گزاره‌های پیش‌روی اصلاحات برای انتخابات‌۱۴۰۰؛‌از راست‌ترین گزینه‌چپ تا چپ‌ترین گزینه‌راست

به گزارش خبرداغ به نقل از آفتاب،به نظر می‌رسد یکی از دلایل رایزنی اصلاح‌طلبان با مسئولان عالی نظام زمینه‌سازی برای ورود یک گزینه صد در صد اصلاح‌طلب به انتخابات ریاست‌جمهوری سال 1400 و جلوگیری از ممانعت نهادهای نظارتی است. اصلاح‌طلبان گمان می‌کنند اگر کاندیدای آنها برای انتخابات ریاست جمهوری سال1400 به هر دلیلی با موانع نظارتی روبه‌رو شود دوباره احتمال اینکه از یک اصولگرای معتدل مانند علی لاریجانی حمایت کنند وجود دارد. در نتیجه اصلاح‌طلبان به دنبال این هستند که در موقعیت انتخاب بین یک راست‌گرای تندرو و یک راست‌گرای معتدل قرار نگیرند تا مجبور نشوند دوباره مانند سال92 از چپ‌ترین گزینه راست حمایت کنند. 

اتاق فکر جریان اصلاحات در شرایط کنونی با سه چالش مهم مواجه است. نخست اینکه موانع نظارتی اجازه ندهند گزینه اصلی جریان اصلاحات وارد انتخابات شود و اصلاح‌طلبان مجبور شوند از یک اصولگرای معتدل حمایت کنند. اصلاح‌طلبان به خوبی به این نکته آگاهی دارند که رویکرد علی لاریجانی با حسن روحانی از بسیاری از جهات با هم متفاوت است. علی لاریجانی از آشکار شدن فاصله‌اش با اصلاح‌طلبان هیچ ابایی ندارد و آن را به صراحت نیز نشان خواهد داد. دومین چالش مهم جریان اصلاحات در ادامه مسیر خود به رویکرد محمد رضا عارف مربوط می‌شود. عارف که با کناره‌گیری خود از انتخابات ریاست‌جمهوری سال 92، توانست به جایگاهی در بین اصلاح‌طلبان برسد، امروز رویکرد دیگری در پیش گرفته است. به نظر می‌رسد محمد رضا عارف که عملکردش در مدیریت فراکسیون امید با انتقادهایی مواجه شده است، انتظار دارد اصلاح‌طلبان به پاس ایثار بزرگش در انتخابات ریاست‌جمهوری سال 92 همگی از وی در انتخابات ریاست‌جمهوری سال 1400 حمایت کنند و وی را به عنوان گزینه نهایی خود معرفی کنند. این در حالی است که برخی از طیف‌های جریان اصلاحات انتقادهای جدی به عملکرد فراکسیون امید و محمد رضا عارف در مجلس دارند و معتقدند در شرایط فعلی مصلحت جریان اصلاحات ایجاب می‌کند که روی محمد رضاعارف برای ریاست جمهوری سرمایه‌گذاری سیاسی نکنند. این در حالی است که اگر اصلاح‌طلبان از عارف حمایت نکنند احتمال اینکه وی در روزهای نزدیک به انتخابات ریاست‌جمهوری رویکرد انفعالی به خود بگیرد وجود دارد و بدون شک این رویکرد انفعالی به شکاف و تشتت در جریان اصلاحات منجر خواهد شد. در نتیجه در شرایط کنونی جریان اصلاحات با نوعی رودربایستی با محمد رضا عارف برخورد می‌کند و از گرفتن موضع شفاف و صریح در قبال وی خودداری می‌کند. 

چالش سوم پیش‌روی جریان اصلاحات جدا شدن طیف رادیکال‌تر جریان اصلاحات از بدنه اعتدال‌محور این جریان در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری سال 1400 است. بدون شک طیف رادیکال‌تر جریان اصلاحات که در هشت سال دولت حسن روحانی سکوت کرده در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری سال 1400 با یادآوری روزهای خرداد 76 به دنبال بازگرداندن کشور به فضای دوم خرداد 76 خواهد رفت و تلاش می‌کند پیوند خود را با اصولگرایان معتدل بگسلد، رویکرد دوم خردادی در پیش بگیرد و هر گفتمانی که در تناقض با گفتمان اصلاحات آن هم از جنس دوم خردادی است را از دایره اجماع خود خارج کند. این در حالی است که این طیف به احتمال زیاد از اصلاح‌طلبان معتدل که با حسن روحانی اجماع کردند نیز فاصله می‌گیرد و با بیان اینکه اعتدال یک روش است و نه یک گفتمان تلاش خواهند کرد یک گزینه صد در صد اصلاح‌طلب را روی کار بیاورند. 

حسن روحانی برای اصلاح‌طلبان به منزله راست‌ترین گزینه چپ بود و اصلاح‌طلبان با یک استراتژی منطقی تلاش کردند با یک رویکرد اعتدالی حیات خود را دوباره به دست بیاورند تا بتوانند دوباره با یک دولت اصلاحات قدرت را در کشور به دست بگیرند. با این وجود جریان اصلاحات پس از سال92 مسیر خود را تغییر داده و در مسیر عقلانیت و اعتدال حرکت کرده است. اینکه آیا مسیر جریان اصلاحات در چهارسال دوم دولت حسن روحانی نیز به همین صورت خواهد بود بستگی به اتفاقاتی دارد که در آینده رخ خواهد داد.