محسن‌هاشمی یا احمد مسجدجامعی؛‌ رقابت بر سر سرلیستی اصلاح‌طلبان در شورای شهر

در شرايطي که اصلاح‌طلبان به‌دليل رد صلاحيت اغلب کانديداهاي اصلاح‌طلب در انتخابات مجلس، نمي‌توانستند استراتژي مجلس اصلاح‌طلب را دنبال کنند اما موفق شدند با ائتلاف با حاميان دولت و حزب اعتدال و توسعه، تندروها را از مجلس حذف کنند اما همين رويکرد به آنان کمک کرد تا حالا با تأييد صلاحيت اغلب کانديداهايشان در انتخابات پيش‌رو، به سوي شوراي شهري اصلاح‌طلب، خيز بردارند.

نگاهي به ليست چهره‌هاي شاخص تأييد صلاحيت‌شده براي حضور در انتخابات شوراي شهر پنجم، نشان مي‌دهد که اصلاح‌طلبان بعد از عبور از گردنه تأييد صلاحيت‌ها با چالش ديگري مواجه هستند. برخلاف دوره‌هاي قبل که رد صلاحيت گسترده کانديداها مهم‌ترين چالش اصلاح‌طلبان بود، به نظر مي‌رسد حالا تهيه ليستي واحد، آن‌هم تنها شامل 21 نفر، از مهم‌ترين مشکلات شوراي‌عالي سياست‌گذاري اصلاحات باشد. از‌سوي‌ديگر، دو کانديداي شاخص چون محسن هاشمي و احمد مسجدجامعي به يک اندازه صلاحيت دارند که سرليست اصلاح‌طلبان باشند و شورا بايد دراين‌باره نيز تصميم‌گيري کند. احمد مسجدجامعي با سابقه يک دوره رياست شورا و سوابق اجرايي پيشين در دولت اصلاحات، به‌عنوان چهره‌اي شناخته‌شده، اولين گزينه مناسب براي سرليستي اصلاح‌طلبان است اما با تأييد صلاحيت‌شدن محسن هاشمي- که دور از ذهن به نظر مي‌رسيد- حالا به نظر مي‌رسد مسجدجامعي رقيبي جدي براي اين جايگاه دارد.

رقابت هاشمي و مسجدجامعي
خبرهايي شنيده مي‌شود حاکي از اينکه ليست اصلاح‌طلبان دو سرليست خواهد داشت. بااين‌حال، علي صوفي، يکي از اعضاي شوراي‌عالي اصلاح‌طلبان که براي حضور در انتخابات از اين سمت استعفا داده و روز گذشته خبر تأييد صلاحيتش منتشر شده است، در گفت‌وگو با «وقايع‌اتفاقيه» تأکيد مي‌کند که شوراي‌عالي اصلاحات، قطعا تنها يک ليست را منتشر خواهد کرد؛ البته او نمي‌داند تکليف سرليست اصلاح‌طلبان و ديگر کانديداهايي که در اين ليست قرار نمي‌گيرند، چه مي‌شود: «شوراي‌عالي اصلاحات نمي‌تواند نظرش را به ديگر کانديداها تحميل کند اما انتظار مي‌رود با تشکيل اين شورا و عضويت احزاب اصلاح‌طلب، کانديداها ليست نهايي را بپذيرند و اقدام به تهيه ليست دوم نکنند؛ همچنان‌ که در سال 94 نيز حول اين محور اجماع صورت گرفت.» بااين‌حال، او تأکيد مي‌کند اينکه عده‌اي بخواهند ليست جداگانه بدهند يا به‌طور مستقل در انتخابات شوراها شرکت کنند، خارج از کنترل شوراي‌عالي اصلاحات است.

به نظر مي‌رسد اين مهم‌ترين نقطه ضعف اصلاح‌طلبان است و اگر راهکاري براي آن انديشيده نشود، اين نقطه ضعف مي‌تواند به شکست يا دورشدن از اهداف تعيين‌شده بينجامد. به‌نظر مي‌رسد انتخابات سال 94 و پيروزي ليست اميد، اصلاح‌طلبان را به انتخابات پيش‌رو خوشبين کرده است. او می‌گوید: «با توجه به رويکرد مردم در انتخابات‌هاي اخير، پيش‌بيني مي‌کنم همين روند ادامه داشته باشد و همچنان مردم به ليست اصلاح‌طلبان بيشتر اقبال کنند.» اين عضو هيأت‌مديره بنياد اميد ايرانيان با بيان اين مطلب تأکيد مي‌کند که آنچه اين هدف را محقق مي‌کند، رعايت استراتژي ارائه يک ليست واحد است.

