گرانی مرغ و گوشت در سایه ساز و کار ناقص عرضه

به گزارش خبرداغ ، دست‌اندرکار صنعت دام می‌گویند قیمت گوشت قرمز در فرآیند کشتار تا رسیدن به شبکه توزیع، حداقل 40 هزارتومان در هر کیلو گران می‌شود

قیمت گوشت قرمز در بازار به 103 هزار تومان رسید. طی دو هفته گذشته قیمت این محصول حدود 10 هزار تومان افزایش پیدا کرده است به نظر می‌رسد این روند همچنان ادامه دارد در همین روزهای گذشته قیمت گوشت مرغ هم صعودی شده و 15 هزارو 500 تومان به دست مصرف کننده می‌رسد. روند افرایشی قیمت محصولات پروتئینی به یکی از دغدغه‌های دهک‌های آسیب‌پذیر جامعه تبدیل شده است. قیمت گوشت در دو سال گذشته از کیلویی 55 هزار تومان به یکباره 120 هزار تومان افزایش یافت و از آن موقع تاکنون کاهش‌ قطره‌چکانی را‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ داشته و هنوز این قیمت مورد رضایت مردم نیست. این قیمت‌ها به اندازه‌ای روی مصرف کننده فشار وارد کرده که میزان خرید آنها به حداقل رسیده است.

قیمت هر کیلوگرم گوشت مرغ در ماه‌های گذشته بین ۱۱ هزارو ۷۰۰ تا ۱۳هزار تومان در نوسان بود که به یکباره طی دو روز اخیر قیمت این محصول به ۱۷ هزار و ۲۰۰ تا ۱۹ هزار تومان افزایش یافته است که معاون وزیر جهاد کشاورزی، علت این افزایش قیمت را بالا رفتن هزینه‌های تولید می‌داند.

صنعت طیور کشور از ابتدای شیوع ویروس کرونا با کاهش تقاضا در بازار و معضل سقوط قیمت ها، کمبود نهاده های خوراک طیور و کاهش نقدینگی روبرو شد تا جایی که حدود دو ماه پیش، بخشی از تولیدکنندگان جوجه یک روزه گوشتی اقدام به معدوم سازی تولیدات خود کردند.

حال این پرسش اساسی قابل طرح است که چرا قیمت محصولات پروتئینی رو به افرایش است؟ برای این سوال پاسخ‌های متفاوتی وجود دارد اما آنچه بسیاری از دست‌اندکاران حوزه دام کشور روی آن اتفاق نظر دارند: « افزایش هزینه‌های تولید، کاهش توان مالی اقشار مختلف جامعه و نیز منطقی نبودن مبلغ خرید تضمینی دام و گوشت قرمز از سوس دولت است». البته موارد دیگری از جمله بحران ارزی و مشکلاتی که به این واسطه برای تامین خوراک دام و نهاده‌های دامی ایجاد می‌شود نیز مزید بر علت شده است.

استراتژی کشاورزی نداریم

اما آنطور که رئیس مجمع وارد کنندگان دام زنده معتقد است: «آنقدر که نبود استراتژی صنعتی و کشاورزی، دست و پای تولید کننده را بسته بحران ارزی آسیبی به این بخش وارد نکرده است.

منصور پوریان، به «فراز »، گفت: « نباید مشکلات مدیریتی و سیاست‌های نادرست اقتصادی را پشت بحران ارزی پنهان کنیم، نهادهای ناظر متوجه همه مشکلات هستند اما سکوت می‌کنند، نه سازمان حمایت از مصرف کننده و نه حتی وزارت جهاد کشاورزی، هیچکدام به مشکلات تولید کننده توجهی ندارند و هرجا افکار عمومی فشار می‌آورد، برخورد قهری می‌کند، این راه درست نیست»!

