اين در حالي است كه به گفته كارشناسان سازمان غذا و دارو، ايران واردات رسمي داروي ترامادول از هيچ كشور خارجي ندارد و با توجه به مخدر بودن داروي مذكور، واردات آن نيازمند دريافت مجوز از سازمان غذا و دارو است. هفت ماه پيش نيز محموله 23 ميليوني قرص ترامادول در پوشش كارتن‌هاي لامپ كشف شد.
به گزارش سلامت نیوز، محموله قاچاق حاوي حدود 13 ميليون قرص ترامادول كه از بندر خرمشهر با رويه ترانزيت كالا و به عنوان محموله پتو بارگيري شده بود، در حالي كه براي تخليه محموله قاچاق از مسير منحرف شده بود، از سوي سربازان گمنام امام زمان عج، در انباري در اطراف تهران كشف و توقيف شد.
در صورت تخليه داروها و بارگيري پتو به جاي آن و بستن پلمب‌‌ها هيچ‌گونه مشكلي بابت ترخيص كالا در گمرك مقصد به وجود نمي‌آمد، چراكه (در مقصد) بار محموله و اظهارنامه با هم مطابقت داشتند. قاچاقچيان داروهاي مذكور را تخليه نمودند و در حال بارگيري پتو بودند كه طي عملياتي هماهنگ، عناصر اصلي اين شبكه دستگير و روانه زندان شدند.
ترامادول چيست؟
ترامادول يك داروي مسكن شبه مخدر و شديداً اعتيادآور محسوب مي‌شود و مورد سوءمصرف قرار مي‌گيرد و برخي از افراد به آن وابستگي شديدي پيدا مي‌كنند.
تجويز داروي ترامادول توسط يك پزشك بايد كاملاً حساب شده باشد و تعداد و روزهاي مصرف دارو بايد كمتر از پنج روز در نظر گرفته شود كه بيماران به اين دارو وابستگي شديد پيدا نكنند. بسياري از افراد به اين دليل به ترامادول وابسته مي‌شوند كه آن را بدون هيچ رويه و حساب و كتابي به مدت طولاني مصرف مي‌كنند. برخي از افراد از اين دارو براي ترك اعتياد استفاده مي‌كنند ولي اين دارو وابستگي زيادي ايجاد مي‌كند و نمي‌توان از آن به عنوان دارويي براي ترك اعتياد به مواد مخدر استفاده كرد.
دكتر اكبر عبداللهي اصل، مدير‌كل نظارت و ارزيابي دارو و مواد مخدر سازمان غذا و دارو، درباره اين دارو مي‌گويد: قرص ترامادول از دسته داروهاي محدود و تحت كنترل است و يكي از پرعارضه‌ترين داروهاي مخدر به شمار مي‌رود و آمار مصرف اين داروي اعتيادآور نگراني مسئولان را برانگيخته است.
آمار مصرف اين دارو در دو سال اخير روندي رو به كاهش داشته، به طوري كه مصرف 60 ميليون عدد يكي، دو سال اخير به دليل تشديد محدوديت‌هاي سازمان غذا و دارو به حدود يك هشتم ميزان مصرف سال 84 رسيده است. با اين وجود همچنان نگراني‌ها به قوت خود باقي است، زيرا براساس آمارها يكي از علل مهم مسموميت ناشي از مصرف غيرمتعادل و بدون تجويز دارو، مصرف قرص ترامادول است. فروش اين دارو در ايران كنترل شده و فقط با نسخه پزشك و از طريق داروخانه به بيماران است. داروي مذكور با توجه به مخدر بودن آن، با نسخه پزشك بسته‌اي 17 هزار و 500 تومان به فروش مي‌رسد كه در بازار آزاد قيمت آن حداقل 100 هزار تومان است.
كشف 23 ميليون قرص در مرداد امسال
اين نخستين محموله قرص‌هاي ترامادول نيست كه به كشورمان وارد مي‌شود. مرداد‌ماه امسال نيز گمرك جمهوري اسلامي ايران موفق شد تعداد 23 ميليون عدد قرص ترامادول را از يك محموله وارداتي كشف كند. در آن ماجرا نيز حراست گمرك شهيد رجايي با همكاري اداره اطلاعات استان هرمزگان اقدام به متوقف كردن يك دستگاه كانتينر ورودي نمود و پس از بازرسي‌هاي به عمل آمده موفق به كشف تعداد 315 كارتن شامل بيش از 23 ميليون عدد قرص و كپسول ترامادول شد.
