| |
سهشنبه ۲۲ آبان ۱۴۰۳ - ۲۳:۵۱
بروزرسانی ۱ ساعت پیش
به گزارش خبرداغ ، علی بکیر تحلیلگر سیاسی و پژوهشگر مستقر در آنکاراست. وی دارای مدرک دکترای علوم سیاسی و روابط بین‌الملل بوده و حوزه تخصصی او روابط خارجی ترکیه، ایران و کشورهای شورای همکاری خلیج فارس است.
علی‌حسین بکیر در گفت‌وگو با ایلنا، در پاسخ به سوالی در خصوص عوامل تصاعد تنش در خاورمیانه و منطقه خلیج فارس میان ایران و ایالات متحده گفت: عوامل زیادی در تنش‌های اخیر در خلیج فارس وجود دارد اما به اعتقاد من می‌توان به سه عامل خروج یکجانبه آمریکا از برجام، گسترش نفوذ منطقه‌ای ایران و عدم وجود ارتباط بین آمریکا و ایران اشاره کنم.
لحظه‌ای که مقام‌های ایران برای آغاز مذاکره به توافق برسند، همه چیز بهتر میشود
وی ادامه داد: تحریم‌ها به مردم ایران ضربه می‌زند، از سویی رهبر ایران و مقام‌های ایران هم مجددا تأکید کرده‌اند که تهران به دنبال بمب هسته‌ای نیست، زیرا در اسلام استفاده از این سلاح‌ها ممنوع است، در نتیجه معتقدم هیچ مساله‌ای نباید مانع آغاز گفت‌وگو میان دو کشور شود.
بکیر با اشاره به اینکه رئیس‌جمهور آمریکا مثل یک تاجر عمل می‌کند، گفت: فکر می‌کنم لحظه‌ای که مقام‌های ایران برای آغاز مذاکره به توافق برسند، همه چیز بهتر میشود.
کشورهای عربی به دلیل چندلایه بودن مراکز قدرت در تهران ابتکارات گفت‌وگوی ایرانی را جدی نمی‌گیرند
این تحلیلگر مسائل خاورمیانه در خصوص لزوم ایجاد گفتوگوهای منطقه‌ای و حل و فصل مناقشات میان تهران و ریاض هم گفت: مطمئنا گفت‌وگوی منطقه‌ای همواره مهم بوده و اکنون بیش از هر زمان دیگری مورد نیاز است زیرا می‌تواند شکاف بین بازیگران مختلف منطقه‌ای را برای رسیدن به امنیت و ثبات برطرف کند.
وی افزود: با این حال، دو عامل وجود دارد که در مقطع کنونی می‌تواند از شکل‌گیری چنین گفت‌و‌گویی جلوگیری کند؛ نخستین عامل، ناتوانی برخی کشورهای عربی در ایجاد این گفت‌وگو مستقل از ایالات متحده آمریکا و دوم، بی‌اعتمادی عمیق به سیاست‌های منطقه‌ای ایران است. البته اکثر کشورهای عربی به دو دلیل تجربیات تاریخی و چندلایه بودن مراکز قدرت در تهران ابتکارات گفت‌وگوی ایرانی را جدی نمی‌گیرند.
اینستکس بدون همکاری و حضور واشنگتن قادر به حفظ تمام مفاد برجام نیست
بکیر همچنین در پاسخ به سوالی در خصوص ارزیابی سازوکار مالی «اینستکس» و توان این سازوکار برای تامین نیازهای تهران گفت: این مکانیسم از این جهت قابل اهمیت است که ثابت می‌کند اروپایی‌ها در حال تلاش برای حفظ توافق هسته‌ای و برآورده کردن برخی انتظارات ایران هستند.
وی ادامه داد: با این حال فکر نمی‌کنم که چنین مکانیسمی در نهایت بدون همکاری و حضور واشنگتن قادر به حفظ تمام مفاد برجام باشد؛ چرا که شرکت‌های اروپایی منافع خود را بیشتر در ارتباط با ایالات متحده می‌دانند و بعید است که این منافع را در معرض خطر قرار دهند.
اروپا نمی‌تواند غیبت آمریکا در برجام را جبران کند
بکیر افزود: علاوه بر این، مقام‌های ایرانی در ابتدا و برای شکل‌گیری توافق هسته‌ای و کاهش سطح تنش بیشتر علاقه‌مند به انجام معامله با ایالات متحده بودند و معتقد هستم اروپا نمی‌تواند غیبت آمریکا در برجام را برای ایران جبران کند.
این پژوهشگر ارشد در خصوص کاهش تعهدات ایران در چارچوب برجام نیز گفت: اروپایی‌ها میان ایران و آمریکا گیر کرده‌اند اما کاملا منطقی است که از تهران بخواهند تا به مفاد برجام متعهد بماند چرا که آنها نیز برای این امر در تلاش هستند.
وی ادامه داد: با این حال من معتقد هستم تنش‌های اخیر در خلیج فارس و توقیف نفتکش انگلیسی کمکی به تلاش های اروپا نخواهد کرد.
ایالات متحده علاقه‌ای به مذاکرات سه جانبه ایران، ترکیه و روسیه ندارد
این کارشناس ارشد مسائل ایران و ترکیه در خصوص نقش مشترک ایران، ترکیه و روسیه در ایجاد صلح در سوریه و در ارزیابی نشست‌های موسوم به «آستانه» که در شهر نورسلطان قزاقستان برگزار میشود نیز گفت: مذاکرات آستانه در ابتدا برای برطرف کردن شکاف بین برنامه‌های مختلف سه بازیگر اصلی در سوریه طراحی شد؛ با این حال، سوری‌ها، به خصوص پناهندگان از روند آهسته تحولات خیلی راضی نیستند.
وی افزود: البته قطعا ایالات متحده علاقه‌ای
به مذاکرات سه جانبه این بازیگران ندارد و در تلاش است تا همکاری‌های خود
را با روسیه و ترکیه افزایش دهد. همچنین معتقد هستم روابط تنگاتنگ روسیه با
اسرائیل باعث میشود تا این کشور ممانعتی برای تلاش این کشور برای خارج
کردن ایران از سوریه ایجاد نکند.
