درآمدزاییِ مجازی؛ حرفه‌ی جدید دهه هفتادی‌ها

این روزنامه نوشت: 

* اگر چرخی در فضای اینستاگرام، کانال‌های تلگرامی و سایر شبکه‌های فعال در فضای مجازی بزنید، می‌بینید مشاغلی ایجاد شده که کاملاً به‌صورت فردی اداره می‌شود. نمونه این مشاغل، تبلیغات از سوی برخی مردم عادی هست که توانستند به قول معروف برای خود ممبر یا فالوور(افرادی که صفحه یا کانال افراد مورد علاقه خود را دنبال می‌کنند) بخرند یا بواسطه محتوایی که می‌گذارند، جذب کنند، اینها سلبریتی‌ها نیستند.

* ورود این افراد به حوزه تبلیغات باعث شده این حوزه با شرایط جدیدی روبه‌رو شود که پیش از این اقتصاد کشور شاهد آن نبوده است. عدد و ارقام تبلیغات، قوانین مربوط به آن، زمان ماندگاری تبلیغات و سایر حوزه‌ها به‌صورت دوستانه از سوی دو طرف (آگهی دهنده-آگهی گیرنده) مشخص می‌شود.

* رستوران گردی هم از دیگر کسب و کارهایی است که در فضای مجازی رونق گرفته و به قول فعالان این حوزه لایک‌آور(مورد پسند مردم واقع شدن) است. آنها می‌گویند، برای تعریف مشاغل جدید باید زحمت زیادی کشید ولی فروش کالاهای کوچک خانگی و تبلیغ رستوران‌ها قابل توجه است.

* مشاوره روانشناسی، مشاوره تحصیلی، ارائه واحدهای مسکونی برای اقامت موقت، خدمات برای نگهداری سالمندان، آموزش حیوانات، آموزش موسیقی، ارائه ترفندهای خانه‌داری، آموزش آشپزی، رستوران گردی، فروش کتاب، آرایشگاه(کاشت ناخن، لیزر و...)، انواع لباس، لوازم آشپزخانه، کیف و کفش، لوازم یدکی خودرو یا انواع بازاریابی هرمی، شرط بندهای آنلاین و... از جمله شغل‌هایی است که در فضای مجازی ایجاد شده است. از شیرمرغ گرفته تا جان آدمیزاد را می‌توان در فضای مجازی یافت.

* گفت‌و‌گوهای زیادی با دهه هفتادی‌ها و هشتادی‌ها داشتیم، اکثر آنها به خاطر نداشتن فعالیت اقتصادی یا کسب درآمد به دور از بوروکراسی‌های اداری و حتی گرفتن محل کار مشخص(دفتر و شرکت) یا رسیدن به درآمدزایی بالا در زمانی کوتاه، سراغ این فعالیت‌ها رفته‌اند و می‌روند. در این نوع مشاغل که معمولاً افراد مکان ثابت برای نمایش کالای خود ندارند، از آن کالا عکس گرفته و در فضای مجازی ارائه می‌شود. لذا متقاضی با پرداخت کامل پول می‌تواند آن کالا را دریافت کند، هر چند که برخی‌ها بعد از تحویل کالا، پول را دریافت می‌کنند.

* کسب و کارهای فردی در فضای مجازی محرک‌هایی هم دارد که باعث شده سنین 21 تا 30 سال(دهه هفتادی و هشتادی‌ها) دنبال آن باشند. از جمله ویژگی‌هایی که نسل جوان به آن اشاره می‌کنند، درگیر نشدن با سازمان امور مالیاتی، تأمین اجتماعی و اخذ مجوزها است. یکی از فعالان حوزه اینستاگرام که فالوور زیادی هم دارد، درباره ویژگی کار در فضای مجازی می‌گوید: بدون آنکه سرمایه‌گذاری کرده باشیم برای خود شغل ایجاد کردیم، از طرفی در این شغل نیازی به مدرک تحصلی عالی نیست.

* از دیگر محرک‌ها و انگیزش‌های شغل‌سازی در فضای مجازی می‌توان به کاهش تماس با بوروکراسی دولت و رفت وآمد در سازمان‌های دولتی اشاره کرد و دیگر آن هزینه‌های فرد صاحب شغل به خاطر اینکه نیازی به اجاره کردن دفتر ندارد، کاهش پیدا می‌کند و این امر منجر به کاهش قیمت تمام شده کالا و خدمات می‌شود. گزینه دیگری که باعث تمایل متولدان این دو دهه به فضای مجازی است ارائه مستقیم کالا و بدون واسطه است.

* بررسی فعالیت در فضای مجازی نشان می‌دهد که تب حضور در این حوزه افزایش پیدا کرده است و متعلقان به دو دهه هفتاد و هشتاد ترجیح می‌دهند کارفرمای خود باشند. از این‌رو خیلی از کسانی‌که از محل کار خود تعدیل شدند دیگر به‌دنبال کار در دفتر یا شرکت نیستند و ترجیح می‌دهند در خانه و از طریق فضای مجازی برای خود کسب وکاری مهیا کنند. بدین جهت بهتر است که دولت برای فضای ایجاد شده به‌دنبال قوانین شفاف و سهل باشد تا توسعه اقتصادی از این بخش به سرانجام برسد.

* دولت با کسب وکار در فضای اینستاگرام و کانال‌های تلگرامی که این روزها رونق گرفته مخالف است و اصرار بر این دارد که اگر افراد به‌دنبال شغل در فضای دیجیتال هستند، سراغ اپلیکیشن‌ها و سایت‌ها بروند، ولی فضای موجود و رویه‌ای که دهه هفتاد و هشتادی‌ها پیش گرفتند چاره‌ای جز قانونمند شدن فضای تلگرام و اینستاگرام نگذاشته است. نسل جوان جویای کار با فضای مجازی در حال رشد و درآمدزایی هستند.