روزنامه
«حریت» در یادداشتی به قلم «سرکان دمیرتاش» تحت عنوان «اتحاد میان ترکیه و
روسیه فراتر از صرف نزدیکی تاکتیکی است» ضمن اشاره به گفت و گو میان
اردوغان با پوتین و روحانی که در امتداد مسیر فرایند مذاکرات استانه و سوچی
است اشاره می کند که هدف از این گفت و گوهای مداوم اتش بس در کشور جنگ زده
سوریه و راه اندازی برنامه ای برای یافتن راه حل سیاسی برای آن کشور است.
به
گزارش
خبرداغ به نقل از آفتاب ، ستون نویس «حریت» در ادامه اشاره می کند که این گفت و
گو ها سه نتیجه اصلی را در پی داشته است نخست ان که ترکیه مجبور شده تا
حضور بشار اسد رییس جمهوری سوریه را در قدرت بپذیرد و تغییر قابل توجهی در
سیاست خارجی خود در قبال بحران سوریه اتخاذ نماید. آنکارا در این میان درک
کرده است که ایران و روسیه ریشه های عمیق سیاسی و نظامی در سوریه دارند و
برای پیدا کردن هرگونه راه حلی نمی توان آن دو کشور را نادیده گرفت.
دوم
آن که ترکیه بدنبال همکاری اش با ایران و روسیه در مورد سوریه روابط اش با
متحدان سنتی غربی به خصوص امریکا را در معرض پیچیدگی و ابهام قرار می دهد.
مجوز روسیه برای اقدام ترکیه علیه یگان های مدافع خلق در داخل عفرین در
خاک سوریه بحران میان واشنگتن و انکارا را به بدترین سطح ممکن کشانده است و
تنش را میان انان افزایش داده است. هم چنین انتقادات شدید قدرت های
اروپایی از اقدام نظامی ترکیه در سوریه نیز چشم انداز روابط ترکیه با اروپا
را در هاله ای از ابهام قرار داده است.
علیرغم
این واکنش ها ترکیه در حال حاضر احساس ازادی عمل بیش تری برای عملیات تازه
در شرق سوریه می کند که البته بهای آن به خطر افتادن روابط آن کشور با
شرکایش در ناتو خواهد بود. ترکیه برنامه خرید سامانه ضد موشکی اس-۴۰۰ را از
روسیه دارد که این موضوع خود به التهاب بیش تر در روابط انکارا با غرب
منجر خواهد شد. نکته سوم آن که همکاری با روسیه راه را برای ترکیه به منظور
تبدیل شدن به یک قدرت سخت در منطقه هموار می کند. نیروهای ترکیه در حال
حاضر در عفرین، ادلب و الباب در شمال غربی سوریه مستفر شده اند و دولت
ترکیه وعده داده که هدف بعدی در شرق فرات و حتی شمال عراق خواهد بود.
اردوغان تاکید کرده که ترکیه به طور جدی یکی از اصلی ترین بازیگران پای میز
مذاکره درباره اینده سوریه خواهد بود. اکنون می توان گفت که همکاری ترکیه و
روسهی در مورد امنیت مطقه بیش ار اصرف یک نزدیکی تاکتیکی است و می تواند
به فراتر از آن سگترش یابد».
در
یادداشت دیگری به قلم «النور چویک» مشاور ارشد اردوغان تحت عنوان «ترکیه،
ایران و روسیه در حال تبدیل شدن به عاملان صلح در منطقه می شوند». در
روزنامه «صباح» نزدیک به حزب عدالت و توسعه او اشاره می کند که دوستی
ترکیه و روسیه به همراه ایران می تواند ما را در معرض دنیای تازه در حال
ظهوری قرار دهد.
یادداشت
نویس روزنامه «صباح» در ادامه می نویسد:«به لطف تلاش های معنی دار روسیه،
ترکیه و ایران روند صلح برای سوریه در حال پیشرفت است. روند صلح استانه در
ابتدا منجر به اتش بس موقت در سوریه شد که بعدا دائمی شد و در نهایت به
ایجاد مناطق غیر جنگی انجامید. اما ایا همه چیز حل شده است؟ اصلا. منازعه و
تنش در برخی از مناطق به دلیل نگرش غیر معمول دولت سوریه و به دلیل تمایل
برخی از گروه های معارض برای کسب امتیاز منطقه ای برای افزایش قدرت چانه
زنی خود بر سر میز مذاکره برای صلح هم چنان ادامه دارد. با این حال، نور
امیدی در انتهای تونل دیده می شود. روند مذاکره صلح استانه منجر به برگزاری
نشست به میزبانی روسیه و با دعوت از ترکیه و ایران در سوچی منجر شد و
نمایندگان سه کشور در مورد نحوه شکل گیری آینده سوریه با یکدیگر بحث
کردند.
