«راغده درغام» یادداشت‌نویس معروف
رسانه‌های عرب در یادداشت تازه خود در روزنامه پرتیراژ عرب زبان «الحیات»
این پرسش را مطرح می‌کند که در نهایت آیا پوتین و ترامپ روسای‌جمهوری روسیه
و امریکا در برابر یکدیگر قرار خواهند گرفت یا در کنار یکدیگر.
به گزارش
خبرداغ به نقل از آفتاب ،
او می‌نویسد: واشنگتن و مسکو اکنون در شرایط دشواری از رابطه قرار دارند.
ترامپ و پوتین چندان سخنی از بهبود روابط دو کشور نمی‌گویند؛ شاید هم در
حال آماده‌سازی برای اجرای طرح دوم به منظور تنظیم مجدد روابط هستند. در
این میان رویدادهای پیش‌بینی نشده‌ای چون استعفای مایکل فلین مشاور ارشد
امنیت ملی ترامپ نیز روی داد که بر این موضوع تاثیرگذار بوده است. او متهم
به داشتن روابط غیر‌معمول با روسیه شده بود. در حال حاضر مک مستر جانشین او
شده است؛ ژنرالی مستقل که گفته میشود تنها درصدد تامین منافع ملی
آمریکاست.
موضوع
فلین باعث خشم بسیاری در میان نخبگان طبقه حاکم در آمریکا شد. همچنین
افکار عمومی آمریکا نیز آزرده‌خاطر شده و به روابط میان اطرافیان ترامپ با
پوتین مشکوک است. همه این موارد سبب می‌شوند تا این دیدگاه در آمریکا ایجاد
شود که آیا ترامپ واقعا منافع ملی آمریکا را تامین می‌کند؛ به‌خصوص آن‌که
صحبت از لغو احتمالی تحریم‌های آمریکا علیه روسیه به دلیل الحاق کریمه به
فدراسیون روسیه مطرح شده است. با این حال، مسئله فراتر از موضوع کریمه است.
تنش بین روسیه با کشورهای اروپایی نیز در جریان است. امروز همگان با
نگرانی به صحنه سیاسی نگاه می‌کنند؛ از جمله کشورهای عربی حوزه خلیج فارس؛
کشورهایی که اساس سیاست‌های‌شان بر پایه پارانویا و احساس بی‌اعتمادی است.
آنان خود را در وضعیت عدم اطمینان درباره موقعیت‌شان میان واشنگتن و مسکو
می‌بینند؛ به‌خصوص آن‌که روسیه اکنون متحد ایران رقیب آنان است. در نهایت
آن که منطقه خاورمیانه در فضای جنگ و اضطراب است و همگام منتظرند ببینند که
آمریکا و روس‌ها چه امتیازاتی به یکدیگر می‌دهند و بر سر چه مواردی توافق
می‌کنند.
نوینسده
این یادداشت اشاره می‌کند که در دوران ریاست‌جمهوری اوباما نوعی
روان‌گسیختگی در سیاست آمریکا نسبت به روسیه دیده می‌شد؛ به‌خصوص در زمینه
اوکراین و سوریه، او می‌نویسد: این باراک اوباما بود که اجازه داد روسیه به
نفوذ در خاورمیانه ادامه دهد و اعتماد به نفس بیشتری در عرصه بین‌المللی
کسب کند. این او بود که اجازه داد روسیه این نگرش را پیدا کند که آمریکا
ناتوان از حل و فصل بحران‌ها و تصمیم‌گیری است. به عبارت دیگر ناعادلانه
است که دولت ترامپ که تازه در ابتدای راه قرار دارد را مقصر وضعیت فعلی
روابط آمریکا و روسیه و یا استیلای روسیه و اشتباهات امریکا در قبال آن
بدانیم.
واقعیت
آن است که نمی‌توان ساعت را به عقب بازگرداند؛ روسیه امروز در خاورمیانه
از ایالات متحده نفوذ بیشتری دارد. باراک اوباما تصمیم گرفته بود اتحاد
سنتی با اعراب خلیج فارس را کنار بگذارد و در عوض ایران را انتخاب کرد.
ترامپ اما می‌خواهد سیاستی معکوس را در پیش گیرد و به نظر می‌رسد به
بازگرداندن تعادل در رویکرد امریکا در خاورمیانه علاقمند است.
درغام
در ادامه می‌نویسد: «ایران به خوبی آگاه است که فصل جدید در روابط امریکا و
روسیه به معنای افزایش فشار دوباره بر آن کشور خواهد بود. ایران می‌داند
که ایجاد روابط حسنه استراتژیک میان واشنگتن و مسکو می‌تواند برای ایران
هزینه‌زا باشد. در نتیجه تهران از تنش تازه میان غرب و روسیه استقبال
می‌کند و در حال برنامه‌ریزی برای ایجاد نقشی محوری برای روسیه در
خلیج‌فارس است؛ حتی اگر در نهایت روسیه محبور به هزینه‌کردن از منافع خود
در این عرصه شود.»
راغده
درغام اشاره می‌کند که روسیه در نهایت در دوراهی سخت انتخاب بین دو گزینه
ایران و آمریکا خواهد بود. او می‌افزاید: «ایران یک متحد استراتژیک و
نظامی کلیدی برای روسیه در سوریه است اما مانع از توافق روسیه و امریکا
میشود. روسیه نمی‌خواهد مجبور به انتخاب میان این دو کشور شود اما در
نهایت در بلند‌مدت مجبور است. روس‌ها نمی‌خواهند در باتلاق سوریه گرفتار
شوند و این در تضاد با منافع ایرانی‌هاست چرا آنان می‌خواهند روس‌ها در
سوریه باقی بمانند حتی اگر به بهای بدتر‌شدن روابط غرب با روس‌ها تمام شود؛
چرا که ایران سوریه را بخشی از پروژه خود می‌داند که نمی‌خواهد از آن دست
بردارد.»
از
دید این یادداشت‌نویس، روس‌ها باید در روابط خود با کشورهای عربی شورای
همکاری خلیج فارس تجدید‌نظر کنند چرا‌که آنان خواستار بهبود روابط با مسکو
هستند.
او
در ادامه اشاره می‌کند که در دوران اوباما همگرایی‌ای میان آمریکا، روسیه و
اروپا از طریق مذاکرات هسته‌ای ایجاد شد که در توافق هسته‌ای به اوج رسید
با این حال اکنون اروپا درباره موضع ایران در قبال سوریه، عراق، یمن و
لبنان دچار چند‌دستگی شده است. برخی از اروپایی‌ها پشیمان از چراغ سبز دادن
به تهران هستند و می‌گویند که گسترش قدرت منطقه‌ای پاداش آن کشور برای
توافق هسته‌ای بوده است. برخی دیگر به هر قیمتی خواستار حفظ برجام هستند.
دولت ترامپ نیز در مقابل گفته که ایران را زیر ذره‌بین قرار داده است اما
هنوز جزئیات سیاست خود در قبال مسئله هسته‌ای و ایران و روسیه نیز به اتحاد
استراتژیک خود با ایران در حال حاضر ادامه می‌دهد.
