۶ پیامد منفی برای بریتانیا در صورت تداوم اظهارات تند وزیر خارجه‌اش

این اظهارات خشم سعودی‌ها که خریداران اصلی اسلحه از بریتانیا هستند را برانگیخت. کار تا جایی پیش رفت که «ترزا می» نخست‌وزیر بریتانیا اظهار کرد که حرف‌های جانسون بازتاب‌دهنده سیاست دولت بریتانیا نبوده است. روزنامه ایندیپندنت با انتشار گزارشی اشاره می‌کند که جانسون چرا نباید واقعیت را درباره عربستان سعودی می‌گفت. 

این روزنامه به شش دلیلی اشاره می‌کند که بریتانیا در صورت «صداقت‌داشتن» در سیاست خارجی از دید این نشریه بریتانیایی با عواقب جبران‌ناپذیری در حوزه سیاست خارجی مواجه خواهد بود: 

جانسون وزیر امور خارجه بریتانیا است زمانی که او دولت عربستان سعودی را متهم به آغاز حنگ‌های نیابتی می‌کند و می‌گوید که حکومت آن کشور از دین به منظور پیشبرد اهداف سیاسی خود استفاده می‌کند خاندان سلطنتی عربستان سعودی احساس می‌کنند که این یک سخن مغرضانه و کینه‌ورزانه است. این موضوع به اتحاد تاریخی بریتانیا و عربستان سعودی آسیب خواهد رساند. سعودی‌ها مطمئن هستند که سیاستمداران غربی درباره آنان در خفا و در محافل حصوصی حرف‌های تند زیادی می‌زنند با این حال، در افکار عمومی و به صورت علنی انتقاد این‌چنینی از سعودی‌ها به ضرر روابط بریتانیا با ریاض تمام خواهد شد. 

یکی از آشکارترین نشانه‌های قطع یا کاهش سطح روابط دیپلماتیک میان دو کشور بریتانیا و عربستان سعودی قطع فروش تسلیحات از سوی بریتانیا به عربستان خواهد بود. این یعنی از دست رفتن هزاران فرصت شعلی در بریتانیا که هزینه‌های جبران‌ناپذیری را به دنبال خواهد داشت. جانسون روز یکشنبه حرف‌های ناپسندی را برای منافع ملی برتیانیا درباره فروش اسلحه به عربستان سعودی گفت.

برگ برنده در روابط میان کشورها در حوزه ژئواستراتژیک روابط امنیتی هستند. تونی بلر و دیوید کامرون به خوبی در این زمینه با دستگاه‌های اطلاعاتی عربستان سعودی برای جلوگیری از حملات تروریستی وحشتناک همکاری داشتند. همکاری‌های اطلاعاتی مخفی هستند در مقابل سیاستمداران ارشد باید بدانند که چه می‌گویند و چه واژگانی را بر زبان می‌آورند.

بحث‌های اصولی‌تر درباره اصلاحات تنها با تعامل حل می‌شوند و نه انزوا در صورتی که خواستار برابری حقوق زنان در عربستان سعودی هستیم مجبوریم که با عناصر اصلاح‌طلب در درون خاندان سلطنتی در ارتباط باشیم. سیاست بیان علنی این موضوع که حکومت عربستان سعودی ساختار استبدادی و عقب‌مانده‌ای دارد می‌تواند به‌نفع عناصر محافظه‌کار در درون خاندان بزرگ سلطنتی تمام شود و روند معکوس بر ای پیشرفت حقوق بشر در آن کشور داشته باشد. 

در نهایت، قطع رابطه با عربستان سعودی قطب سنی در منطقه می‌تواند به نفع رقیب شیعه آن کشور یعنی ایران تمام شود. جانسون ده سال پیش در «دیلی تلگراف» نوشت که به ایران بمب بدهید این موضوع سبب می‌شود تا آنان انعطاف‌پذیرتر شوند اما باید تردید کرد که آیا او هنوز هم به این موضوع در حال حاضر باور دارد. 

ایندیپندنت اشاره می‌کند که دستاورد باراک اوباما رییس‌جمهوری امریکا از توافق هسته‌ای با ایران محدود‌کردن فعالیت‌های هسته‌ای ایران بود. این نشریه می‌نویسد: «اوباما با توافق هسته‌ای توانست ایران را از دستیابی به سلاح هسته‌ای بازدارد. در این میان انتقاد بریتانیا از عربستان سعودی به‌نفع توافق‌هسته‌ای با ایران نیز نیست. اظهارات این‌چنینی تنها به ضرر اقدامات اوباما رییس‌جمهوری امریکا خواهد بود و به نفع ترامپ تمام خواهد شد. 

در صورتی که بریتانیا به طور آشکارا از سیاست عربستان سعودی در قبال یمن انتقاد کند سابقه وخیم حقوق بشری در داخل عربستان سعودی را مطرح کند و از حمایت حاکمان سعودی از تروریسم بگوید بوریس جانسون می‌تواند دست‌کم در صحنه بین‌المللی خود را به عنوان سیاستمداری نشان دهد که برای ارزش‌های اخلاقی اهمیت قائل می‌شود.