انکارا
جلسات را با میزبانی خود ادامه داده است. انکارا در مورد چگونگی حرکت رو
به جلو برای برقراری صلح با طرفین ایرانی و روس مذاکره کرده است. نشست
مشابهی نیز در ایران برگزار خواهد شد تا در مورد قانون اساسی اینده سوریه
نیز بحث شود. به نظر می رسد سه کشور بر سر یک موضوع اتفاق نظر دارند:
تمامیت ارضی سوریه باید حفظ شود و آن کشور باید متحد باقی بماند.
این
خبر بدی برای نیروهای کردی یگان های مدافع حلق است که سعی داشتند در سوریه
کشوری تحت کنترل خود را به صورت مستقل تشکیل دهند و مورد حمایت امریکا
بودند. ترکیه از تمام طرفینی که خواستار نظمی دموکراتیک در سوریه براساس
حکومت اکثریت هستند دعوت به کمک رسانی کرده است. ترکیه اکنون منطقه عفرین
در شمال غرب سوریه را ازاد کرده است و پس از ازاد سازی قسمتی از غرب فرات
با شکست تروریست های داعش در انجا هدف اش نابودسازی یگان های مدافع خلق
است. ترکیه برای کشورگشایی وارد سوریه نشده و به فکر تسخیر سرزمینی نیست
بلکه هدف اش پایان دادن به حضور تروریست ها در انجاست. ترکیه به بازسازی
زیرساخت های اداری در آن منطقه کمک خواهد کرد و سپس آن جا را به صاحبان
واقعی اش تحویل خواهد داد. ترکیه انتظار دارد که سایر بازیگران درگیر در
سوریه نیز همین کار را انجام دهند».
یادداشت
نویس «صباح» در ادامه می نویسد:«امریکا تاکنون علیرغم اعتراضات انکارا با
یگان های مدافع خلق همکاری کرده اما دیر یا زود باید این همکاری را متوقف
کند. دولت سورهی نیز باید دست از حمایت از پ ک ک و شاخه سوری آن بردارد.
سیاستمداران سابق کرد سوری باید اجازه بازگشت به عرصه سیاست سوریه را داشته
باشند و به جای یگان مدافع خلق انان باشند که از حقوق مردم کرد در داخل
سوریه حمایت می کنند. ترکیه، روسیه و ایران روند خوبی را اغاز کرده اند که
نتایج قابل توجهی داشته است. آنان اکنون باید به جهان نشان دهند که می
توانند صلح را ایجاد کرده و راه حل سیاسی را در پیش گیرند. این چالشی عظیم
پیش روی ماست».
این
روزنامه هم چنین در گزارش دیگری به بازتاب نظر کارشناسان درباره دیدار
میان روحانی با اردوغان و پوتین درباره موضوع سوریه پرداخته است.
«احمت
اویسال» رییس مرکز مطالعات استراتژیک خاورمیانه در ترکیه معتقد است که سه
کشور نشان داده اند که اراده ای قوی برای حل بحران سوریه دارند و تلاش برای
یافتن راه حل سیاسی برای برقراری صلح در سوریه جدی است.
«اشرف
یالین کیلیچلی» تحلیلگر حوزه اوراسیا نیز می گوید هر چند که نشست پیش رو
ممکن است نتیجه نهایی برای پایان در سوریه نداشته باشد با این حال، پیشرفت
های موردی و موضعی را به همراه دارد و به نظر می رسد سه کشور ایران، روسیه و
ترکیه بهتر یکدیگر را درک خواهند کرد.
او
در ادامه افزوده که سه کشور موضع قبلی خود را حفظ کرده اند و گفت:«در حالی
که ترکیه تاکید کرده که اسد نمی تواند در قدرت باقی بماند روسیه از حکومت
اسد حمایت کرده و ایاران می خواهد حکومت اسد ادامه یابد تا فروپاشی در داخل
سوریه روی ندهد. با این حال، هر سه کشور بر سر لزوم حفظ یکپارچگی سوریه
اتفاق نظر دارند. روسیه و ایران ممکن است برای یافتن راه حل سیاسی موفق
شوند ترکیه را به پذیرش ادامه حکومت اسد در سوریه متقاعد سازند تا پس از آن
دوره گذار قدرت و زمانی برای تنظیم قانون اساسی تازه با هدف حفظ تمامیت
ارضی سوریه و حمایت از حقوق دموکراتیک مردم طی شود و انتخابات برگزار
شود».
این
روزنامه در ادامه می نویسد:«از سوی دیگر، دستاوردهای اخیر ترکیه در عفرین
ممکن است دست ترکیه را در مذاکره با روسیه و ایران قوی تر کند. «حقی
اویغور» معاون مرکز مطالعات ایران در ترکیه می گوید که ترکیه احتمالا در
مذاکرات دست بالا را خواهد داشت چرا که ایران با مشکلات قابل ملاحظه ای از
جمله لغو احتمالی برجام توسط امریکا مواجه است. او می گوید این موضوع می
تواند به نفع ترکیه در مذاکرات درباره سوریه تمام شود».
«یالین
کیلیچی» نیز تاکید می کند که روابط ترکیه با روسیه پیشرفت های زیادی داشته
است مانند برنامه ساخت نیروگاه هسته ای توسط رزاتم روسیه در ترکیه. این
موضوع نیز از دید او می تواند دست ترکیه را در مذاکرات تقویت کند و ترکیه
را قادر می سازد با توان بیش تری علیه گروه های شبه نظامی کرد که آنان را
تروریست می داند اقدام کند.
