چرا لاریجانی در قم دوم شد و چرا مجلس دهم برای او بهتر از نهم است؟

انتخاب نوشت: 160 هزار رای لاریجانی، رای کمی نیست و حداد عادل که در دو دوره اخیر، رای اول تهران 6 میلیونی بوده، هیچ گاه نتوانسته این میزان رای بیاورد.

با شکست معنی‌دار تندروها در هر دو انتخابات تشکیل مجلسی با ترکیب متوازن از هر دو جناح کشور، وزش نسیم اعتدال در خانه ملت را نوید می دهد، اما طیف جبهه پایداری با مانور گسترده بر روی دوم شدن دکتر لاریجانی در قم و اول شدن امیرآبادی در این شهر، در تلاش برای کم‌رنگ کردن پیام‌های انتخابات دیروز است.

برخی عوامل دوم شدن لاریجانی در قم را بررسی کرده ایم:

یکی از این عوامل، حضور فردی مسن و غیرفعال چون حجت الاسلام آشتیانی در فهرست جامعه مدرسین در قم بود که در روز آخر به نفع حجت‌الاسلام ذوالنور انصراف داد و به نظر می‌رسد این رویداد که درست در شب انتخابات رخ داد، علاوه بر گرفتن فرصت از جامعه مدرسین و اعتدالگرایان برای جبران، تا حد زیادی باعث ایجاد امید در هواداران جبهه پایداری در قم شد؛ شبیه اتفاقی که با انصراف عارف قبل از انتخابات به سود روحانی، نوعی شور و شوق را در میان هواداران جریان اعتدال در انتخابات 92 ایجاد کرد و استارت پیروزی روحانی را زد.

یک نکته کلیدی در توفیق امیرآبادی نیز آرای قومیتی ترک زبانان قم است که بویژه در منطقه بسیار بزرگ نیروگاه قم سکونت دارند و از قبل نیز قابل پیش بینی بود. چنان که مرحوم خلخالی نیز رای عمده خود را از همین منطقه داشت. از این رو در این دوره برای سنجش محبوبیت جریان پایداری، رای ذوالنور را باید ملاک قرار داد؛ بویژه که در روستاها هم برای فهرست سه نفره این جریان کارهای ویژه شده بود.

نکته دیگری هم که نباید از نظر دور داشت، حشر و نشر زیاد امیرآبادی با توده های مردم، برخلاف لاریجانی است که بیشتر با نخبگان حشر و نشر داشته و اگرچه مسئولیتهایش کمتر فرصت حضور در میان مردم را باقی می‌گذارد، در میزان رای او نیز موثر بوده است.

بعلاوه، در ماه های اخیر تبلیغات سنگین و وسیعی در قم علیه لاریجانی از سوی جریان های تندرو از جمله پایداری صورت گرفت. در آستانه ی انتخابات نیز شبنامه های بسیاری علیه او در سطح وسیع در قم پخش شد که این نیز می تواند از جمله عوامل موثر بر قرار گیری او در رتبه ی دوم باشد.

البته باید گفت اقدامات لاریجانی در ماه‌های اخیر، از جمله مقاومت در برابر افراطیون، نقش آفرینی تعیین کننده در تصویب برجام و نیز خودداری از همراهی با ائتلاف اصولگرایان به دلیل زاویه با اصولگرایان، اقدامات مهمی بود که به ویژه دوم شدن در پایگاه اصلی جبهه پایداری، چندان هزینه زیادی برای او به شمار نمی رود.

در این خصوص برخی معتقدند قرار گرفتن لاریجانی در لیست اصلاح طلبان، بیش از آن که برایش رای ساز باشد، برای چهره ای چون او، رای ریز بوده و البته در مقابل نیز برخی معتقدند آنچه بیشتر قابل توجه است، میزان نفوذ کلمه جامعه مدرسین است که شخص کاملا مورد حمایتشان، نتوانسته رای اول را در پایگاه جامعه مدرسین کسب کند.

با همه این احوال، 160 هزار رای، رای کمی نیست و حداد عادل که در دو دوره اخیر، رای اول تهران 6 میلیونی بوده، هیچ گاه نتوانسته این میزان رای بیاورد. در عین حال به نظر می‌رسد تغییر موضع نسبی لاریجانی دست کم در این مجلس به زیان او نیست. او با آگاهی این مسیر را برگزیده و در مجلس فعلی هم که مجلسی ترکیبی از نوع مجلس پنجم (به ریاست ناطق) است، لاریجانی موفق تر از مجلس نهم خواهد بود.