برنامه ویژه برای آموزش پزشک خانواده

 دکتر باقر لاریجانی امروز ۲۲ اردیبهشت در ششمین همایش فصلی و سومین گردهمایی جامع سالانه انجمن پزشکان عمومی ایران از نیازهای آموزشی خاص پزشکان عمومی سخن گفت و اظهار داشت: در راستای اجرای برنامه های تحول و نوآوری در آموزش علوم پزشکی در کشور صورت گرفته است.

وی به پیشینه برنامه پزشک خانواده اشاره کرد و گفت: در اسناد بالادستی کشور بارها به ضرورت اجرای برنامه پزشک خانواده تاکید شده است.

لاریجانی اولویت پیشگیری بر درمان و روزآمد کردن برنامه های بهداشتی و درمانی را از جمله محورهای مهم سیاست های کلی نظام سلامت ابلاغی مقام معظم رهبری ذکر کرد و گفت: اجرای برنامه پزشک خانواده و نظام ارجاع از جمله راهبردهایی است که زمینه تحقق محورهای این سیاست را فراهم می کند.

معاون آموزشی وزارت بهداشت به برنامه پنجم توسعه و قید ضرورت اجرای مراقبت های اولیه بهداشتی با محوریت پزشک خانواده و نظام ارجاع اشاره و تصریح کرد: حال که بسترهای قانونی اجرای این برنامه در کشور فراهم شده و باتوجه به نیازهای موجود کشور نظام آموزش عالی سلامت نیز هم راستا با این الزامات و در جهت پاسخگویی به نیازهای جامعه حرکت می کند.

وی گفت: در حال حاضر بیش از ۸۰ کشور عضو اتحادیه جهانی پزشکان خانواده هستند و در اغلب کشورهای دنیا پزشکان خانواده محور نظام ارائه خدمات سلامت را تشکیل می دهند.

لاریجانی افزود: در تعداد زیادی از کشورهای پیشرفته دنیا پزشکی خانواده به عنوان یک رشته تخصصی تعریف شده و پزشکان خانواده در اولیت سطح نظام مراقبت سلامت قرار دارند.

معاون آموزشی وزارت بهداشت ارائه مراقبت فراگیر، مراقبت از بیماران باتوجه به زمینه های خانواده، جامعه و فرهنگ آنها، مسئولیت حرفه ای در برابر جامعه و حفظ استقلال بیمار را از ویژگی های بارز پزشکی خانواده ذکر کرد.

وی اظهار داشت: این پزشکان از طریق ارتباط چهره به چهره با بیماران سلامت ایشان را در ابعاد مختلف از جمله جسمی، روانی و اجتماعی بررسی کرده و با رویکردی جامع اقدام به درمان بیماران می کنند.

لاریجانی گفت: پزشکان خانواده اولین نقطه تماس مردم با نظام مراقبت سلامت هستند و مراقبت های این پزشکان مبتنی بر فرد بوده و به همین دلیل از تداوم و پیوستگی برخوردار است.

وی اضافه کرد: در پزشکی خانواده تمرکز اولیه بر بیماران در زمینه خانوادگی ایشان است و همین امر موجبات ارائه خدمات فردی در یک بستر جامع را فراهم می آورد.

معاون آموزشی وزارت بهداشت ارائه خدمات بالینی با رویکردی جامعه نگر و با تاکید بر پیشگیری فردی را از دیگر ویژگی های پزشکی خانواده برشمرد و گفت: در واقع پزشک خانواده بین تقاضای فردی بیمار و نیازهای جامعه براساس الزامات نظام سلامت تعادل برقرار می کند.

وی گفت: ورود افراد به عرصه پزشکی خانواده نیازمند کسب توانمندی های ویژه ای است که باید در نظام آموزش علوم پزشکی کشور به آن توجه شود.

لاریجانی پذیرش همه بیماران، اولویت گذاری در رسیدگی به بیماران، ارجاع منطقی بیماران به سایر متخصصین، حمایت از خودمراقبتی و سبک زندگی سالم را از عمده مهارت های مورد نیاز برای ارائه خدمات بالینی در قالب پزشکی خانواده ذکر کرد و افزود: همچنین در آموزش این پزشکان می بایست به مهارتهای ارتباطی و مهارت کارگروهی نیز توجه ویژه شود.

وی با بیان اینکه پزشکان خانواده به عنوان مروجان سلامت هم در نظام مراقبت سلامت فعالیت می کنند گفت: لازم است این افراد به نحوی آموزش ببینند تا بتوانند مشکلات سلامت واجد اولویت جامعه را تشخیص دهند، از رسانه های مناسب برای انتقال پیام های بهداشتی استفاده کنند.

معاون وزیر بهداشت افزود: این گروه باید توانایی هدایت یک سیستم یادآوری اقدامات ادواری مانند واکسیناسیون و غربالگری را داشته باشند و اقدامات پایه بهداشت عمومی نظیر گزارش بیماری ها را انجام دهند. همچنین توانایی جلب همکاری و مشارکت و مدیریت تغییر نیز از دیگر توانمندی های پزشکان خانواده در ترویج سلامت است.

وی مدیریت عوامل اجتماعی موثر بر سلامت در سطح فرد و جامعه را از دیگر نقش های پزشکان خانواده ذکر کرد و گفت: در همین راستا لازم است مهارت های شناسایی و ساماندهی اطلاعات افراد و خانواده ها، تعیین و تحلیل عوامل اجتماعی موثر بر سلامت در جمعیت تحت پوشش و مهارت های جلب مشارکت افراد و جامعه به این افراد آموزش داده شود.

لاریجانی با اشاره به ویژگی های خاص نظام ارائه خدمات در قالب پزشکی خانواده اظهار داشت: این پزشکان نقش های متفاوتی را در نظام مراقبت سلامت به عهده دارند و لازم است نظام آموزشی ویژه ای برای سرمایه انسانی این بخش طراحی شود.

وی به برنامه اخیر معاونت آموزشی برای تربیت متخصصین پزشکی خانواده اشاره کرد و گفت: این برنامه در قالب برنامه های تحول و نوآوری در آموزش علوم پزشکی و در راستای پاسخگویی به نیازهای جامعه طراحی شده و کوریکولوم آموزشی آن باتوجه به نیازهای خاص جامعه و نقش های ویژه پزشکان خانواده در نظام سلامت طراحی گردیده است.

معاون آموزشی وزارت بهداشت گفت: تلاش های زیادی برای گسترش آموزش های تخصصی در دانشگاههای علوم پزشکی صورت گرفته و با همین رویکرد تغییراتی نیز در دوره پزشکی عمومی در دست برنامه ریزی است و در این برنامه ها سعی می شود دورهای آموزشی متناسب با نیازهای جامعه گسترش یابد.