ آیا ترکش‌های این عمل همچنان در فضای خاورمیانه وجود خواهد داشت، گفت: ترکش‌های ترور سردار قاسم سلیمانی تا مدتی در فضای خاورمیانه وجود خواهد داشت. گرچه متن کامل نامه‌ای که از آمریکا بعد از ترور سردار سلیمانی به ایران فرستاده شد در دسترس عموم نیست ولی برخی از نشریات آمریکا به لحن بسیار توهین‌آمیز و مغایر رسوم دیپلماتیک این نامه اشاره کرده‌اند و وزیر خارجه ایران آقای ظریف نیز در مصاحبه‌هایی که با خبرنگاران آمریکایی داشته‌اند این را تایید کردند. این نوع رفتار نشانه آن است که دولت کنونی آمریکا درس درستی را یاد نگرفته است و همچنان رفتاری نوکروار با ایران خواهد داشت.
قرار گرفتن در لیست سیاه FATF ایران را در انزوای سیاسی فرو می‌برد
انتصار در پاسخ به این سوال که مساله تصویب لوایحFATF را می‌توان به عنوان یکی از چالش‌های فنی مهم جمهوری اسلامی ایران در سال ۹۸ نام برد که البته در فضای کشور به چالشی سیاسی بدل شد و در نهایت نیز با فراز و فرودهای فراوان، تهران در آخرین اجلاس گروه ویژه اقدام مالی به لیست سیاه بازگشت؛ اساسا سیاسی شدن این مساله فنی چقدر به روند بررسی آن در داخل کشور ضربه زد و تبعات بازگشت ایران به لیست سیاه چه تاثیری بر اقتصاد و حتی سیاست ایران خواهد داشت، نیز گفت: در شرایط کنونی که بانک‌ها و نهادهای مطرح مالی جهان ایران را تحریم کرده‌اند یعنی از ترس آمریکا رابطه معمولی خود با ایران را قطع کرده‌اند، بازگشت ایران به لیست سیاه از نظر اقتصادی تاثیرات چندانی نخواهد داشت؛ البته بانک‌های کوچکی که با ایران رابطه داشته‌اند، ممکن است رابطه خود با ایران را تقلیل دهند و یا اینکه ایران مجبور به خرج بیشتری برای ادامه روابط خود با آنها شود. به هر حال قرار گرفتن در لیست سیاه گروه ویژه اقدام مالی مشکلات اقتصادی ایران را زیادتر از آنچه است می‌کند و از نظر سیاسی نیز اثرات منفی خواهد داشت.
محور آمریکا-اروپا-آژانس برای ورود به دوره فشار بر ایران وارد میدان شده است
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل در همچنین در پاسخ به این سوال که در روزهای پایانی سال و در حالی که کشور علاوه بر درگیری با بحران ویروس کرونا به دلیل وجود تحریم‌های پزشکی و بانکی در شرایطی غیرهم‌سطح با سایر کشورهای درگیر با این ویروس قرار گرفت، گزارشی از سوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در دوره پس از رئیس فقید این نهاد منتشر شد که از سوی برخی تحلیلگران آغاز روند ایجاد فشار از سوی این نهاد بر تهران بوده و با این هدف منتشر شده که نهایتا دست تروئیکای اروپایی را برای ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت سازمان ملل باز کند؛ تحلیل کلی حضرتعالی از گزارش جدید آژانس چیست، آیا دوره فشار بر ایران آغاز شده است، گفت: گزارش جدید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نشان‌دهنده این است که آژانس یا رئیس کنونی آن آقای «رافائل گروسی» به عنوان اهرمی در چهار چوب سیاست آمریکا در مقابل ایران عمل خواهد کرد یا حداقل سیاسی‌تر و نه فنی‌تر در مقابل ایران خواهد ایستاد. شکی نیست که تروئیکای اروپایی از افزایش فشار روی ایران دریغ نخواهد کرد و اگر لازم بداند پرونده ایران را به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع می‌دهد. محور آمریکا-اروپا-آژانس برای ورود به دوره فشار بر ایران وارد میدان شده است
این استاد دانشگاه در خصوص مهمترین چالش سیاست خارجی تهران در سال ۹۹ نیز گفت: چالش‌هایی که در سال ۹۹ ایران با آن مواجه خواهد بود ادامه چالش‌هایی است که ایران اکنون با آن مواجه است. البته مقابله با این چالش‌ها احتیاج به انسجام سیاسی- اجتماعی-اقتصادی جدی دارد. امیدوارم که بحران ویروس کرونا این مهم را به تمام ایرانیان ثابت کرده باشد. چالش‌های آینده ایران با تشدید تضادهای محور اصولگرا و اصلاح‌طلب از بین نخواهند رفت. تنها راه مقابله با چالش‌های آینده استفاده درست از نیروهای حرفه‌ای و پرکار کشور که به شعار بسنده نمی‌کنند، است.
