نشریه «فارین پالسی» با اشاره به این که ترکیب احتمالی کابینه امنیتی و نظامی امریکا نشان میدهد که اکثر اعضای آن موضعی سختگیرانه دارند به طور خاص اشاره می کند که ژنرال بازنشسته ماتیس به شدت موضعی جنگطلبانه علیه ایران دارد.
این نشریه مینویسد: «در صورتی که ترامپ ژنرال «جیمز ماتیس» یک فرمانده بازنشسته نیروی دریایی را به عنوان وزیر دفاع خود انتخاب کند، این موضوع می تواند تاثیر زیادی داشته باشد. او یکی از کسانی است که موضع جنگطلبانه در قبال ایران دارد. سایر اعضای تیم امنیت ملی ترامپ نیز همین دیدگاه را دارند در نتیجه، باید به طور بالقوه منتظر افزایش منازعه میان تهران – واشنگتن بود. احتمال انتخاب ژنرال ماتیس به عنوان وزیر دفاع امریکا باعث امیدواری کارشناسان و تصمیمگیرندگان حوزه سیاستگذاری در میان طیف محافظهکار امریکا و برخی نمایندگان در کنگره شده است. آنان میدانند که وزیر دفاع نقش مهمی در تعیین استراتژی نظامی و دفاعی بلندمدت امریکا دارد. محافظهکاران از او بهعنوان یکی از اسطورههای جنگی در میان تفنگداران دریایی یاد میکنند. برخی تا جایی پیش رفتهاند که او را یک «راهب جنگجو» خواندهاند. ترامپ تجربهای در سیاست ندارد. او تاجر در حوزه املاک بود در نتیجه انتخاب ماتیس احتمالا سبب میشود تا او شخص رییسجمهوری و تیم امنیت ملی را هدایت کند.
این نشریه در ادامه میافزاید: «انتخاب ماتیس که تنها سه سال از بازنشستگی و دوران فعالیتاش در ارتش امریکا میگذرد همچنین برهمزننده یک اصل کلی درباره لزوم طیشدن مدت زمان بیشتر بازنشستگی برای برعهدهگیری سمتهای بالارده نظامی است. علاوه بر او مایک فلین نیز در حال حاضر به عنوان یکی دیگر از نظامیان بازنشسته مشاور امنیت ملی ترامپ خواهد بود. معلوم نیست که آیا ماتیس با شخصیت قوی خود بتواند بر ترامپ تاثیرگذار باشد و تصمیمات او را شکل دهد یا خیر. با این حال، ترامپ در گفتوگو با نیویورکتایمز اظهار کرد که در دیدار ماتیس با او درباره شکنجه مظنونان به اقدام تروریستی صحبت کرده است. ترامپ اظهار کرد شگفتزده شده که ماتیس گفته فکر نمی کند این تاکتیک موثر باشد و رییسجمهروی منتخب تحت تاثیر پاسخ او قرار گرفته است.»
فارینپالسی در ادامه اشاره میکند که ماتیس در هنگام صحبت برای سربازان و آماده کردن آنان برای عملیات، زبان پرشور و حرارتی دارد. این نشریه اما اشاره میکند که این ژنرال بازنشسته ارتش درک متفاوتی از ژئوپولیتیک، برخلاف دید و جهانبینی سیاه و سفید ترامپ دارد. این موضوع را افسرانی که با ماتیس کار کردهاند میگویند. یکی از کارکنان کنگره به شرط ناشناسماندن می گوید که صدای ماتیس می تواند نمادی از بلوغ در اتاق تصمیمگیری ترامپ باشد.
فارین پالسی اشاره می کند اما در زمینه ایران به نظر می رسد دیدگاه ماتیس به سایر مشاوران ترامپ و اکثر قانونگذاران جمهوریخواه نزدیکتر است. این نشریه می افزاید: «در سخنرانی ماه آوریل گذشته ماتیس ایران را به عنوان تنها تهدید طولانی مدت برای ثبات و صلح در خاورمیانه قلمداد کرد. ماتیس همچینن به شدت مخالف توافق هستهای با ایران بود و سیاست اوباما در این زمینه را مورد انتقاد قرار داده بود. رویکرد جنگطلبانه او در قبال ایران دارای اشتراک فراوانی با رویکرد «مایک پمپئو» رییس سیا است که می تواند راه را برای تنش در روابط امریکا و ایران هموار کند.»
