«تهاجم فریبنده» سعودی ها در اروپا شکست خورد / ریاض می خواهد خود را «خیر» و ایران را «شر» معرفی کند، اما اروپایی ها این را باور نمی کنند

این علاقه جدید عربستان به برقراری روابط با اعضای اتحادیه اروپا با رشد انزوای نخبگان این کشورهمزمان شده است. افزایش سرخوردگی ریاض در پی پیگیری های دولت اوباما برای دستیابی به توافق هسته ای با ایران و بی میلی آمریکا به دخالت در امور سوریه در جهت سرنگونی بشار اسد (هدف اصلی عربستان در درگیری های سوریه ) امر قابل توجهی است. مورد اخیر, با تصویب ماده "عدالت علیه حامیان تروریسم" در مجلس نمایندگان آمریکا که در پی آن دارایی های عربستان در آمریکا بلوکه میشود ثابت شد و همین مساله ضربه سختی به روابط ریاض و واشنگتن وارد کرد.

حتی از این هم نگران کننده تر، با ظهور پوپولیسم انزوا طلب آمریکا که تجسم آن دونالد ترامپ است تغییر ساختاری بلند مدتی در نگرش آمریکا به سیاست خارجی مداخله جویانه و متحدان سنتی این کشور صورت خواهد گرفت. دلیل اینکه آمریکاییها ارزش های متحدان قدیمی را روز به روز بیشتر زیر سوال میبرند تنها به خاطر ترامپ نیست. در واقع اوباما خودش نیز سعودی ها را بارها زیر سوال برده و مورد نقد قرار داده است. اوباما در مصاحبه اش با آتلانتیک" انتقادهایی به عربستان وارد کرد و همین امر اعتراض ترکی الفیصل یکی از ارکان دیپلماسی عربستان را در پی داشت. 

همه اینها با مشکلات مالی بی سابقه عربستان به واسطه کاهش قیمت های نفت همراه شده است. الجفری ضمن پذیرش مشکلات قابل توجه سعودی گفته است که عربستان دیگر یک کشور ثروتمند نیست و به شدت برای ذخایرش جهت رفع نیازهایش نقشه کشیده است.

 

در جست و جوی متحدان جدید

در این زمینه سعودی ها به طور طبیعی توجهشان را به جاهای دیگر برای یافتن متحدان جدید مبذول کرده اند. اتحادیه اروپا قطعا هدف جذابی است. اتحادیه اروپا به عنوان بزرگترین بلوک تجاری جهان و یک باشگاه ثروتمند و قدرتمند جاه طلبی هایی نیز نسبت به خاورمیانه دارد.

به عنوان مثال با توجه به عقب نشینی آمریکا از این منطقه بریتانیا و فرانسه تلاش میکنند که نقششان را در ایجاد امنیت منطقه افزایش دهند.

سخنگوی ریاض تاکید کرده که عربستان و اتحادیه اروپا منافع مشترکی در ایجاد ثبات خاورمیانه دارند. چرا که این مساله میتواند جریان حرکت پناهجویان به اروپا و تهدیدات احتمالی جامعه آزاد اروپا را کنترل کند.

در ازای آن عربستان و کشورهای شورای همکاری های خلیج میتوانند فرصت های اقتصادی فراوانی را در اختیار اتحادیه اروپا قراردهند.

همان طور که دیدار اخیر الجفری در پارلمان اروپایی نشان داد, استانداردهای سعودی برای تعریف بحران خاورمیانه تجسمی از جنگ خیر و شر است و معرفی ایران به عنوان شر برای اعضای اتحادیه اروپا و نمایندگان پارلمان اروپایی متقاعد کننده نبوده است. بعد از گوش دادن به سلسله شکایت های تکراری الجفری از ایران برخی از نمایندگان پارلمان از او پرسیدند که سعودی برای کاهش تنش ها با ایران چه کار میتواند بکند؟ الجفری از پاسخ به این سوال قاصر بود و تنها به تشویق وترغیب اروپایی ها برای پایان دادن به حمایت هایشان از کشور حامی تروریسم یعنی ایران بسنده کرد.

