به گزارش
خبرداغ به نقل از ماهنامه همشهری تندرستی: خیلی از افراد توجه چندانی به
پوست خود ندارند و تا زمانی که دچار بیماری جدی نشوند، به پزشک متخصص پوست و
مو مراجعه نمی کنند. درواقع خیلی از افراد بررسی پوست را یک کار تجملاتی
می دانند، در حالی که پوست، سد دفاعی بدن محسوب می شود و باید به آن توجه
ویژه ای داشت.
پیشگیری از بیماری های پوستی خیلی ساده تر از درمان
آن هاست. زمانی که یک بیماری پوستی باعث ابتلای فرد می شود، زمان و هزینه
نسبتا زیادی را باید صرف درمان آن کرد. قارچ پوستی یکی از بیماری های پوستی
ای محسوب می شود که برخی از افراد در طول زندگی خود دچار آن می شوند و این
مسئله نگرانی زیادی را برای این دسته از افراد به وجود می آورد. «دکتر
داریوش دائر» متخصص پوشت و مو و زیبایی شما را با این بیماری آشنا می کند.
قارچ ها را بشناسیدعفونت
های قارچی در همه جای دنیا مشاهده می شوند. طی سال های اخیر، با افزایش
جمعیت و وجود افراد ناتوان و افرادی که دچار نقص ایمنی هستند، میزان ابتلا
به این نوع عفونت ها روندی رو به رشد داشته اند. قارچ ها به طور کلی به دو
دسته کپک ها و مخمرها تقسیم می شوند. بیشتر انواع عفونت قارچی ناشی از کپک
ها هستند.
قارچ
های سطح بدن به سه دسته عمده، تقسیم بندی می شوند که می توان به قارچ هایی
که در خاک رشد می کنند، قارچ هایی که منشا حیوانی دارند و قارچ هایی که
عمدتا در بدن انسان ها رشد می کنند، اشاره کرد. البته هم پوشانی هایی بین
این سه نوع نیز وجود دارد. بدین معنی که برخی از انواع قارچ ها با منشا
حیوانی یا خاک دوست، ممکن است باعث ابتلای انسان شوند.
مستعدها را بشناسید
قارچ
های سطح پوست می توانند نواحی مختلف بدن را درگیر کنند. معمولا افرادی که
به قارچ مبتلا می شوند از لحاظ بیماری های دیگر سالم هستند یعنی دلیل ابتلا
به قارچ آن ها ارتباطی به بیماری های دیگر ندارد، ولی به طور کلی افراد
مبتلا به اختلالات ایمنی، بیمارانی که تحت شیمی درمان قرار گرفته اند یا
مبتلایان به ایدز، بیش از بقیه مستعد ابتلا به قارچ پوستی هستند.
آن
دسته از افرادی که تحت درمان طولانی مدت با کورتون قرار گرفته اند نیز می
توانند بیش از سایرین به قارچ های پوستی مبتلا شوند. برخی مشاهدات نشان می
دهد که قارچ های پوستی در برخی نژادها بیشتر شیوع دارند ولی ارتباط نژاد و
قارچ، مسئله ای کاملا ثابت شده و حتمی محسوب نمی شود.
خانم ها و
آقایان هر دو می توانند به یک نسبت به قارچ پوستی مبتلا شوند و ابتلا به
این بیماری وابسته به جنس نیست. دیابت می تواند شانس ابتلا به بیماری های
مختلف را افزایش بدهد. این بیماری همچنین می تواند روند ابتلا به عفونت های
قارچی را طولانی تر کند، این دسته از افراد مستعد ابتلا به قارچ های ناخن و
پا هستند.
تفاوت کچلی با طاسی
به
طور کلی عفونت قارچی را تحت عنوان «کچلی» می شناسند و کچلی سر، بدن یا تنه
را باید معادل عفونت قارچی دانست. خیلی از افراد کچلی و طاسی را یکی می
دانند در حالی که از نظر علمی بین کچلی و طاسی تفاوت وجود دارد. عفونت
قارچی یا کچلی می تواند در قسمت های مختلف بدن ایجاد شود. برای مثل، سر،
زیربغل، ریش، پا، صورت، دست، ناخن و بسیاری از قسمت های مختلف بدن می
توانند به کچلی مبتلا شوند.