اين كانتينر حاوي 331 كارتن لامپ هم بوده و به همراه 315 كارتن قرص و كپسول ترامادول در مجموع 622 كارتن با عنوان لامپ روشنايي به گمرك اظهار شده بود. كشف محموله جديد در تهران نشان از اين دارد كه ممكن است محموله‌هاي ديگري نيز به كشور وارد شده باشند؛محموله‌هايي كه مانند دو محموله اخير كشف و شناسايي نشده باشند.
هزينه‌هاي قاچاق براي ايران
قاچاق يكي از مهم‌ترين عواملي است كه بر سر راه اشتغال و سلامت اقتصادي جامعه مانع گذاشته است. بر اساس آمار اعلام شده از سوي مسئولان سالانه 22 ميليارد دلار كالاي قاچاق وارد كشور مي‌شود. اين در حالي است كه به گفته رئيس سازمان تعزيرات حكومتي به‌ازاي هر يك‌ميليارد دلار قاچاق حدود 100هزار نفر و در مجموع 2/2ميليون نفر به‌دليل قاچاق بيكار مي‌شوند، بدين ترتيب به نظر مي‌رسد قاچاق علت اوليه بيكاري بيش از 2 ميليون ايراني است.
با تمام اينها اما قاچاق دارو و مواد مخدر موضوعي است كه تنها به ساختار اقتصادي جامعه آسيب نمي‌زند بلكه به سلامت و ساختارهاي اجتماعي جامعه آسيب جدي وارد مي‌كند. حدود 60درصد زندانيان، 55 درصد طلاق‌ها و 45 درصد سرقت‌هاي خرد در كشور مرتبط با موضوع مواد مخدر هستند. به گفته اسدالله هادي‌نژاد، معاون مقابله با عرضه و امور بين‌الملل ستاد مبارزه با مواد مخدر كشور 35 درصد قاچاق مواد مخدر از مسير ايران صورت مي‌گيرد. در سال 2004، معادل 12 ميليارد دلار خسارت اقتصادي در اين راه به ايران وارد شده است. اگر همان آمار را امروز در نظر بگيريم و تورم را هم به حساب نياوريم، چيزي حدود 100 ميليارد تومان در روز هزينه مبارزه ايران با مواد مخدر است. سهم دنيا در مبارزه با قاچاق مواد مخدر بسيار اندك و ناملموس است.
4 هزار شهيد و 12 هزار مجروح نيز آمار تلفات جاني ايران در 35 سال مبارزه با مواد مخدر است.
بستن مسير نفوذ مافياي قاچاق به دستگاه‌ها
با تمام اينها اما با نگاهي دقيق‌تر مي‌توان دريافت در مواردي مانند مورد اخير قاچاق 13 ميليون قرص ترامادول به كشور با ضعف و ناكارآمدي گمرك در كنترل مبادي رسمي و قانوني مواجه مي‌شويم، چراكه مورد اخير نمونه‌اي از قاچاق از مبادي رسمي كشور بوده است. بي‌ترديد با عنايت به دست‌هاي پشت پرده‌اي كه ايران را در مسير ترانزيت مواد مخدر اروپا قرار داده است و در تلاشند تا آمار اعتياد را در كشور بالا ببرند بايد به سيستم‌هاي نظارتي روز مجهز شد. از سوي ديگر نيز راه‌اندازي سيستمي جامع براي ورود و خروج كالا و پيگيري اصالت كالاهاي وارداتي يكي از مهم‌ترين ضروريات است. طرحي كه يك بار در قالب برچسب‌هاي شبنم جان گرفت اما پس از مدت كوتاهي به دليل نفوذ مافياي قاچاق در دستگاه‌ها برچسب شبنم نيز پيش از آنكه بتواند براي خودش اعتباري كسب كند، بي‌اعتبار شد و رول‌هاي برچسب شبنم در كارگاه‌هاي زير زميني توليد و در بازار آزاد به فروش مي‌رسيد. يافتن مسيرهاي اين نفوذ، مجازات عوامل نفوذي و تجهيز به ابزارهاي كارآمد روز مهم‌ترين راهكاري است كه مي‌تواند تبعات قاچاق را براي كشور ما كمتر كند.
