به اذعان مسوولان وزارت بهداشت تعداد بیماران سوخته در کشور بالاست؛ به طوری که سالانه بیش از 25هزار تن در کشور میسوزند و البته این سوختگی میان قشر فقیر بیشتر است؛ این درحالیست که متاسفانه اوضاع درمان بیماران سوخته در کشور مساعد نیست و باز هم به اذعان مسوولان نظام سلامت، کمبود تخت بیمارستانی در حوزه سوختگی جدی است و از طرفی تعداد تختهای سوختگی استاندارد حتی به تعداد انگشتان دست هم نمیرسد.
به گزارش ایسنا، اما مشکلی که بر رنج این بیماران میافزاید، عدم حمایت از خدمات پس از درمانشان است؛ چراکه این دسته از بیماران بعد از ترخیص به خدماتی مانند کاردرمانی، توانبخشی، روان درمانی، جراحی پلاستیک و... نیاز دارند تا بتوانند به جامعه بازگردند و این درحالیست که ساز بیمهها برای پوشش این خدمات کوک نیست و بیمارانی که در تامین هزینههای سنگین این چنینی ناتوان هستند، ناچار از اجتماع گریزان شده و چه بسا که خانهنشین شوند.
با دکتر محمد جواد فاطمی، رییس انجمن حمایت از بیماران سوخته در رابطه با مشکلات پس از ترخیص بیماران گفتوگو کردهایم که در پی میخوانید.
محمد جواد فاطمی در گفتگو با خبرنگار سرویس سلامت خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، در خصوص وضعیت بیماران سوخته بعد از ترخیص از بیمارستان گفت: بیمار سوختگی بعد از ترخیص به فیزیوتراپی، کاردرمانی و عمل جراحی پلاستیک نیاز دارد تا عملکرد قسمتهای مختلف بدن که توانایی خود را ازدست دادهاند، بهبود یابد. اغلب مراکز درمانی این جراحیها را انجام نمیدهند. بسیاری از بیمهها نیز به بهانه اینکه این جراحیها زیبایی است، آن را انجام نمیدهند.
فاطمی همچنین از بیمه نبودن کار درمانی و هزینه بالای آن برای بیماران سوختگی گفت و ادامه داد: هزینه این خدمت از 20 هزار تومان در مراکز دولتی تا 40 هزار تومان در مراکز خصوصی متغیر است. به این ترتیب بیمار از نظر جسمی تحت پوشش کافی قرار نمیگیرد و باعث ناتوانی او میشود. علاوه بر آن، فرد به خاطر هزینههای بالای سوختگی در مراحل حاد و مزمن و ویزیت، کاردرمانی، فیزیوتراپی، جراحی و بستری نیاز به مرخصی طولانی دارد و همین امر باعث افت شدید اقتصادی میشود و بسیاری از آنها زیر خطر فقر میروند.
رییس انجمن حمایت از بیماران سوخته یکی از آسیبهایی که فرد بعد از ترخیص از بیمارستان به آن دچار میشود را تغییر تصویر ذهنی بیمار از خودش عنوان کرد و افزود: تصویر ذهنی افراد ازبدنشان این است که سالم و خوش تیپ هستند و میتوانند در جامعه ظاهر شوند، ولی تصویر ذهنی بیمار سوختگی از خودش دچار اختلال شده و در نتیجه با آن مشکل پیدا میکند، حتی کسانی که مناطق پوشیده بدن آنها سوخته است. این موضوع باعث اضطراب و افسردگی و کنارهگیری تدریجی آنها از جمع میشود. اگر صورت یا دستها سوخته باشند، این مشکل شدیدتر خواهد بود و آنها از اجتماع کنارهگیری میکنند.
فاطمی، طلاق و مشکلات روانی را میان بیماران سوخته شایع عنوان کرد و ادامه داد: معمولا روابط آنها در زندگی زناشویی سرد میشود. طلاق نیز در این گروه شایع است و زنان بیشتر با این مشکل روبرو هستند. آنها نسبت به مردان در این موضوع وفادارتر هستند.
رییس انجمن حمایت از بیماران سوخته با تاکید بر اینکه باید بیمار سوخته را در جامعه و خانواده بپذیریم، افزود: به خاطر ایزوله شدن آنها از جامعه، به تدریج خطر خودکشی خصوصا در زنان بوجود می آید. آنها از نظر اجتماعی هم ناتوان میشوند؛ به طوری که مثلا فرد قبلا شغل داشته و در اجتماع پذیرفته شده بود ولی امروز خودش از حضور در جامعه اجتناب میکند. گاه ممکن است مردم هم تمایل نداشته باشند با یک فرد سوخته ارتباط داشته باشند و با نگاههای خیره و رو برگرداندن، باعث میشوند بیماراز نظر اجتماعی ایزوله شود.