در
میان رسانه های منطقه ای نیز شبکه خبری «الجزیره» با انتشار گزارشی درباره
نشست سه جانبه روز چهارشنبه میان روسای جمهوری ایران، ترکیه و روسیه با
«منصور ارکگون» مدیر بخش روابط بین الملل در دانشگاه کولتور استانبول صحبت
کرده و نظر او را درباره نزدیکی این سه کشور به یکدیگر در قبال بحران سوریه
جویا شده است.
این استاد دانشگاه به «الجزیره» می گوید که هیچ یک از سه کشور مذکور علاقه ای به تداوم در سوریه و حضور امریکا در آن کشور ندارند.
او
می افزاید:«علیرغم اختلاف نظرهایی که با یکدیگر دارند هر سه کشور در تلاش
برای یافتن راه حلی سیاسی ودر عین حال خواستار حفظ تمامیت ارضی سوریه
هستند».
«توفیق
شومان» تحلیلگر ساسی لبنانی به «الجزیره» می گوید که تلاش های تازه برای
حل بحران سوریه سبب می شوند تا واقعیت های جدید در حوزه میدانی در نظر
گرفته شوند. او به «الجزیره» می گوید:«اخیرا اپوزیسیون سوریه مواضعی را از
دست داده است و ترکیه در شمال سوریه نقش افرینی می کند. مبادله در غوظه
شرقی را نیز باید در کنار ورود ترکیه به عفرین قرار داد».
اکگون
معتقد است که منافع سه کشور ترکیه، ایران و روسیه اکنون در زمینه یگان های
مدافع خلق و حضورشان در سوریه با یکدیگر همپوشانی دارد. او می
افزاید:«اگرچه روسیه تمایل دارد تا با کارت نیروهای شبه نظامی کرد در برابر
امریکا بازی کند با این حال، به نظر می رسد که به منافع ترکیه نیز توجه
دارد چنان چه در عملیات عفرین دست ترک ها را باز گذاشت. شبه نظامیان وابسته
به پ ک ک در ایران نیز فعال بوده اند اکرچه نه به اندازه ترکیه
.
در نتیجه، ایران مانند ترکیه مایل نیست یگان های مدافع خلق بیش از این در
سوریه قدرت بگیرند چرا که خطر تشکیل یک کشور مستقل کردی را افزایش می دهند.
این در راستای منافع ترکیه و ایران نیست».
سایت
«روداو» نزدیک به «نچیروان بارزانی» نخست وزیر اقلیم کردستان عراق نیز در
گزارشی تحت عنوان »چه چیزی ترکیه، روسیه و ایران را به سمت یکدیگر کشانده
است»؟ با اشاره به نشست میان روحانی با همتایان روس و ترک خود در روز
جهارشنبه در ترکیه درباره سوریه می نویسد:«پیش از ورود به اتاق جلسه سه
رهبر درباره یک موضوع با یکدیگر به توافق می رسند: اعلام خبر خروج نیروهای
امریکایی از سوریه از سوی ترامپ خبر خوبی برای آنان خواهد بود. آن چه این
سه کشور را با یکدیگر متحد کرده مخالفت انان در عرصه سیاست خارجی نسبت حضور
امریکا در خاورمیانه است هر چند دلایل هر یک از آنان ممکن است متفاوت از
دیگری باشد. ترکیه از همکاری امریکا با نیروهای دموکراتیک سوریه که شاخه
کردی نیز دارد برای شکست دادن داعش ناراضی است. انکارا آن جنگجویان کرد را
تروریست و شاخه ای از پ ک ک می داند. فقدان موفقیت در مذاکرات میان مقام
های امریکایی یو ترک درباره سوریه سبب شد تا ترکیه تصمیم به حمله به عفرین
در سوریه بگیرد.
ترکیه
از خبر خروج دو هزار سرباز امریکایی از سوریه استقبال کرده است چرا که این
موضوع دست آن کشور را برای پیشروی در سوریه بازتر می گذارد. ایران نیز
مانند ترکیه درباره افزایش نفوذ شبه نظامیان کرد در خاورمیانه نگران است
چرا که به احساسات جدایی طلبانه دامن می زند. خروج نیروهای امریکایی از
سوریه به معنای حذف بزرگترین مانع برای ایران و روسیه به منظور کمک به اسد
است. اگر کردها قصد مقابله با اسد را داشته باشند سوریه شاهد رویدادی خواهد
بود که تاکنون از آن اجتناب شده بود: یک جنگ قوی میان اعراب و کردها در
سوریه. ترکیه در این بین سیاست خود را از حذف اسد به مقابله با نیروهای
کردی اموزش دیده توسط امریکا تغییر داده است.
سیاست جدید ترکیه سبب شده تا آن کشور تبدیل به شریکی قابل قبول برای روسیه و ایران برای شرکت در مذاکرات درباره اینده سوریه شود».