| |
چهارشنبه ۳۰ آبان ۱۴۰۳ - ۰۲:۵۰
بروزرسانی ۴ ساعت پیش
فردریک کمپ، مدیر اندیشکده آتلانتیک در سی ان بی سی نوشت: دونالد ترامپ در طول انتخابات میان دوره مجلس تمایل خود را برای پیگیری مسائل حساسی در سیاست خارجی که روسای جمهوری پیشین از آنها دوری می کردند، نشان داد. تاکتیک های او اغلب به عمد فاقد ظرافت های دیپلماتیک هستند و موجب عصبانیت شرکای آمریکا می شوند اما نمی توان منکر شد که او به برخی امور چالش زای طولانی مدت رسیدگی کرده است. از میان آنها می توان به بی رغبتی متحدان ناتو به پذیرش سهم خود در ناتو، رویه های تجارتی غیرمنصفانه چین، تخطی روسیه از پیمان کنترل موشک های کوتاه برد و میان برد، مساله هسته ای کره شمالی و رفتار ایران در خاورمیانه اشاره کرد.
به گزارش خبرداغ به نقل از «انتخاب»، در ادامه این مطلب آمده است: در بین این مسائل، قضیه ایران بدل به لنزی شده است که از طریق آن به سیاست تخریبگرانه او نگریسته می شود تا معلوم شود آیا این روش می تواند میراث حائز اهمیتی از خود به جا بگذارد یا خیر. بدون اینکه قصد خوار شمردن سایر مسائل را داشته باشم، معتقدم که مساله ایران و در کنار آن کره شمالی به عنوان بخشی از دوئل بر سر برخورد با این دولت ها، می تواند به مهمترین خصیصه معرف سیاست خارجی ترامپ طی دو سال آتی بدل شود. دلیل نخست این است که ایران، موضوعی است که تمام مقامات رده بالای دولت ترامپ بر اهمیت و فوریت حل و فصل آن اتفاق نظر دارند. ممکن است در اتخاذ تاکتیک ها میان ترامپ، وزیر امور خارجه پومپئو، وزیر دفاع جیمز متیس و مشاور امنیت ملی جان بولتن اختلاف نظر وجود داشته باشد اما در اولویت مساله همگی یک نظر دارند.
دلیل دوم، برنامه کلان و جامعی است که دولت ترامپ به منظور اعمال فشار حداکثری با مدیریت مرد خستگی ناپذیر و کاملا مجهز دولت یعنی برایان هوک به عنوان مشاور ویژه وزیر امور خارجه و مسئول گروه اقدام ایران به راه انداخته است. یک مقام ارشد آمریکایی می گوید این رویکرد مشتمل بر شدت بخشیدن به تبادلات دیپلماتیک است تا حمایت بین المللی و وسیع تری در پیروی از تحریم ها، تحکیم ایستادگی برابر رفتار ایران از طریق ردیابی منابع پولی، موشک ها و مهمات مورد کاربرد آنها در منطقه به بار بیاورد.
در بهترین شرایط دولت آمریکا امید دارد با اعمال فشارها دولت ایران را وادار نماید که به میز مذاکره بیاید و شروط محدود کننده تر و طولانی تر زمانی را در توافقی سختگیرانه تر و فراگیرتر قبول کند. آنچه ترامپ احتمالا در بلندمدت مدنظر دارد، انعقاد معاهده ای است جامع، ناظر بر تمام جوانب روابط دوجانبه، تضمین ها و مشوق های اقتصادی برای امنیت ایران و نظام معینی برای خروج از سوریه و قطع نبردهای نیابتی. برخلاف دولت اوباما، مقامات دولت ترامپ می گویند قصد دارند توافق موقت و ناقص پیشین را تبدیل به معاهده ای بلندمدت و پایدار کنند که به تصویب کنگره نیز رسیده باشد.
می شود از حالا اطمینان داشت که ترامپ موفق نخواهد شد ایران را در آینده ای نزدیک به میز مذاکره بازگرداند چه برسد به پذیرش چنین شروط دور از احتمالی. حتی ممکن است ایران پاسخ فشارهای روزافزون واشنگتن را با اقدامات نظامی و تندتری نشان دهد مانند تدارک دیدن برای ادامه فعالیت های هسته ای. ایران علی رغم خروج آمریکا از برجام به منظور حفظ حمایت شرکای اروپایی، هنوز از برجام خارج نشده است.