درضمن همان کمیته امور خارجی هفته گذشته  گزارش روابط ایران و اتحادیه اروپا در سال گذشته بعد از امضای توافق هسته ای را منتشر کرده بود و در این گزارش ایران و عربستان را به برقراری مجدد روابط دیپلماتیک و کار با یکدیگر جهت ایجاد ثبات در منطقه تشویق کرده بود.

در حقیقت این گزارش بر نقش ایران به عنوان یک بازیگر عمده و مهم منطقه ی صحه گذاشته بود. برخلاف کلیشه "سیاست های مخرب منطقه ای ایران" در این گزارش به تلاش های تهران جهت متوقف کردن داعش در عراق اشاره کرده بود. سیاست های منطقه ای ایران از دیدگاه نمایندگان پارلمان اروپایی به مراتب ازآنچه عربستان ترجیح میداد متعادل تر بود.

سد یمن

یمن یکی دیگر از برداشت های به شدت متفاوت عربستان است.مقامات سعودی تلاش میکنند که وجهه ائتلاف عربستانی و اقدامات این ائتلاف را برای ایجاد نظم و ثبات درمقابل تهدیدات ایران ضروری جلوه دهد. با این حال در مقابل این ادعاهای عربستان نمایندگان پارلمان اروپایی بر ادامه نقض قوانین حقوق بشرتوسط ائتلاف عربستان دریمن تاکید داشتند. این نگرانی آنها را بر آن داشت که در وهله اول تحریم تسلیحاتی را علیه عربستان تصویب کنند.

دیدار الجفری به او کمکی نکرد چرا که این دیدار چند روز بعد از گزارش زید رعد الحسین کمیسیونر عالی حقوق بشر سازمان ملل در خصوص کشتار ظالمانه ائتلاف در صنعا که منجر به کشته شدن 145 نفر و زخمی شدن 500 نفر شده بود صورت گرفت.

واکنش های بین المللی به این حمله ظالمانه به غیرنظامیان که بسیاری از مخالفان عربستان را نیز متحد کرد عربستان را گرفتار کرد. حتی متحدان کلیدی ریاض نظیر آمریکا و فرانسه نیز این حمله را محکوم کردند و خواستار بازرسی مستقل و بین المللی برای جرایم و جنایات جنگی رخ داده در صنعا شدند.

با توجه به واکنش های پر انرژی و سخت جامعه جهانی به این حادثه مقامات سعودی هیچ چاره ای نداشتند جز اینکه از این حادثه ابرازتاسف کنند . این ابراز تاسف نوعی اقرار به جرم بود. آنها همچنین قول یک بازرسی مشترک سعودی-آمریکایی را در این زمینه دادند.

در خلال دو ساعت مناظره بین الجفری و نمایندگان اروپایی , نمایندگان الجفری را با بیان نگرانی از بابت مسائل مختلفی نظیر حمایتهای سعودی از جبهه النصره و تامین مالی تروریست ها و نقش عربستان در تبلیغ و گسترش وهابیت در جهان و اقدامات تروریستی در اروپا و ادامه حبس رائف بدوی (مخالف عربستان و برنده جایزه ساخاروف در سال 2015) و تبعیض علیه زنان نظیر منع رانندگی زنان در موضع دفاعی قرار دادند.

در پایان جلسه الجفری اعتراف کرد که این مناظره نیاز به ایجاد گفت و گو های صریح تر بین عربستان و اتحادیه اروپا را روشن کرده است. مخالفت با این نتیجه گیری سخت است. اما نقطه نظر اتحادیه اروپا در مورد سیاست های سعودی تغییر نخواهد کرد مگر اینکه در سیاست های عربستان تغییراتی صورت بگیرد.

همانطور که مقامات اروپایی بارها تاکید کرده اند و همان طور که استراتژی های جهانی جدید اتحادیه اروپا نشان میدهد منافع این اتحادیه در جنگ با تروریسم, ایجاد ثبات در خاورمیانه , مهار جریان مهاجرت و جذب فرصت های جدید اقتصادی است و این نیاز به همکاری با عربستان وایران به طور همزمان دارد.