فارین پالسی درباره ماتیس می نویسد: «او در فاصله سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۳ میلادی فرماندهی مرکزی نیروهای نظامی امریکا در خارج از آن کشور به خصوص در خاورمیانه را برعهده داشته است. یکی از مقام هایی که در ارتباط با او بوده به فارین پالسی گفته که ماتیس بخش عمده ای از وقتش را صرف تمرکز بر ایران می کند. او می گوید:«سه سوال اول ماتیس فقط این ها هستند ایران، ایران و ایران».
این مقام که نخواسته نامش فاش شود میگوید: «ماتیس همواره به دنبال راه هایی برای فهم و درک این موضوع است که ایران چه نگاهی به امریکا دارد و چگونه می توان تاثیرگذاری ایران را کاهش داد و توان بازدارندگی امریکا در برابر آن کشور را افزایش داد. او همواره به دنبال این است که بفهمد چگونه می توان واکنش ایران را در قبال امریکا را کنترل کرد.»
ماتیس در نهایت نیز بر سر اختلاف نظر با کاخ سفید بر سر ایران در سال ۲۰۱۳ میلادی مجبور به استعفا شد. او استدلال کرده بود که موضع نظامی دولت اوباما درباره عدم جلوگیری از افزایش نفوذ ایران در یمن و دیگر کشورهای منطقه شکست خورده است؛ دیدگاهی که از دید فارین پالسی بسیاری دیگر نیز در ستاد فرمادهی مرکزی با آن موافق بودند.
با این حال افرادی که از نزدیک با ماتیس کار کردهاند می گویند که در مقایسه با سایر مشاوران تندروی ترامپ، ماتیس در قبال گزینه های امریکا در منطقه دیدگاهی واقع بینانهتر دارد. او معتقد است که تلاش یکجانبه ترامپ برای لغو برجام ممکن است به منافع امریکا آسیب برساند. یکی از همکاران پیشین او میگوید: «در عوض احتمالا ماتیس استدلال خواهد کرد که باید منتظر پیدا کردن بهانهای بود که نشان دهد ایران مفاد برجام را نقض کرده است. یک مقام دیگر از ستاد فرماندهی مرکزی که پیشتر با ماتیس کار کرده می گوید:«شما تعداد زیادی از افرادی را می بینید که وارد تیم ترامپ می شوند و می گویند که باید موضعی شدیدتر در قبال ایران اتخاذ کرد اما ماتیس در این حوزه ها واقعا تجربه دارد و درک واقع بینانهای از قابلیتها و همچنین محدودیتهای قدرت امریکا دارد».
ماتیس در سخنرانی ماه آوریل خود در مرکز مطالعات بینالمللی که اتاق فکری در واشنگتن است مزایای توافق هستهای را زیر سوال برد اما گفت که راه بازگشتی از برجام وجود ندارد و رییسجمهوری بعدی امریکا مجبور است که آن را تحمل کند». او همچنین در این سخنرانی پیشنهاد داد که امریکا باید آماده رویارویی احتمالی نظامی با ایران باشد. او گفته بود که در هر حال امریکا باید به سوی برنامهریزی برای مواجهه با بدترین سناریو حرکت کند.
او با اشاره به جاذبهاش برای سربازان تحت امرش که او را سگ دیوانه قلمداد می کنند با لبخند گفت که باید مودب باشید، حرفه ای باشید اما دارای برنامه برای کشتن هر کسی که بخواهد با شما مواجه شود.
فارین پالسی اشاره می کند که نقطه قوت ماتیس به احتمال زیاد آن خواهد بود که پشتیبانی وسیع نمایندگان کنگره را پشت سر خود خواهد داشت. البته قانونگذاران امریکایی مجبور به ایجاد یک استثنا و گذراندن قانونی از تصویب هستند چرا که وزیر دفاع باید حداقل هفت سال از مدت زمان بازنشستگیاش گذشته باشد. در نتیجه، از دید این نشریه ماتیس بخشی از سرمایه سیاسی خود را از دست خواهد داد چرا که نمایندگان کنگره باید او را با استثنا و تصویب قانونی تازه سمتش را تایید کنند.