قارچ ها بیشتر روی سطوح باز بدن مشاهده
می شوند و گسترش آن ها از سر و گردن شروع شده و با رسیدن به بالاتنه و
کشاله ران ها به تدریج به سوی باسن و پایین تنه گسترش پیدا می کنند. معمولا
ضایعات پوستی ناشی از قارچ بدن، گرد و مدور هستند و لبه برجسته ای دارند.
این ضایعات پوستی ممکن است به حالت منفرد یا متعدد باشند و گاهی هم به
یکدیگر وصل شده و مساحت زیادی از سطح بدن را درگیر کنند.
در برخی
موارد ممکن است در اثر ابتلا به قارچ، حالت پوسته پوسته شدن نیز مشاهده
شود. بهبود ضایعات معمولا از مرکز آن شروع می شود و حاشیه ضایعات به شکل
واضح باقی می ماند.
وقتی قارچ در مو لانه می گذارد!
علاوه
بر قارچ بدن، قارچ سر نیز وجود دارد این نوع قارچ یکی از عفونت های شایع
در دنیاست و سابقه مو در اثر ابتلا به این بیماری درگیر می شود. انواع قارچ
انسانی و حیوانی، زمینه ابتلا به این نوع قارچ را در سر فراهم می کند.
ابتلا به قارچ سر با علائمی همراه است که می توان به موهای شکسته، خاکستری
رنگ و پوست دارای پوسته ریزی خفیف اشاره کرد. علاوه بر این توده ای ملتهب،
چرکی و دردناک در سطح سر به وجود می آید.
یکی دیگر از علائم ابتلا به قارچ، از دست رفتن موها (ریزش مو) است، گستردگی ریزش مو می تواند بسیار متفاوت باشد.
علاوه
بر موارد یادشده، نوعی حالت التهابی بسیار شدید قارچ سر، به نام «کریون»
(craven) نیز وجود دارد. این قارچ خود را به صورت ضایعه ای گرد، گود و چرکی
بروز می دهد، ضمن آنکه حالت دلمه های بزرگ و چسبنده روی آن به وجود می
آید. نوع دیگری قارچ سر هم وجود دارد که خود را به شکل ضایعات فنجانی شکل
به دور هر تار مو، خود را بروز می دهد و به مرور صورت یک توده دلمه ای شکل و
به هم چسبنده در می آید.
باز هم هست
قارچ
همچنین می تواند در ریش نیز به وجود بیاید، این نوع قارچ بیشتر از گونه
های قارچی حیوانی ایجاد می شود و کارگران مزارع و دامداران به آن مبتلا می
شوند. موی ریش و سبیل دچار ضایعات التهابی سرخ و ملتهب می شود و روی موها
دلمه زردرنگی شکل می گیرد. همچنین احتمال حالت پوسته ریزی در پوست وجود
دارد. علاوه بر این گاهی ضایعات برجسته یا تاولی نیز ممکن است به وجود
آیند. این نوع قارچ ها معمولا به درستی درمان نمی شوند که این مسئله
مشکلاتی ایجاد می کند، معمولا تشخیص این نوع قارچ بدون انجام آزمایش قارچ
شناسی سخت یا غیرممکن است.
پاهای قارچی
پا
نیز می تواند دچار قارچ شود، قارچ پای یکی از انواع شایع قارچ است که
بیشتر ورزشکاران دچار آن می شوند. شیوع قارچ پا در دهه های اخیر افزایش
پیدا کرده است. پوشیدن کفش های بسته و تنگ باعث بسته شدن شکاف بین انگشتان
پاها شده و افراد را مستعد ابتلا به این بیماری می کند. این نوع قارچ در
بالغین شایع تر از کودکان است.
حدود 10 درصد جمعیت ممکن است به قارچ
پا مبتلا شوند. در مردان بالغ ابتلا به این قارچ در حدود 20 درصد و در
زنان بالغ، ابتلا در حدود 5 درصد محتمل است. وجود عفونت های باکتریایی در
شکاف بین انگشتان پاها، فرد را مستعد ابتلا به قارچ پا می کند.
در
صورت بروز قارچ، بین انگشتان پا ضایعات پوستی مرطوب و له شونده ای ایجاد می
شود که ممکن است تا سطح پشتی انگشتان هم گسترش یابند. رنگ این ضایعات از
صورتی تا سرخ پررنگ متفاوت است. گاهی هم تاول های ریزی روی ناحیه مبتلا
ایجاد می شوند.