50 درصد ليست جوانان و زنان هستند
اصلاح‌طلبان تصميم دارند در ليستي که ارائه مي‌کنند، توجه ويژه‌اي به جوانان و زنان داشته باشند. آن‌طور که علي صوفي مي‌گويد، 50 درصد ليست اصلاحات را زنان و جوانان تشکيل خواهند داد. بااين‌حال، اينها تنها شرط حضور در ليست نيست. انتخاب افرادي که مي‌توانند در ليست 21 نفره حاضر شوند، بر‌اساس فرمي است که هر يک از کانديداها تکميل کرده و در اختيار شوراي‌عالي اصلاحات گذاشته است. صوفي درباره اين فرم توضيح مي‌دهد: «در اين فرم سؤالاتي وجود دارد، مبني‌بر سوابق سياسي و اجرايي و فعاليت‌هايي که کانديداها در بخش خصوصي داشته‌اند. در اين فرم به‌طور کلي رزومه کانديداها را به‌علاوه، بعضي از موارد مرتبط با شوراي شهر از نظر تخصصي دسته‌بندي کرده‌اند. همچنين اين سؤال پرسيده شده که شما علاقه‌مند به کدام حوزه هستيد؟» آن‌طور که او مي‌گويد، تجربه حضور در شوراي قبل هم به‌عنوان سوابق مرتبط، يکي از امتيازات شمرده مي‌شود.

پايان فصل شهرداري قاليباف
آن‌طور که اصلاح‌طلبان انتظار دارند، در صورتي که بتوانند اکثريت کرسي‌هاي شوراي شهر تهران را اشغال کنند، قطعا قاليباف بعد از يک دهه مديريت بر شهر تهران، بايد از ساختمان بهشت برود. «شهردار فعلي تهران، کانديداي رياست‌جمهوري است و در صورتي که اغلب اعضاي شوراي شهر پنجم را اصلاح‌طلبان تشکيل بدهند، قطعا شهردار بعدي تغيير خواهد کرد.» صوفي اين را مي‌گويد و حدس مي‌زند که قاليباف هم تمايلي به ادامه حضور در جايگاه شهرداري تهران نداشته باشد اما سؤال اينجاست که در صورت موفقيت‌آميزبودن سناريوي اصلاح‌طلبان، چه کسي شهردار بعدي تهران خواهد بود؟ آيا محسن هاشمي که يک‌بار براي اين جايگاه خيز برداشت و نتوانست قاليباف را شکست دهد، بازهم خواهان ورود به عرصه اين رقابت است؟ البته محسن هاشمي نمي‌تواند تنها گزينه احتمالي اصلاح‌طلبان براي شهرداري تهران باشد. برخي از چهره‌هاي اصول‌گراي حاضر در شوراي فعلي نيز تمايل زيادي براي اداره شهر تهران به‌عنوان شهردار دارند.

چالش اصول‌گرايان
با اينکه تعدادي از اصول‌گرايان شناخته‌شده ازجمله حبيب کاشاني و مرتضي طلايي تأييد صلاحيت نشده‌اند اما به نظر مي‌رسد اين نتيجه در روزهاي آينده تغيير کند. چنانکه در انتخابات دوره چهارم شوراي شهر نيز تعدادي از رد صلاحيت‌شدگان بعد از تجديدنظر هيأت نظارت بر انتخابات، اجازه شرکت در اين رقابت را يافتند. نايب‌رئيس هيأت مرکزي نظارت بر انتخابات شوراهاي اسلامي شهر و روستاهاي کشور، روز گذشته در جمع خبرنگاران با دفاع از عملکرد اين هيأت تأکيد کرد: «ما به تکليف قانوني و شرعي خود عمل کرديم و نه بر‌اساس حب و بغض شخصي و جناحي، بلکه بر مبناي معيارهاي قانوني نسبت به بررسي صلاحيت کانديداها اقدام کرديم؛ البته ما هرگز صلاحيت کساني که با نظام مقدس جمهوري‌اسلامي و خانواده‌هاي شهدا و همچنين ارکان و مباني شارع مقدس زاويه داشته باشند را تأييد نمي‌کنيم و اساسا مسئوليت‌ها نبايد به دست نااهلان بيفتد.» محمدجواد کوليوند با انتقاد از هجمه‌هاي هدفداري که از سوي برخي افراد و گروه‌ها به هيأت‌هاي نظارت وارد مي‌شود، خاطرنشان کرد: «ما مدعي پيامبري و بي‌نقص‌بودن کارهايمان نيستيم، ما مدعي نيستيم که در هيأت‌هاي نظارت وقوع تخلف از محالات است، بلکه ادعا داريم که شاکله کلي و تفکر غالب بر عملکردمان مبتني‌بر قانون‌گرايي بوده و در جلسات مختلف نيز اعضاي هيأت‌هاي نظارت در شهرستان‌ها و بخش‌ها را به امانتداري و پيشه‌کردن تقواي الهي دعوت کرده‌ايم تا ان‌شاءالله از اين آزمون خطير روسفيد بيرون بياييم.»