برخی معتقدند اعضای دولت ترامپ باید بسیار ساده لوح باشند که انتظار به ثمر رسیدن این راهبرد را داشته باشند. اما حقیقت این است که آنان نسبت به آنچه رسانه ها نشان می دهند، در خصوص ایران بسیار عملگرایانه تر فکر و عمل می کنند. آنها تحریم ها علیه ایران را از ماه آگوست آغاز کرده و به تازگی آن را تقویت کرده اند تا با کاهش چشمگیر صادرات نفت ایران، دست کم منابع در دسترس ایران برای پیگیری مداخلات در منطقه را به حداقل برسانند.
پومپئو نیت پشت پرده این تدابیر را بیش از هر زمان دیگری در مجله فارین افرز ماه قبل افشا کرد. او نوشت: "رییس جمهوری دونالد ترامپ به منظور جایگزینی توافق هسته ای ایران، یک کمپین چندجانبه تحریم را به راه انداخته است". او این رویکرد را "کمپین فشار حداکثری برای مسدود کردن منابع درآمدی ایران دانست که از طریق حزب الله در لبنان، حماس در فلسطین، حوثی ها در یمن، بشار اسد در سوریه، شبه نظامیان شیعه در عراق و سایرین در سرتاسر جهان مورد استفاده قرار می گیرند".
در ادامه این رویکرد بود که به تازگی دولت ترامپ معافیت هایی برای هشت کشور واردکننده نفت ایران به مدت ۱۸۰ روز در نظر گرفت. این هشت کشور شامل هند، چین، ترکیه، تایوان، ایتالیا، یونان و کره جنوبی اکنون زمان بیشتری در اختیار دارند تا با کاهش تدریجی واردات نفت از ایران، مانع افزایش ناگهانی بهای نفت و در نتیجه کسب درآمد بیشتر توسط تهران شوند. تاکنون به استثنای مذاکرات مجدد درخصوص توافق تجاری با مکزیک و کانادا، سیاست خارجی ترامپ دستاورد خاصی نداشته و منتقدان، دلیل آن را فقدان یک رویکرد منسجم و پیگیر دانسته اند.
اما طرفداران ترامپ مدعی اند اگرچه او از متدهای متعارف پیروی نمی کند اما درک درستی از دوره ریاست جمهوری دارد و زمینه سازی ها طی دو سال نخست ریاست جمهوری منجر به برداشت ثمره آن در دو سال پایانی دوره ریاست او می شود. اما پیروزی جمهوریخواهان در انتخابات سنا و دموکرات ها در مجلس نمایندگان، نوید ماه ها تنش بر سر اموری مانند گزارش مولر را می دهد. چنانکه تاریخ نشان داده، در این شرایط رییس جمهوران آمریکا به دنبال کسب موفقیت ها در سطح بین المللی می روند که دست بازتری برای ابتکار عمل در آن دارند. بنابراین به علت گسترده بودن دستاوردهای احتمالی، از تقابل نظامی گرفته تا تغییر نظام ایران، در دو سال آتی توجه ویژه ای به مساله ایران خواهد شد. من گمان می کنم این تلاش سال ها ادامه یابد بدون آنکه نتیجه ملموسی در پی داشته باشد.
با درس گرفتن از وقایع تاریخی مانند کودتا علیه دولت ملی دکتر مصدق در سال ۱۹۵۳ و وقوع انقلاب در سال ۱۹۷۹ در ایران که موجب سقوط حکومت شاه شد، سران ایران نظامی را تاسیس کرده اند که بتواند در مقابل فشارهای داخلی و خارجی ایستادگی کند. شانس تغییر نظام در ایران بسیار کم است. با این حال خردمندانه نیست که ایران، تصمیم دولت ترامپ مبنی بر انتخاب ایران به عنوان دشمن شماره یک را دست کم بگیرد. سیاست صبر و تماشا از سوی ایران که پیش از انتخابات میان دوره اتخاذ کرده بود، با احتساب موفقیت های نسبی دولت ترامپ چندان کارایی نخواهد داشت.