فاطمی، درخصوص آنچه که به عنوان وظیفه دولت و مردم در قبال این بیماران مطرح میشود، توضیح داد: بیمار سوخته به خدمات رایگان نیاز دارد؛ چراکه اغلب آنها فقیر هستند. سوختگی بیماری فقرا است، چون این گروه هستند که به علت استاندارد نبودن فضای خانه، وسایل گرمایشی و پخت وپز و آموزش کافی ندیدن دچار سوختگی میشوند. قاعدتا این بیماران در تامین هزینههای درمانشان نیز مشکل خواهند داشت و نظام سلامت باید از آنها حمایت کند و به طور کامل تحت پوشش بیمه قرار گیرند.
فاطمی در ادامه بر لزوم پوشش خدمات روان برای این بیماران و ویزیت مکرر آنها توسط روانشناس و روانپزشک تاکید کرد و گفت: بیمار باید تحت نظر مددکار اجتماعی باشد. در کشورهای دیگر برای بیمار کمپینگهای مختلفی میگذارند. بیمار ابتدا با تیم درمان و بیماران دیگر به این کمپینگ وارد میشود و در مشکلات هم سهیم میشوند. کم کم خانواده و افراد عادی نیز در این برنامه سهیم میشوند تا بیمار با وضعیت جدید آشنا شود.
وی تاکید کرد: بیمار بعد ازسوختگی تنها میشود، با بدنی جدید که مملو از تغییر شکل است و کسی نه او را میشناسد و نه او را قبول میکند و به همین جهت مانند آن است که فرد مبتلا در خلا قرار میگیرد.
وی همچنین به قول وزارت بهداشت مبنی بر راهاندازی شش کلینیک سوختگی در سال آینده اشاره کرد و گفت: بدن بعضی از این بیماران خارشهای شدیدی پیدا میکند که باعث ناتوانی او میشود. در این مراکز باید متخصص پوست، متخصص جراحی پلاستیک، روانشناس، روانپزشک، مددکار، مشاورههای مختلف و همچنین کسانی که بتوانند او را از نظر اقتصادی حمایت کنند، حضور داشته باشند. از طرفی فشار اقتصادی بر بیمارانی که از شهرستان به تهران می آیند، بیشتر است و ما امیدواریم کاری شود تا بیمار سوختگی در استان خود درمان شود.
رییس انجمن حمایت از بیماران سوخته در خصوص خدماتی که این انجمن به بیماران ارائه میدهد، گفت: در حال حاضر با کمک خیرین کلاسهای مهارتهای زندگی را برای بیماران برگزار میکنیم تا به بیمار کمک شود با بیماری خود کنار آید. همه بیماران از هرجایی میتوانند در این کلاسها شرکت کنند و هزینه آن نیز رایگان است.
وی افزود: همچنین هزینه رفت و آمد بیماران بی بضاعت را برای کاردرمانی و فیزیوتراپی میپردازیم؛ چرا که بعضی از آنها باید حتما از آژانس استفاده کنند و نمیتوانند با وسایل نقلیه عمومی رفت و آمد کنند و اغلب بیماران این هزینه را ندارند. اگر بیماران مشکل تهیه لباس سوختگی داشته باشند نیز میتوانیم از خیرین در این خصوص کمک بگیریم.
فاطمی همچنین از رایزنی این انجمن با جراحان پلاستیک سراسر کشور برای ارجاع بیماران به آنها خبر داد و گفت: این اقدام به این دلیل است که بیمار برای درمان لازم نباشد حتما به تهران بیاید، تعداد زیادی از جراحان نیز در این زمینه اعلام آمادگی کردهاند. همچنین در بیمارستان مطهری تهران این امکان فراهم شده است تا بیماران بیبضاعت هزینهای برای کار درمانی نپردازند. با هلال احمر هم وارد مذاکره شدیم وآنها قبول کردهاند وسایلی که برای چسبندگی لازم است در اختیار بیمارستان مطهری قرار دهند.
به گفته وی، راه اندازی کمیته ملی پیشگیری از سوختگی، مذاکره با سازمان تامین اجتماعی برای تحت پوشش قرار دادن لباس سوختگی، بیمه شدن کاردرمانی، رایگان شدن خدمات جراحی پلاستیک و همچنین مقدمات راه اندازی سیستم جامع ثبت اطلاعات بیماران از اقدامات اخیر این انجمن بوده است.
وی در پایان از آمادگی بیمارستانهای حضرت فاطمه (س) و شهید مطهری برای جراحی با تعرفه دولتی برای بیمارانی که نیاز به جراحی ترمیمی دارند خبر داد و گفت: این تعرفه از بیماران بیبضاعت گرفته نخواهد شد.