پیش از اینکه به ورود اولین هواپیمای بویینگ به فرودگاه امام خمینی تهران فکر کنیم، ایران و ایالات متحده آمریکا باید با یک واقعیت روبهرو شوند: شهروندان آمریکایی بار دیگر به اقامت در تهران فکر خواهند کرد و این اولین بار بعد از بحران گروگانگیری سال 1979 و 1980 خواهد بود.
به گزارش خبرداغ به نقل از انتخاب ؛ روز چهارشنبه زمانی که ایالات متحده چراغ سبز فروش مستقیم هواپیماهای غربی را به ایران صادر کرد چهار دهه تحریم چنین معاملات بزرگی با ایران به پایان خود نزدیک شد. این توافق شامل 80 بوئینگ و محموله اولیه 17 ایراباس از مجموع 118 هواپیمای خریداری شده توسط ایران است.
اما این توافق تاثیر مهمی بر پایان دوره انزوای ایران در جهان خواهد داشت. بوئینگ به زودی در تهران دفتر نمایندگی باز خواهد کرد و تکنیسین های این شرکت هواپیمایی برای آموزش به همتایان ایرانی خود در جهت نگهداری از هواپیماها به ایران خواهند رفت. در کنار آنها بسیاری از آمریکایی ها نیز راهشان به ایران باز خواهد شد.
تحلیل گران ایرانی میگویند: به نظر میرسد این درست همان چیزی است که ایالات متحده در اعطای مجوز این توافق دنبال آن بوده است. این توافق نه تنها به روحانی اجازه میدهد که دستاورد ملموسی از گرم شدن روابط بین ایران و غرب را به نمایش بگذارد بلکه ایران را به سمت اهدافشان در عادی سازی روابط با ایالات متحده نیز سوق خواهد داد.
فرشاد قربانپور فعال سیاسی و حامی دولت روحانی میگوید: با اجرایی شدن این قرارداد کار تندروها برای جلوگیری از تسهیل روابط ایران و غرب سخت خواهد شد. هیچ کس نمیتواند منکر این شود که با این هواپیماها مردم راه ورود به ایران را پیدا خواهند کرد.
روحانی در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل به بخش هایی از توافق با بوئینگ و ایرباس نیز اشاره کرد و گفت: مقامات ایرانی هم اکنون روابطشان را با شرکایشان در دو کمپانی هواپیمایی از طریق د یدارهای متعدد گسترش داده اند و ایران از هرگونه سرمایه گذاری خارجی استقبال میکند.
او همچنین به خبرنگاران گفت: من هیچ مشکلی نمیبینیم. این دولت ایالات متحده آمریکا است که مسئول بازداشتن کمپانی های آمریکایی از ورود به بازار ایران است. اگر آمریکایی ها مشکلاتی دارند باید آنها را در بین خودشان حل کنند.
خرید هواپیما از ایالات متحده آمریکا بازگشایی دفتر بوئینگ در تعران یا داشتن نماینده آمریکایی در فرودگاه بین المللی تهران به نظر ناکافی میرسند اما اینها میتواند زمینه ساز یک تغییر ساختاری در روابط دو کشور باشد.
در سال 1980 زمانی که روابط دو کشور قطع شد همه 140 هزار آمریکایی ساکن در ایران مجبور به خروج از این کشور شدند. سفارت آمریکا به موزه تبدیل شد و همه معاملات تجاری با آمریکا با توجه به تحریم هایی مالی در این سالها بسیار دشوار و در واقع با شرایط اخیر غیر ممکن شد.
بازگشایی دفتر نیویورک تایمز، بلومبرگ و دیگر رسانه ها تنها زمانی امکان پذیر است که سازمان های رسمی آمریکایی اجازه فعالیت در ایران را داشته باشند. چه از سوی مقامات ایران چه از طرف تحریم های ایالات متحده آمریکا.
زمانی که در سال 1995 شرکت نفت کونوکو قراردا نفتی را در ایران برنده شد، این شرکت به طور مخفیانه اقدام به بازگشایی یک دفتر در تهران کرد و این دفتر با سخت تر شدن تحریم های کنگره علیه ایران بسته شد.
بسیاری از ایرانی ها امیدوارند که با توافق هسته ای و برداشته شدن تحریم ها همه این چیزها تغییر کند و اجرای توافق با شرکت های هواپیمایی میتواند سرآغاز این دوران باشد.
سعید لیلاز اقتصاد دان نزدیک به دولت گفته که ما تنها زمانی که فاصله بین روابط اقتصادی و عادی سازی سیاسی به تدریج کمتر شود به اهدافمان خواهیم رسید.
ماموران پلیس در ایران ماه گذشته یک شعبه کی اف سی را پلمپ کرد. این جریان در اعتراضاتشان مدعی بودند که این بال مرغ ها نماد غرب گرایی است. زمانی که یک نفر تلاش کرد شعبه مک دونالد را بیستسال پیش در ایران افتتاح کند تنها دو روز طول کشید تا این رستوران به آتش کشیده شود.
هنوز منابع تنش بین دو کشور زیاد است. مزاحمت قایق های ایرانی برای ناوهای آمریکایی و زندانی شدن آمریکایی های دوتابعیتی از جمله این منابع تنش بین دو کشور است. این تنش ها قرار نیست به این زودی ها محو شوند چرا که این منابع تنش حامل منافعی برای تندرو هایی است که از تعامل مجدد با آمریکا ناراضی اند.
حمیدرضا ترقی فعال سیاسی اصلولگرا در ایران گفته که روابط نباید بین دو کشور از سر گرفته شود. ما نیز خواهان داشتن هواپیماهای امن هستیم اما ما باید استقلال و فاصله مان را از آمریکا حفظ کنیم. این یکی از ابعاد اصلی ایدئولوژی ماست.