پوریان برای مصداقی‌ شدن اظهار نظر خود اینطور توضیح داد: « نکته اینجاست گرانی قیمت گوشت قرمز دقیقا در مسیر کشتارگاه تا رسیدن به شبکه توزیع رخ می‌دهد، به خصوص در حوزه دام سنگین این اتفاق نمایان تر است».

او اظهار داشت: « قیت هر کیلو دام زنده ( گوسفند) رقمی در حدود 28 هزار تومان است، کشتارگاه دام را در هر کیلو با افرایش 10 تا 15 هزار تومانی از دامدار می‌خرد، در این چرخه برخی اعضای دام مانند روده، دل و جگر جدا شده و به قیمت جداگانه فروخته می‌شوند و لاشه هم اما با سود 20 هزار تومانی ( با احتساب هزینه‌های حمل و نقل ) به دست شبکه توزیع می‌رسد؛ یعنی از کشتارگاه تا توزیع، قیمت گوشت در هر کیلو 30 تا 40 هزار تومان افرایش پیدا می‌کند، حالا در این میان مغازه دار هم سود خود را در نظر می‌گیرد.
او معتقد است: «باید نظارت‌ها سخت‌گیرانه شود، یا حداقل نظارتی وجود داشته باشد».

دست دلالان در کار است
آنطور که پوریان توضیح می‌دهد: « در این میان عده‌ای شود جو نیز لاشه را از کشتارگاه تحویل می‌گیرند و با قیمت بالاتر از حد مصوب، در اختیار شبکه توزیع قرار می‌دهند. این دلال‌ها رسما تعدادشان بیش از خریداران واقعی است و حتی صادرات را نیز مختل کرداند».

به گفته این دست‌اندر کار حوزه دام کشور، همچنین که به دلیل شیوع ویروس کرونا جمعیت دام کشور بخصوص در حوزه دام سبک بیشتر شده، مصرف‌کننده‌ای که تا پیش از این توان مالی خرید گوشت قرمز را نداشت، حالا از بیم کرونا نمی‌خرد؛ همچنین با تعطیلی تالارها و رستوران‌ها، افرایش جمعیت دامی در کشور بیش از نیاز بازار است. در این شرایط امکان صادرات هم وجود ندارد؛ دولت هم که به موقع خرید تضمینی را انجام نمی‌دهد و وضعیت به گونه‌ای رقم می‌خورد که حالا شاهد آن هستیم.

حذف مواد پروتینی از سبد هزینه خانوار

گرانی مواد غذایی حالا همه اقشار و دهک‌های جامعه را با مشکلات عدیده مواجه کرده است؛ در این میان فشار این گرانی بر دوش آن گروه از مردم جامعه که در اصطلاح حداقلی بگیر هستند و کارگر، بیش‌تر است.

آنطور که برآورد اظهار نظر آگاهان اقتصادی و نیز فعالان حوزه کارگری نشان می‌دهد، حداقل از دو سال گذشته تاکنون، هر خانواده کارگری هر دو هر دو ماه یکبار امکان خرید گوشت قرز و گوشت مرغ دارند. هر چند که برای این اظهار نظر، آمار رسمی وجود ندارد اما با یک حساب سرانگشتی می‌توان فهمید که این گفته چندان هم به دور از واقعیت نیست.

در حال حاضر میانگین درآمد یک خانوار 4 نفری کارگری در تهران، رقمی در حدود 2 میلیون و 500 هزار تومان است. گرانی دلار و در نتیجه کاهش ارزش پول ملی، گرانی مواد غذایی هزینه‌ تامین مسکن و حتی، فشار اقساط برخی وام‌های بانکی، موجب شده است که به پژوهشگران اقتصادی، تنها 30 درصد از دهک‌های درآمدی ضعیف جامعه توان فراهم کردن زندگی حداقلی داشته باشند. اما چگونه؟ گفته می‌شود این اتفاق با کوچک شدن کالاهای گران از سبد هزینه خانوار رخ داده است.