بساط
گستری و دست فروشی یک عارضه اجتماعی به شمار می رود که هزاران علت در
پیدایش آن دخیل است.اقتصاد نامطلوب یک کشور دست فروشان را راهی کوچه و
خیابان می کند و چهره شهر را نازیبا می کند.این بحث داغ روز، درگیری های
فیزیکی اجتماعی را میان دست فروشان و ماموران سد معبر شهرداری ها ایجاد
کرده است که نداشتن تعامل، یکی از دغدغه هایی است که مانع ساماندهی دست
فروشان می شود.دکتر کاظم قجاوند جامعه شناس و
استاد دانشگاه در خصوص این معضل اجتماعی گفت:بر اساس نظریه کارکردگرایی
وجود هر پدیده ای قطعا می تواند کارکردها و مزایایی برای افراد جامعه به
همراه داشته باشد اگر چه دربرخی موارد ممکن است کارکردهای مثبت جای خود را
به کارکردهای منفی بدهد اما در نهایت هر پدیده ای دارای هر دو محور است.
این
عضو هئیت علمی و استاد دانشگاه در ادامه افزود:پدیده دستفروشی و بساط
گستری در سال های اخیر با افزایش شهرنشینی و رشد جمعیت بیشتر شده است.بخشی
از این پدیده اجتماعی به خاطر وجود بیکاری فزاینده،عدم امکان تهیه یک مکان
یا فروشگاه ثابت برای افراد است.پدیده بساط گستری برای شهروندانی که به
دنبال یافتن کالاهایی نسبتا ارزان هستند مقبولیت دارد.اما در بسیاری از
مواقع دست فروشان مانع از نظم اقتصادی جاری ویژه برای افرادی که به صورت
رسمی و مجوزدار فعالیت می کنند،می شوند.
دکتر قجاوند با اشاره به
این مطلب که صاحبان اصناف مختلف و فروشندگان همواره دست فروشان را رقبای
مزاحم خود می پندارند ادامه داد:دستفروشان علاوه بر بی نظمی در بازار
اقتصادی،آشفتگی های بصری نیز ایجاد کرده اند که باعث می شود از سوی سازمان
هایی مانند شهرداری درگیری های اجتماعی شکل بگیرد.در حالیکه شهرداری مکلف
به ساماندهی دست فروشان است.اما باید به یاد داشته باشیم که بخشی از جامعه
با همین مشاغل امرار معاش می کنند.
این استاد دانشگاه با بیان
این مطلب که باید طرح های موفق برای ساماندهی این گروه در جامعه ارائه شود
تصریح کرد:با ارائه طرح های موفق برای ساماندهی دستفروشان می توان از مزایا
و فرصت های آنها استفاده کرد.در اغلب کشورها شهرداری ها موظف هستند دست
فروشان را ساماندهی کنند و عمدتا مکان های ثابتی را برای بساط گران انتخاب
می کنند.اما در ایران متاسفانه از دیرباز تا کنون دست فروشان در معابر شلوغ
اقدام به فروش محوصلات بعضا بی کیفیت می کنند.
وی ادامه داد:این
رفتار بساط گستران علاوه بر مشکلات تردد و رفت آمد عابران،چهره شهر را
نامطلوب جلوه می دهد.به نظر لازم است شهرداری هر منطقه با در نظر گرفتن
غرفه هایی و واگذاری آن به دست فروشان با مبالغ مناسب دست فروشان را
ساماندهی کند.البته هر گونه برخورد قهری و چکشی با این پدیده که عمدتا از
قشرهای ضعیف جامعه هستند خشونت و پرخاشگری را افزایش می دهد و حتی در
مواردی دیده شده است که برخی از آنها در اقدام جمع آوری ماموران شهرداری
دست به خودکشی یا خودسوزی زده اند.
این عضو هئیت علمی دانشگاه با
اشاره به آسیب هایی که از درگیری های لفظی و فیزیکی به خانواده این افراد
تحمیل می شود گفت:زمانی که وسایل کار دست فروشان توسط ماموران شهرداری ضبط و
توقیف می شود درگیری لفظی و فیزیکی ایجاد می شود که فروشندگان خیابانی در
محیط خانواده هر گونه فشار روانی ناشی از کار را به اعضای خانواده شان
منتقل می کنند.
دکتر قجاوند با اشاره به راهکار اصلی میان
ماموران شهرداری و دست فروشان خاطر نشان کرد:شایسته است دست فروشان با
تعاملی مناسب با شهرداری به صورت روزانه یا هفتگی به صورت مجوزدار اقدام به
فروش مشتریان و شهروندان را افزایش دهد و از به وجود آمدن آسیب های
اجتماعی جدید جلوگیری کند.دست فروشان عمدتا از این طرح ها استقبال کرده و
عمدتا خواهان فروش محصولات خود کنند.شبکه مجازی آستان
منبع:شفا انلاین