مواظب دست هایت باش
دست
های یک دیگر از قسمت های بدن است که به قارچ مبتلا می شوند. ضایعات قارچی
دست ها به شکل ضخیم شدن کف و انگشتان دست بروز می کنند. در نیمی از موارد،
ابتلا تنها در یک دست و در نیمی دیگر در هر دو دست ایجاد می شود. گاهی
پوسته های هلالی و فلسی شکلی هم بر روی این نواحی ضخیم پوستی، ظاهر می
شوند.
ضایعات تاولی یا
برجسته نیز ممکن است ایجاد شوند. به غیر از قارچ دست، قارچ کشاله ران نیز
در تمام دنیا شایع است و در نواحی گرمسیری و مرطوب شیوع بیشتری دارد. در
بسیاری از موارد قارچ کشاله ران با قارچ پا همراه است. ضایعات پوستی به شکل
برجستگی های مدور و سرخ رنگی هستند که حاشیه های واضح و برجسته دارند.
خارش
یکی از مهم ترین علائم ابتلا محسوب می شود. پوسته ریزی و تاول های ریز، از
دیگر علائم قارچ کشاله ران هستند. در صورت ابتلای ناخن به قارچ، باید
انتظار تغییر رنگ سفید یا زرد را رد صفحه ناخن داشت. علائم قارچ می تواند
در ابتدا یا انتهای ناخن ایجاد شود. قارچ می تواند به مرور باعث جداشدن
ناخن از بستر آن شود.
از متخصص خوب کمک بگیریدتشخیص
قارچ در هر قسمت از بدن به مهارت و تخصص پزشک بستگی دارد و راه اصلی برای
تشخیص، نمونه برداری از پوست، مو یا ناخن است، همچنین بررسی مستقیم پوست یا
کشت از ضایعات نیز اهمیت دارد. پس از تشخیص، درمان باید خیلی سریع انجام
شود. چنانچه قارچ خفیف باشد از کرم ها و لوسیون ها یا قطره های ضدقارچی
برای درمان عفونت استفاده می شود ولی در بیشتر موارد باید از داروهای
خوراکی ضدقارچ برای مدت موفقیت آمیز عفونت قارچی شانس برگشت و عود بیماری
کم است و معمولا بهبودی به صورت کامل خواهدبود.
این بیماری مسری استقارچ
پوستی می تواند افراد زیادی را به خود مبتلا کند و آن دسته از افرادی که
به این قارچ مبتلا می شوند باید دقت کنند که آن را به سایرین منتقل نکنند.
• قارچ پوستی می تواند به راحتی به دیگران منتقل شود به همین دلیل نباید از حوله یا وسایل مشترک استفاده کرد.
•
برخی از افراد عادت دارند از کفش های ورزشی مشترک استفاده کنند این دسته
از افراد باید این عادت خود را کنار بگذارند چون انجام این کار می تواند
باعث ابتلا به قارچ پا شود.
• چنانچه یک ضایعه پوستی به وجود بیاید،
نباید آن را دست کاری کرد. چون انجام این کار می تواند باعث گسترش قارچ به
قسمت های مختلف بدن شود.
• رطوبت در ابتلا به انواع قارچ نقش دارد
به همین دلیل باید حوله و تمامی لباس ها را برای خشک شدن در جایی قرار داد
که فاقد رطوبت است.
• احتمال ابتلا به قارچ در مکان های عمومی مثل حمام بیشتر است به همین دلیل باید حتما از دمپایی استفاده کرد.
•
چنانچه به اپیلاسیون مراجعه می کنید، باید حتما همراه خود دمپایی ببرید.
چون پوشیدن دمپایی مشترک می تواند احتمال ابتلا به قارچ را افزایش دهد.
• افراد نباید از ناخن گیرهای مشترک استفاده کنند چون انجام این کار می تواند احتمال ابتلا به قارچ ناخن را افزایش دهد.
• برخی از افراد عادت دارند خوددرمانی انجام دهند انجام این کار می تواند باعث گسترش قارچ در سطح بدن شود.
• تشخیص و درمان قارچ پوستی باید حتما زیر نظر پزشک متخصص پوست باشد چون تنها این پزشک می تواند بهترین درمان را برای فرد تجویز کند.
